Dinin siyasal davranışlar üzerindeki etkisi: antalya örnek olay araştırması

İnsanlığın en eski kurumlarından birisi olan din, bireylerin en derininde var olan aydınlanma ve dünyayı anlama arzusunun bir ifadesidir. Din bireylerin iç huzur ve güven ihtiyacını karşılaması, kişilere yaşamlarına dair verdikleri kararlarda başvurabilecekleri bir referans kaynağı sunması nedeni ile toplumun temel yapı taşıdır. Bu yönü ile sosyal ve siyasal içerikli analizlerin, bireyin siyasal davranışlarının oluşumunda etkili olan faktörler ile bireysel tutumların şekillenmesini konu alan çalışmaların, din ve onun çeşitli düzeylerdeki algılanış ve yaşanış biçimlerini dikkate almaması düşünülmez. Siyasal kimliklerin oluşturulmasında önemli bir yere sahip olan din ve onun birey tarafından algılanışı, siyasal davranışı konu alan çalışmalarda oldukça yaygın olarak incelenmekte, dinin siyasal etkileri anlaşılmaya çalışılmaktadır. Çalışmamızın temel sorusu dinin, siyasal davranışları etkileyip etkilemediği, şayet etkiliyor ise bu etkinin ne boyutlarda olduğudur. Bu soruya cevap aranması amacı ile çalışmada kısa bir teorik giriş yapıldıktan sonra kapsamlı bir alan araştırması yapılması öngörülmüştür. Çalışmanın uygulama kısmında, araştırma hipotezleri test edilerek din-siyasal davranış ilişkisine yönelik anlamlı ve genellenebilir sonuçlara ulaşılmaya çalışılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında, dinin siyasal davranışların şekillenmesi üzerinde doğrudan etkili olduğu, bireyin siyasal tutum ve kararlarını şekillendirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte temel hak ve hürriyetlere ilişkin konularda, özgürlüklerin alanının genişletilmesi doğrultusunda toplum ortak bir duruş sergilemekte ve bu duruş dine yaklaşım biçiminden bağımsız bir şekilde ortaya çıkmaktadır.

The effect of religion on political behavioour: Antalya case study

Religion, which is one of the oldest institutions of mankind, is an expression of individuals' desire for enlightenment and understanding the world. As religion meets the need of individuals for inner peace and faith, and presents a reference source for their decisions, it is main building structure of society. It cannot be thought that the analyses having social and political content, the studies having themes on factors in forming of individuals' political behavior and shaping individual attitudes do not take religion or its various perceived and experienced forms into consideration. Religion having important role in forming political identities, and its perception by man, is widely analyzed in the studies having theme on political behavior and political effects of religion is tried to be understood. The main question of this study is whether religiousness has influence on political behaviors, if it has, what extend does it effect? After a short theoretical introduction, application of a comprehensive survey is planned to find answer that question. In the application part of the study, by testing the hypotheses, it is tried to be reached consistent results which can be generalized. In the light of introduced findings, we reached the conclusion that religion is directly effective on forming political attitude and behaviors. Additionally, in the issues of fundamental rights and freedoms, there is a common support for expanding area of freedom in the society, this situation comes out independent from approach to religion.

