Konya Kapalı Havzası'nın TMPA uydu kaynaklı yağış verileri ile kuraklık analizi

Ülkelere sosyolojik ve ekonomik açıdan büyük maliyetler getiren kuraklığın incelenmesi, gerçekleşecekolumsuz etkilerin azaltılması ve gerekli tedbirlerin alınması bakımından çok önemlidir. Tarımsal rekoltebakımından ülkemiz için çok önemli bir yeri olan Konya Kapalı Havzası, yarı-kurak iklimi nedeniyle kuraklığın etkisinin en fazla hissedildiği bölgelerden birisidir. Bu sebeple, bu çalışmada Konya KapalıHavzası üzerindeki kuraklık şiddet, süre ve etki alanı bakımından 1998 - 2015 yılları arasında analiz edilmiştir. Bu analizlerde, Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA; National Aeronautics andSpace Administration) tarafından sağlanan Tropik Yağmur Ölçme Misyonu (TRMM; Tropical RainfallMeasuring Mission) Çoklu-Uydu Yağış Analizi (TMPA; TRMM Multi-Satellite Precipitation Analysis) 3B42 v7 uydu kaynaklı ham yağış verileri elde edildikten sonra oluşturulan yağış haritalarındanfaydalanılmıştır. Bulgular, son 18 yılda yedi uzun kurak dönem gerçekleştiğini ve 2006 Aralık - 2007 Ekim döneminde en şiddetli ve ortalama etki alanı en yüksek kuraklığın yaşandığını göstermektedir. Bu çalışmanınkuraklığın zamansal gelişimi bakımından bulguları, literatürde meteoroloji istasyonu verileri kullanılarakyürütülen kuraklık çalışmalarının bulgularıyla tutarlılık göstermektedir. Bu çalışma, aynı zamanda uzaktanalgılama kaynaklı yağış verilerinin kuraklık analizlerinde, özellikle kuraklık etki alanı hesaplamasında,taşıdığı yüksek potansiyeli de ortaya koymaktadır.

Drought analysis of Konya Closed Basin with the use of TMPA satellite-based precipitation data

Investigation of drought that has heavy sociological and economical costs to countries is very important to alleviate its adverse impacts and to take the necessary precautions. Konya Closed Basin, which has criticalrole in terms of agricultural yield for our country, is one of the regions where the impact of the drought isfelt the most due to its semi-arid climate. For this reason, in this study, severity, duration, and impact area ofdrought is analyzed over Konya Closed Basin between 1998 and 2015. In these analyses, precipitation mapsderived using Tropical Rainfall Measuring Mission (TRMM) Multi-Satellite Precipitation Analysis (TMPA)3B42 v7 satellite-based raw precipitation product provided by National Aeronautics and SpaceAdministration (NASA) are used. Results show seven long dry periods occurred during the past 18 years,while the December 2006 - October 2007 period had the most severe drought in terms of severity and impactarea. The temporal propagation of drought results are consistent with the results of drought studies that haveused station-based precipitation data. This study also presents the high potential of remote sensing-based precipitation datasets in drought analyses, particularly in drought impact area calculations.

