Adil BAYKASOĞLU, Kemal SUBULAN

İNTERMODAL LOJİSTİK AĞLARINDA YÜK PLANLAMA PROBLEMİ İÇİN YENİ BİR MATEMATİKSEL PROGRAMLAMA MODELİ

Son yıllarda, intermodal taşımacılık sistemlerinde yük planlama problemi, küresel lojistik sektöründe giderek artan öneme sahip bir konu haline gelmiştir. Ancak, bilimsel yazındaki mevcut çalışmaların çok büyük bir kısmında problem, tek modlu taşımacılık hizmeti sağlayan lojistik firmaları ve üretici firmalar çerçevesinden ele alınmıştır. Diğer yandan, intermodal taşımacılığın yaygın hale gelmesi ile taşıma modu seçimi, denizyolu ve demiryolu taşımacılığı sefer sayılarının belirlenmesi, periyodik yük tahsisi ve dış kaynak kullanımı gibi çok sayıdaki karmaşık kararın eş zamanlı olarak çözümlenmesi gerekliliği, problemin karmaşıklığını daha da arttırmaktadır. Bu çalışmada, lojistik komisyonculuğu bakış açısıyla, çok amaçlı, çok modlu ve çok dönemli bir yük planlama problemi için karışık tamsayılı bir matematiksel programlama modeli geliştirilmiştir. Geliştirilen model, müşterilerin hem ithalat hem de ihracat yönündeki yük taleplerine çözümler üretebilmekte olup toplam maliyetin en küçüklenmesinin yanı sıra, müşteri hizmet düzeyi ile ilişkilendirilebilecek toplam transit sürelerinin en küçüklenmesi ve toplam karbondioksit salınımının en küçüklenmesini de hedeflemektedir. Çelişen amaçlar doğrultusunda ve belirsizlik altında, karar vericiye uzlaşık çözümlerin sunulabilmesi için bulanık hedef programlama yaklaşımından yararlanılmıştır. Elde edilen sonuçlar göstermektedir ki geliştirilen model; ekonomik, müşteri tatmini ve çevresel açılardan etkin ve efektif yük planlarının oluşturulmasına katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

İntermodal taşımacılık, yük planlama problemi, karışık tamsayılı matematiksel programlama, bulanık hedef programlama

PDF

___

European Conference of Ministers of Transport, United Nations Economic Commission for Europe & Statistical Division and European Union Eurostat (1997), Glossary for Transport Statistics, http://www1.oecd.org/cem/online/glossaries/.
Macharis, C. ve Bontekoning, Y.M., Opportunities for OR in intermodal freight transport research: A review, European Journal of Operational Research, Cilt 153, No 2, 400–416, 2004.
Ishfaq, R. ve Sox, C.R., Intermodal logistics: The interplay of financial, operational and service issues, Transportation Research Part E, Cilt 46, No 6, 926–949, 2010.
Yang, X., Low, J. M. W. ve Tang L.C., Analysis of intermodal freight from China to Indian Ocean: A goal programming approach, Journal of Transport Geography, Cilt 19, No 4, 515–527, 2011.
Bierwirth, C., Kirschstein, T. ve Meisel F., On transport service selection in intermodal rail/road distribution networks, BuR - Business Research, Cilt 5, No 2, 198-219, 2012.
Meisel, F., Kirschstein, T. ve Bierwirth, C., Integrated production and intermodal transportation planning in large scale production–distribution-networks, Transportation Research Part E, Cilt 60, 62–78, 2013.
Rodrigues,V. S., Pettit, S., Harris, I., Beresford, A., Piecyk, M., Yang, Z.ve Ng, A., UK supply chain carbon mitigation strategies using alternative ports and multimodal freight transport operations, Transportation Research Part E, Cilt 78, 40-56, 2015.
Chen, LH. ve Tsai FC., Fuzzy goal programming with different importance and priorities, European Journal of Operational Research, Cilt 133,No 3, 548–556, 2001.