___

  • AKGÜL, A. ve O. ÇEVİK, İstatistiksel Analiz Teknikleri, Ankara 2005.
  • AKGÜN, B., Türkiye’de Seçmen Davranışı, Partiler Sistemi ve Siyasal Güven, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2002.
  • ARSLAN A., Felsefeye Giriş, Vadi Yayınları, Ankara2002.
  • AYDIN, M., Kurumlar Sosyolojisi, Vadi Yayınları, Ankara 2000.
  • AYDIN, M.S., Din Felsefesi, Selçuk Yayınları,Ankara, 1994.
  • BENSON, T. L., “Akademik Bir Disiplin Olarak Din Çalışmaları”, Batıda Din Çalışmaları, Der.-Çev.: Ömer Mahir Alper, Metropol Yayınları, İstanbul 2002.
  • BERGER, P. L., “Din ve Tolumsal Kurumların Değişimi”, Din ve Modernlik-Toplumbilim Yazıları I-, Der. ve Çev.: Adil Çiftçi, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2009.
  • BERKOWITZ, L. A. K., “Religion and Voting Behaviour in Great Britain: A Reassessment”, British Journal of Political Science, Vol.31, No:3 (Jul., 2001).
  • BOHNER, G., “Attitudes”, İntroduction to Social Psychology, Ed: Miles Hewstone, Wolfgang Stroebe, Blackwell Publishing, USA 2001.
  • BOLAY S., H. , Felsefeye Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
  • CALVO, K., A. MARITNEZ ve J. R. MONTERO, “Religious Voting ın Portugal and Spain”, Working Papers, Dipartimento di studi sociali e politici, Üniversita delgi studi di Milano 2006.
  • CEVİZCİ, A., Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayınları, İstanbul 2002.
  • COOPER, J., K. A. KELLY ve K. WEAVER, “Attitudes, Norms and Social Groups”, Social Cognition, Ed:Marilyn B. Brewer and Miles Hewstone, Blackwell Publishing, USA, 2004.
  • ÇÜÇEN, K., ZAFER M.Z., ESENYEL A., Varlık Felsefesi, Ezgi Kitabevi, Bursa 2009
  • DEMİRGİL, H., “Parametrik Olmayan Hipotez Testleri”, içinde “SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri”, Ed: Şeref Kalaycıoğlu, Asil Yayın Dağıtım, Ankara 2010.
  • DJUPE, P. A., “Religous Brand Loyalty and Political Loyalties”, Journal for the Scientific Study of Religion, Vol:39, İssue:1, 2000.
  • DJUPE, P. A. ve J. T. GRANT, “Religious Institutions and Political Participation in America”, Journal for the Scientific Study of Religion, 40(2), 2001.
  • DJUPE, P. A. ve A. E. SOKHEY, “American Rabbis in the 2000 Elections”, Journal of Scientific Study of Religion, 42:4, 2003.
  • DOĞAN, L., “ Din ve Toplum”, 1979 Yılı Sosyoloji Konferansları, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1979.
  • ESER, H., B., (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Dinin Siyasal Davranışlar Üzerindeki Etkisi Antalya Örnek Olay Araştırması”, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta 2010.
  • ERGÜDER, Ü., “Türkiye’de Değişen Seçmen Davranışı Örüntüleri”, Ersin Kalaycıoğlu ve Ali Yaşar Sarıbay, (der), Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, Alfa-Aktüel Yayınları, İstanbul 2007.
  • FICHTER, J., Sosyoloji Nedir, Çev.: Nilgün Çelebi, Anı Yayıncılık, Ankara 2002.
  • FORSTER, A. D., “Religion, Voting Behaviour and Electoral Context in Contemporary U.S. Presidential Elections”, 2008 Annual Meeting of the Southern Political Science Association, New Orleans L.A., January 10-12 2008.
  • GEGEZ, A.E., Pazarlama Araştırmaları, Beta Yayınları, İstanbul, 2007.
  • GLOCK, C. Y., “Dindarlığın Boyutları Üstüne”, Din Sosyolojisi, Der.: Yasin Aktay, M.Emin Köktaş, Vadi Yayınları, Ankara 2007.
  • GUTH J. L., “Religion and Roll Calls: Religious İnfluences on the House Of Represantatives, 1997–2002”, Conference Papers-American Political Science Association.
  • GUTH J. L. ve. FRASER, C. R., “Relgion and Partisanship in Canada”, Journal for the Scientific Study of Religion, 2001, 40(1).
  • GÜÇLÜ, S., “Din Kurumu”, Kurumlara Sosyolojik Bakış, Ed: Sevinç Güçlü, Birey Yayınları, İstanbul 2005.
  • Gündelik Yaşamda Din, Laiklik ve Türban Araştırması, KONDA Araştırma ve Danışmanlık 2007, İstanbul 2007
  • GÜNAY, Ü., Erzurum ve Çevre Köylerde Dini Hayat, Erzurum Kitaplığı, İstanbul 1999.
  • GÜNAY, Ü., Din Sosyolojisi, İnsan Yayınları, İstanbul 2002.
  • HÜLÜR, H. ve A. KALENDER, Sosyo-Poltik Tutumlar ve Din Konya Araştırması, Çizgi Kitabevi, Konya 2003.
  • İnternational Social Survey Programme, ., (21.10.2009).
