Mimari tasarım stüdyosunda mekansal-davranışsal değişkenlerin öğrenci-mekan etkileşimindeki rolü

Mimari Tasarım dersleri, mimarlık eğitiminin belkemiğini oluşturmaktadır. Bu derslerin yapıldığı stüdyo mekânları öğrencilerin yoğun kullanımı ile karakterize olmaktadır. Söz konusu yoğun kullanımda ihtiyaçların karşılanmasının yanında, uzun zamanlı çalışmaya motive edebilen ve öğretim elemanı-öğrenci etkileşimini etkin bir şekilde yaşayabilmeyi sağlayabilecek mekânsal değişkenler önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada, mimarlık öğrencilerinin Mimari Tasarım dersi boyunca kendilerini rahat hissetmesinde etkin olan mekânsal değişkenler belirlenmiştir : (1) mekânın teknik ve işlevsel bileşenleri, (2) mekânın bıraktığı algısal izlenim, (3) atölyenin eğitim ortamının değerlendirilmesi ve (4) Mimari Tasarım dersi özelinde öğrenci-mekan etkileşimi. Değişkenlere ait performans değerleri, Gazi Üniversitesi Mühendislik–Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü 301 no’lu stüdyoda M201 Mimari Tasarım Atölyesi öğrencileri ile yapılan anket çalışmasıyla (N=59) elde edilmiş ve analizlerle diğer değişkenlerin öğrenci-mekân etkileşimi değişkeni üzerindeki etki dereceleri saptanmıştır. Sonuçlar, stüdyo mekânında çalışma sırasında öğrenci-mekân etkileşiminde en önemli paya sahip olan değişkenin atölyenin bir eğitim ortamı olarak değerlendirilmesi olduğunu göstermiştir. İkinci etkin değişken ise stüdyo mekânının algısal özellikleridir. İşlevsel ve teknik performans değerlerinin anlamlı bir etkisi saptanmamıştır. Çalışma, stüdyo mekânının herhangi bir derslik olarak algılanmanın ötesinde, mimarlık öğrencileri için bir “yer” olarak algılandığını ve bu algıda da eğitim ortamına duyulan güvenin belirleyici olduğunu göstermesi açısından önemlidir.

Effects of spatialbehavioral variables on student-space interactions in architectural design studio spaces

Architectural Design courses shape the backbone of architectural education. Studios, which are special spaces for design courses, are characterized with intensive use by students. Besides fulfillment of needs, the spatial variables that facilitate long-time motivation and effective student-tutor interaction are also required regarding the use of such spaces. In this study, the four spatial variables that have impact on students’ feeling of comfort during design courses were determined as; (1) technical and functional factors, (2) perceptional / image quality, (3) educational / social climate and (4) student-space interaction specific to design courses. Performance values of these variables were obtained via a questionnaire (N=59 students) that was conducted in Studio 301 of Department of Architecture, Faculty of Engineering and Architecture at Gazi University. It is the studio space of Architectural Design group, M201. Analysis spotted the effect values of other variables on space-student interaction variable. According to results, the variable that had the most impact on space-student interaction was the confidence felt for educational / social climate. The second effective variable was perceptional / image quality. Technical and functional factors were diagnosed to have no impact. This study underlines the following single fact: A studio space is considered as a “place” by architecture students rather than being considered as an ordinary classroom due to its highly effective social climate created by tutors and the educational program.

PDF

___

1. Sullivan, C.C., “A Healthier Design Studio”, Architecture, 92(2), 2003
2. Demirbas, O.O & Demirkan H., “Privacy Dimensions : A Case Study in the Interior Architecture Design Studio”, Journal of Environmental Psychology, 20, 53-64, 2000
3. Douglas D. & Gifford R., “Evaluation of the Physical Classroom by Students and Professors : A Lens Model Approach, Educational Research, 43 (3), 295-309, 2001
4. Stone, N., “Designing Effective Study Environments”, Journal of Environmental Psychology, 21, 179-190, 2001
5. Read, M.A., Sugawara, A.I. & Brandt, J.A., “Impact of Space and Color in the Physical Environment of Preschool Children’s Cooperative Behavior”, Environment and Behavior, 31 (3),413-428, 1999
6. Cohen, S. & Trostle, S.L., “Young Clidren’s Preferences for School-Related Physical- Environmental Setting Characteristics”, Environment and Behavior, 22 (6), 753-765, 1990
7. Killeen, J.P., Evans, G.W. & Danko, S., “The Role of Permanent Student Artwork in Students’s Sense of Ownership in an Elemantary School”, Environment and Behavior, 35 (2), 250-263, 2003
8. Voordt, T., Vrielink, D. & Wegen H., “Comparative Floorplan-Analysis in Programming and Architectural Design”, Design Studies, 18 (1), 67-88, 1997
9. Preiser, W.F.E., Rabinowitz, H.Z., White, E.T., Post-Occupancy Evaluation, Van Nostrand Reinhold Company, New York, 1988
10. Lang, J., Creating Architectural Theory, The Role of the Behavioral Sciences in Environmental Design, Van Nostrand Reinhold Company, New York, 1987
11. Ural A. & Kılıç İ., Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara, 2005
12. Gifford R. et al., “Why Architects and Laypersons Judge Buldings Differently: Cognitive Properties and Physical Bases”, Journal of Architectural and Planning Research, 19 (2), 131-148, 2002
13. Gifford R. et al., “Decoding Modern Architecture: A Lens Model Approach for Understanding the Aesthetic Differencesof Architects and Laypersons”, Environment and Behavior, 32 (2), 163-187, 2000
14. Brown G. & Gifford R., “Architects Predict Lay Evaluations of Large Contemporary Buildings: Whose Conceptual Properties”, Journal of Environmental Psychology, 21, 93-99, 2001
15. Jeffrey D. & Reynolds G., “Planners, Architects, The Public and Aesthetics:Factor Analysis of Preferences for Infill Developments”, Journal of Architectural and Planning Research, 16 (4), 278-283, 1999