Türkiye'de ve Batı'daki Medeniyet Kavramlarına Zihniyet-Özgün Sosyal Bilim-İktisat Etkileşimi Bağlamında Yaklaşım

Günümüzde Batı liberal toplum bilgisinin ürettiği sosyal bilgi anlayışına bağlı kalınma adına Türkiye’de, özgün sosyal bilimden hareketle sosyal düşünce geliştirme zafiyeti oldukça yaygınlık kazanmıştır. Bu tür zafiyet toplumun özgün değerlerini merkeze alarak kalkınabilmesinin önünü tıkamaktadır. Bundan dolayı bu çalışmada, özgün sosyal bilim ve onun kavramsallaştırmaları çerçevesinden hareketle; medeniyet, zihniyet, iktisat gibi temel sosyal bilim araçlarının Batı liberal zihniyetindeki anlamsal çerçevesine göre nasıl farklılıkları taşıyabildiğinin mukayeseli analizi yapılmak istenmektedir. Konu başında da belirtildiği gibi sözde insanilik üretiyormuş gibi görünen Batı medeniyetinin retoriğine tek taraflı açıklamalarını mutlak doğru gibi benimsettirici/benimseyici türden bilgi kirlenmesi ağına takılmamak için, milli devlet anlayışının, milli bütünlüğün bu süreçten zarar görmemesi için bu tür ve benzeri kavramları, kendi kültür ve zihniyet dünyamıza göre tarihsel, kültürel,milli muhtevalı sosyal bilim anlayışını geliştirmek gereği belirmektedir. Ancak böyle yapılması sonucu, söz konusu kavramlara karşı milli refleksin diri tutulabilinmesi mümkün görülmektedir. Bunun sağlanması ile de, hakim medeniyetin sosyal bilim anlayışına bağımlı olarak sadece O’nun konuşturmak istediklerini değil, özgün medeniyet, kültür ve zihniyet dünyamızı yansıtan sosyal bilim anlayışına göre konuşmak istediklerimizi, kendi anlam dünyamızın diliyle gerçekleştirilmesi muhtemel gözükmektedir.Bu amacın gerçekleşebilmesi için öncelikle çalışmada tenkit edilen sosyal bilim anlayışının temel öncüllerine değinilen açıklamalara gerek duyul¬maktadır. Böylece bir yandan da incelemedeki metodik yöntem izahatı yapılarak konu derinleştirilmek istenmektedir. Bu yaklaşım, Batı medeniyetinin toplum görüşünün ve onun sosyal bilim anlayışının da günümüzdeki yaşanan finans kapital krizini de bu çerçevede değerlendirilmesine yönlendirebildiği söylenebilir.

An Aproach to Civilisation Concepts of Turkey and West Within the Context of the Interaction Between Mentality-Authentic Social Science and Economics

Today, the infirmity of the inability to develop social thought by relying on authentic social science in Turkey, which is resulted from the dependence on the social knowledge that was produced by western liberal society has become widespread. This kind of weakness blocks the way of development through authentic social values. Because of this, I try to make a comparative analysis of how the main tools of social science like civilisation, mentality and economics can carry differences according to meaning frameworks of western liberal mentality from the perspective of authentic social science and its conceptualizations in this study.It is necessary to develop a kind of social science which is historical, cultural and national in content and derived from our world of mentality and culture in order not tobe trapped to the rhetoric of the Western Civilisation, as we mentioned in the title it seems to produce humanitarianism, which tries to show its unilateral declerations as canonic truths and to save our understanding of nation state and national unity. Only by doing this, it will be possible to keep alive national reflex against those concepts. Through this way it will be probable to speak about things according to a kind of understanding of social scince which reflects our authentic world of civilisation, culture and mentality by the language of the our world of meaning, and not to speak about the things that it tries to impose upon us.In order to realize this aim, it is needed to explanations about the main premises of critisized understanding of the social science. In this way, by providing methodic explantions, I want to reach deeper insight about the topic. It can be said that this approach also can help the analysis of the current crisis of finance capital within the context of the societial veiw and social science understaning of the Western Civilisation.

