Lastik hava basıncı ve taşıt hızının dinamik yarıçap değişimine etkilerinin deneysel olarak incelenmesi

Lastik dinamik yarıçapı değişimi, çeki kuvvetini ve verimini etkileyen önemli faktörlerden birisidir. Bu deneysel çalışmada; farklı yük ve hız özelliklerine sahip üç lastik değişik lastik basıncı ve taşıt hızlarında denenmiştir. Laboratuar koşullarında taşıt üzerinde yapılan deneysel çalışmalarda hıza bağlı olarak değişik lastik basınçlarının lastik dinamik yarıçapı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Hız artışına ve lastik hava basıncı değişimine bağlı olarak tekerlek dinamik yarıçapında artma tespit edilmiştir. Dinamik yarıçapın, yaklaşık 60 km/h taşıt hızından sonra belirgin bir artış göstermediği gözlemlenmiştir. Lastik çeki kuvvetinin ise, dinamik yarıçapın bir fonksiyonu olarak değiştiği bilinmektedir. Bu nedenle; meydana gelen dinamik yarıçap artışı, çeki kuvvetini ve dolayısıyla çeki verimini azaltmaktadır.

Experimental investigation of tire pressure and vehicle speed effects on the change of dynamic radius

Variation of tire dynamic radius is one of the important factors affecting the wheel traction and traction efficiency. In this experimental study; three tires with the same dimensions but that have different load and velocity index were tested for several tire pressures and vehicle speeds. Influences of speed and tire pressure on the dynamic radius were investigated on a vehicle in laboratory conditions. It was seen that dynamic radius increases with increasing of vehicle speed and tire pressure. However, after 60 km/h of speed, no considerable change was observed. It is known that tire traction force is also changed by changing of tire dynamic radius. The results showed that increasing in the tire dynamic radius causes to reduce traction force and hence reduce the traction efficiency indirectly.

PDF

___

1. Böhler, H., “Simulation of The Dynamic Loads of a Tractor with the Help of a Multi-Body System Program”,http://www.ltm.mw.tum.de/~boehler/is tvs.pdf 07.02.2004.
2. Kuti, I., “Dynamic Analysis of Vehicle Manueuvres on The Basis of The Finite Element Method”, Periodica Polytechnica Ser. Transp. Eng., 29 (1-2): 47-58 (2001).
3. Shannon L. M., Youngberg B., Millie A., Schweizer P., Gerdes C. J., “Calculating Longitudinal Wheel Slip and Tire Parameters Using GPS Velocity”, The American Control Conference, Arlington, 1800-1805 (2001).
4. Özen, C., Brisa A.Ş., Kocaeli, c.ozen@brisa.com.tr, 30.09.2003.
5. Çelik İ., Dumlupınar Üniversitesi M.M.F., Kütahya, icelik@tavmyo.edu.tr, (25.06.2004).
6. Koca, A., “Tekerleklerde Dinamik Yarıçap Değişiminin Çeki Kuvvetine Etkisi”, Fen Bilimleri Enstitüsü, Gazi University, 14 (12):249-259, 2001.
7. Sharma, A.K. and Pandey K.P., “Modelling Power Requirement for Traction Tyres With Zero Sinkage”, Journal of Terramechanics, 34 (1):13-21, 1997.
8. Ichiro, K. and Satoru K., “A Study on Tire Modelling For Camber Thrust and Camber Torque”, Society of Automotive Engineers of Japan Inc, 23, 323-331, 2002.
9. Staudt, W., “Motorlu Taşıt Mekaniği”, Altıparmak D., Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 231-233, 2001.
10. Kiss, P., “Rolling Radius of a Pneumatic Tyre on Deformable Soil”, Biosystems Engineering, 85 (2): 153-161, 2003.
11. Komandi G., “A Kinematic Model for the Determination of the Peripheral Force”, Journal of Terramechanics, 34: 261-268, 1998.
12. Nacar, M., “Pasif Devre Elemanları”, Temel Elektronik, 1-2, İskenderun, 2002.