PDF

___

1. Yılmaz S., Havza Koruma Eylem Planlarının Hazırlanması Projesi Konya Kapalı Havzası 5098115 Proje Nihai Raporu - ÇE.10.49, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Çevre Enstitüsü, 2010.
2. Wilhite D.A. ve Glantz M.H., Understanding the Drought Phenomenon: The Role of Definitions, Water International, 10 (3), 111-120, 1985.
3. Adler R.F., The Version-2 Global Precipitation Climatology Project (GPCP) Monthly Precipitation Analysis (1979- present), Journal of Hydrometeorology, 4 (6) 1147-1167, 2003.
4. Oğuztürk G. ve Yıldız O., Kırıkkale İli'nde Farklı Zaman Periyotları İçin Kuraklık Analizi, Kırıkkale Üniversitesi Uluslararası Mühendislik Araştırma Ve Geliştirme Dergisi, 6 (2), 1-7, 2014.
5. Oğuztürk G. ve Yıldız O., Hydrologic Drought Investigation in the Kemer Dam Basin Using the SPI Method, International Journal of Advances in Mechanical and Civil Engineering, 2 (5), 35-40, 2015.
6. Oğuztürk G., Yıldız O., Duvan A., A Drought Analysis of Sivas Using the Standardized Precipitation Index (SPI) Method and Drought Estimation with the Artificial Neural Networks, International Journal Of Advances in Mechanical and Civil Engineering, 2 (5), 24-30, 2016.
7. Sönmez F.K., Kömüşçü A.Ü., Erkan A., Turgu E., An Analysis of Spatial and Temporal Dimension of Drought Vulnerability in Turkey Using the Standardized Precipitation Index, Natural Hazards, 35 (2), 243-264, 2005.
8. Türkeş M., Vulnerability of Turkey to Desertification with respect to Precipitation and Aridity Conditions, Turkish Journal of Engineering and Environmental Sciences, 23 (5), 363-380, 1999.
9. Türkeş M., Akhisar ve Manisa Yörelerinin Yağış ve Kuraklık İndisi Dizilerindeki Değişimlerin Hidroklimatolojik ve Zaman Dizisi Çözümlemesi ve Sonuçların Çölleşme Açısından Coğrafi Bireşimi, Coğrafi Bilimler Dergisi, 9 (1), 79-99, 2011.
10. Türkeş M. ve Tatlı H., Use of the Standardized Precipitation Index (SPI) and a Modified SPI for Shaping the Drought Probabilities over Turkey, International Journal of Climatology, 29 (15), 2270-2282, 2009.
11. Anderson M.C., The Evaporative Stress Index as an Indicator of Agricultural Drought in Brazil: An Assessment Using Multi-Scale Crop Yield Datasets, Remote Sensing of Environment, 174 (1), 82-99, 2016.
12. T.C. Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, KOP Bölgesi'nde DSİ Yeraltısuyu (YAS) Eylem Planı ve Kuyulara Su Tahsisi Uygulaması 'Genel Değerlendirme ve Öneriler' Raporu, Konya, Türkiye, 2012.
13. T.C. Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, KOP Eylem Planı (2014-2018), Konya, Türkiye, 2014.
14. Dolsar Mühendislik A.Ş, Konya Havzası Kuraklık Yönetim Planı, Türkiye Cumhuriyeti Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Dairesi Başkanlığı, Ankara, 2015. (http://kuraklikyonetimi.ormansu.gov.tr/kuraklikyonetimi/Fil es/raporlar/Konya%20Havzası%20Kuraklık%20Yönetim%2 0Planı.pdf)
15. Türkeş M., Akgündüz A.S., Demirörs Z., Palmer Kuraklık İndisi'ne Göre İç Anadolu Bölgesi'nin Konya Bölümü'ndeki Kurak Dönemler ve Kuraklık Şiddeti, Coğrafi Bilimler Dergisi, 7 (2), 129-144, 2009.
16. Doğan S., Konya Kapalı Havzası Kuraklık Karakterizasyonunun Zamansal-Konumsal Analizi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2013.
17. Gokmen M., Vekerdy Z., Verhoef W., Batelaan O., Satellitebased Analysis of Recent Trends in the Ecohydrology of a Semi-Arid Region, Hydrology and Earth System Sciences, 17 (10), 3779-3794, 2013.
18. Gokmen M., Assessing Groundwater Storage Changes Using Remote Sensing-Based Evapotranspiration and Precipitation at a Large Semiarid Basin Scale, Journal of Hydrometeorology, 14(6), 1733-1753, 2013.
19. Doğdu M.Ş., Toklu M.M., Sağnak C., Konya Kapalı Havzası'nda Yağış ve Yeraltısuyu Seviye Değerlerinin İrdelenmesi, 1. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi, İstanbul, Türkiye, 394-401, 2007.
20. Şen E. ve Başaran N., Küresel Isınma Sürecinde Konya Ovasının Baz İklim Verilerinde Meydana Gelen Değişmeler ve Eğilimler, Uluslararası Küresel İklim Değişikliği ve Çevresel Etkileri Konferansı, Konya, Türkiye, 2007.
21. Huffman G.J., The TRMM Multisatellite Precipitation Analysis (TMPA): Quasi-Global, Multiyear, CombinedSensor Precipitation Estimates at Fine Scales, Journal of Hydrometeorology, 8 (1), 38-55, 2007.
22. NASA. TRMM Data Downloads - Precipitation Measurement Missions. https://pmm.nasa.gov/data-access/downloads/trmm Yayın tarihi, 2016. Erişim tarihi, 2016.
23. Huffman G.J., Adler R.F., Bolvin D.T., Nelkin E.J., The TRMM Multi-satellite Precipitation Analysis (TMPA), Chapter 1, Satellite Rainfall Applications for Surface Hydrology, Springer, Netherlands, 3-22, 2010.
24. Joshi M.K., Rai A., Pandey A.C., Validation of TMPA and GPCP 1DD against the Ground Truth Rain-Gauge Data for Indian Region, International Journal of Climatology, 33 (12), 2633-2648, 2013.
25. Tucker C.J., Red and Photographic Infrared Linear Combinations for Monitoring Vegetation, Remote Sensing of Environment, 8 (2), 127-150, 1979.
26. Huete A., Overview of the Radiometric and Biophysical Performance of the MODIS Vegetation Indices, Remote Sensing of Environment, 83 (1), 195-213, 2002.
27. NASA. MODIS Vegetation Index Products (NDVI and EVI). http://modis.gsfc.nasa.gov/data/dataprod/mod13.php. Yayın tarihi, 2016. Erişim tarihi, 2016.
28. McKee T.B., Doesken N.J., Kleist J., The Relationship of Drought Frequency and Duration to Time Scales, 8th Conference on Applied Climatology, Boston, MA, ABD, 179- 183, 1993.
29. Hınıs M.A., Hydrometeorological Drought Analysis in Aksaray by Aggregate Drought Index, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 28 (4), 711-721, 2013.
30. MGM Resmi İstatistikler - Rize http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceleristatistik.aspx?m=RIZE. Yayın tarihi, 2016. Erişim tarihi, 2016.
31. MGM. Resmi İstatistikler - Konya. http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceleristatistik.aspx?m=KONYA. Yayın tarihi, 2016. Erişim tarihi, 2016.