PDF

___

AKIN, Fetullah; ŞİMŞEK, Osman; ERDEM, Tevfik. (2007), Türkiye’de Eğitim Sorunu, Türk Eğitim –Sen Yayınları, Ankara. Ana Britannica Ansiklopedisi, (1994), Cilt:32.
AYDIN, Mustafa. (2004), Bilgi Sosyolojisi, Açılım Kitapevi, İstanbul.
BRAUDEL, Ferdnand. (2001), Uygarlıkların Grameri, (Çev.) M.Ali Kılıçbay, 2.Baskı, İmge Yayınevi, Ankara.
BERGER, Peter L.(2006).Sekülerizmin Gerilemesi, Der: M.Yılmaz.Vadi Yayınları,Ankara.
BİLGİN, Vedat. (2005), “Dünya Sisteminde Değişim”, Siyaset ve Toplum Dergisi, S:2, Bahar 2005.
BİLGİSEVEN, Amiran Kurktan. (1994), Sosyal İlimler Metodolojisi, Filiz Kitapevi, İstanbul.
BİLGİSEVEN, Amiran Kurktan. (1995), Türk İslam Kültüründe Birey ve Cemiyet İlişkisi Ve İslami Kavramlar, Filiz Kitapevi, İstanbul.
BOLAY, S.Hayri. (1988), Tabiat Kanunlarının Zorunsuzluğu Üzerine, Batı Klasikleri, (Çev.) H.Z.Ülgen, M.E.G.S.B. Yayınları, İstanbul.
BRZEZİNSKİ, Zbiginiew. (2006), Çatışan Uygarlıklar Esnek Batı’nın Zayıf Surları, (Der.) M. Yılmaz, Vadi Yayınları, Ankara.
CHOSUDOVSKY,Mıchel. (1999), Yoksulluğun Küreselleşmesi, (Çev.) N.Domaniç, Çivi Yazıları, İstanbul.
COMTE, Auguste. (1964), “The proggres of Civilization trought Three States”, Social Change, sources,patterns and consequences,Social Change, (Edit Amitai and Eva Etzioni), Basic Boks, Newyork- London.
DAVUTOĞLU, Ahmet. (2005), “Sosyal Bilimlerin Evrenselliğine Yönelik Metodolojik Bir Kritik ve Sosyal Bilimlerin İslamileşmesi”, Bilgi, Bilim ve İslam Tartışalı İlmi Toplantılar Dizisi1-2, İSAV, Ensar Neşriyat,İstanbul.
ERGUN, Doğan. (2004), Türk Bireyi Kuramına Giriş, 2.Baskı, İmge Yayınları, Ankara.
ERÖZ, Mehmet. (1982), İktisat Sosyolojisine Başlangıç, Filiz Kitapevi, İstanbul.
FEBVRE, Lucien. (1995), Uygarlık, Kapitalizm ve Kapitalistler, (Çev.) M.Ali Kılıçbay, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
FREUND, Julien. (1997), Beşeri Bilimler Teorileri, Çev:B.Yediyıldız, Türk Tarih Kurumu Yayınları,2.Baskı,Ankara.
HEKMAN, Susan. (1999), Bilgi Sosyolojisi ve Hermeneutik, Mannheim, Gadamer, Foucault ve Derrida, (Çev.) H. Arslan- B. Balkız, Paradigma Yayınları, İstanbul.
HUNGTİNGTON, Samuel P. (2006), Medeniyetler Çatışması Mı?, (Der.) M. Yılmaz, Vadi Yayınları, Ankara.
GOODE, William J.;HATT, Paul K. (1973), Sosyal Bilimlerde Araştırma Metodları, (Çev.) Ruşen Keleş, TODAİE Yayınları,Ankara.
KAFESOĞLU, İbrahim. (1989), Türk Milli Kültürü, 6.Baskı, Boğaziçi Yayınları İstanbul.
KEAT, Russel, URRY, John. (2001), Bilim Olarak Sosyal Teori, (Çev.) Nilgün Çelebi, 2.Baskı, İmge Kitapevi, Ankara.
LİPSON, Leslie. (2000), Uygarlığın Ahlaki Bunalımları Manevi Bir Erime mi? Yoksa İlerleme mi?, (Çev.) Jale Çam Yeşiltaş, Türkiye İş Bankası Yayınları, Genel Yayın no:461, İstanbul.
MANNHEİM, Karl. (1972), Essay on The Sociology of Knowledge, (Ed.) Paul Kecskemeti, Kegan Paul LTD, London,Routledge.
ÖNER, Necati. (2005), Zihniyet, Prf. Dr. S.H. Bolay’ a Armağan Kitabı, Gazi Kitapevi, Ankara.
ÖZAKPINAR, Yılmaz. (2002), İnsan Düşüncesinin Boyutları, Ötüken Yayınları, İstanbul.
ÖZAKPINAR, Yılmaz. (2003), İslam Medeniyeti ve Türk Kültürü, Ötüken Yayınları,İstanbul.
SAİD, Edward. (1998).Oryantalizm, (Çev.) Nezihe Uzel, İrfan Yayıncılık, İstanbul.
SCHMİDT,Alfred. (1983), History and Structure,An Essay on Hegelian-Marxist and Sturcturalist Theories of History, The MIT Pres, Cambridge,Massachusetts.
SOROKİN, A.Pitirim. (1972), Bir Bunalım Çağında Toplum Felsefesi,(Çev.) Mete Tuncay, Bilgi Yayınevi, Ankara.
ŞİMŞEK, Osman. (2008), Zihniyet Açısından Türk Girişimciliğinin Sosyolojisi, Otorite Yayınları, Ankara.
TABAKOĞLU, Ahmet. (2005), “Sunuş”, Bilgi,Bilim ve İslam Tartışalı İlmi Toplantılar Dizisi1-2, İSAV, Ensar Neşriyat, İstanbul.
TABAKOĞLU, Ahmet. (2005), “Zihniyet ve Bilgi”, Bilgi,Bilim ve İslam Tartışalı İlmi Toplantılar Dizisi1-2, İSAV, Ensar Neşriyat, İstanbul.
TOPÇU, Nurettin. (1998), Kültür ve Medeniyet, Bütün Eserleri–9, Dergâh Yayınları, İstanbul.
TOYNBEE, Arnold. (1964), “The Nature of the Growth of Civilazitions” Social Change, sources, patterns and consequences, Social Change, (Edit Amitia and Eva Etzioni), Basic Boks, Newyork- London.
TURHAN, Mümtaz. (1997), Kültür Değişmeleri, Sosyal Psikolojik Bakımdan Bir Tetkik, 3.Baskı, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, No: 16, İstanbul.
Türk Dil Kurumu Sözlüğü, (1988), Cilt: 2, Ankara.
ÜLGEN, Hilmi Ziya. (1998), İnsani Vatanseverlik, Ülken Yayınları, İstanbul.
ÜLGENER, Sabri F. (2006), Zihniyet Aydınlar ve İzm’ler, Toplu Eserleri-4, Derin Yayınları, İstanbul.
http://www.semaverdergisi.com/Zihniyet-sorunsali-1054.html.
http://www.akmb.gov.tr/turkce/books/k.%20tatarlari/kuramsalcerceve-1.htm.