  • http://www.ysk.gov.tr/ysk/docs/2009MahalliIdareler/SecmenSayilari/Ilce. htm, (11.10.2009).
  • JELEN, T. G. ve C. WILCOX, “Denominational Preference and the Dimensions of Political Tolerance”, Sociological Analysis, 51:1 (1990:Spring).
  • JELEN, T. G. ve C. WILCOX, “Context and Consience: The Catholic Church as a Agent of Political Socialization in Western Europe”, Journal for the Scientific Study of Religion, 1998, 37(1).
  • JELEN, T. G., “Religion and the American Political Culturel: Alternative Models of Citizenship and Discipleship”, Sociology of Religion, 56:3, (1995:Fall).
  • JELEN, T. G. “Catholic Priests and the Political Order: The Political Behaviour of Catholic Pastors”, Journal for the Scientific Study of Religion, 42:4 (2003).
  • KAĞITÇIBAŞI, Ç., Yeni İnsan ve İnsanlar, Evrim Yayınları, İstanbul 1999.
  • KARAATLI, M., “Verilerin Düzenlenmesi ve Gösterilmesi”, içinde “SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri”, Ed: Şeref Kalaycıoğlu, Asil Yayın Dağıtım, Ankara 2010.
  • KARASAR, N., Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 1998.
  • KARAŞAHİN, H., Bir Batı Anadolu Kasabasında Dini Hayat Gördes Örneği, Birleşik Yayınları, Ankara 2007.
  • KEHRER, G., “Din Sosyolojisi-Birinci Bölüm-Giriş”, Din Sosyolojisi, Der:Yasin Aktay, M.Emin Köktaş, Vadi Yayınları, Ankara, 2007.
  • KORNBLUM, W., Sociology in a Changing World, Thomson-Wadsworth, United States 2008.
  • KÖKTAŞ, M. E,, Din ve Siyaset Siyasal Davranış ve Dindarlık, Vadi Yayınları, Ankara 1997.
  • KÖKTAŞ, M. E., Türkiye’de Dini Hayat İzmir Örneği, İşaret Yayınları, İstanbul 1993.
  • LAWSON, K., The Human Polity A Comparative Introduction to Political Science, Houghton Mıfflin Company, Boston 1993.
  • MANZA, J. ve R. BRAUNSTEIN, “Beyond The Ballet Box Social Groups and Voting in Democratic Polities”, Harvard International Review, Spring2008, Vol. 30 Issue 1, p. 40-43, 4p; (AN 32153252).
  • MCRAE, J. D., “Religious and Sosyoecomic Factors in French Vote,1946-1956”, The American Journal of Sociology, Vol:64, No:3, November 1958
  • NELSON, E., “Attitudes: I. Their Nature and Development”, The Journal of General Psychology, 1939, 21.
  • OKUMUŞ, E, Dinin Meşrulaştırma Gücü, Ark Yayınları, İstanbul 2005.
  • OKUMUŞ, E., Toplumsal Değişme ve Din, İnsan Yayınları, İstanbul, 2003.
  • OLSON, J. K. ve A. C. BECK, “Religion and Political Realignment in the Rocky Mountain States”, Journal for the Scientific Study of Religion, 1990, 29(2).
  • ONAY, A., Dindarlık, Etkileşim ve Değişim, Dem Yayınları, İstanbul 2004.
  • ÖZSOY, O., Türkiye’de Seçmen Davranışları ve Etkin Propaganda, Alfa Yayınları, İstanbul 2002.
  • PAZARLI, O., Din Psikolojisi, Remzi Kitabevi, İsanbul 1972.
  • PENROD, S., Social Psychology, Prentice Hall, New Jersey, 1983.
  • REHA, A., Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlere Giriş, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2003.
  • QUADE, Q. L., “The Role of Religious Value in Political Judgment” Review of Politicis, 30:4 (1968:Oct).
  • QUEEN, E. L., “The Formation and Reformotion of Religious Identitiy”, Religious Education, Vol:91, No:4, Fall 1996.
  • RAI, K. B. ve J. C. BLYDENBURGH, Political Science Statistics, Holbrook Pres Inc., Boston 1973.
  • SANDERSON, S. K., Macrosociology-An Introductıon To Human Societies, Harper Collins Publishers Inc, New York, 1991.
  • SEZEN, Y., Sosyoloji Açısından Din-Dinin Sosyal Müesseseler Üzerindeki Tesirleri, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998.
  • SİTEMBÖLÜKBAŞI, Ş., Türkiye’de İdeolojik ve Sosyoekonomik Grupların Siyasal Düşünce Kalıpları, Asil Yayınları, Ankara 2007.
  • Social & Community Planning Research, “ British Social Attitudes 1991 Self-Completion Questionnaire”, SCPR, London Spring 1991
  • ŞAHİN, B., “Metodoloji”, içinde “Bilimsel Araştırma Yöntemleri”, Ed: Abdurahman Tanrıöğen, Anı Yayıncılık, Ankara, 2009.
  • ŞENTÜRK, H., İslami Hayatın Psikolojik Temelleri, Tuğra Ofset, Isparta 2008.
  • TALIAFERRO, C., Contemporary Philosophy of Religion, Blackwell Publishing, USA, 2004.
  • TURMUDI, E., “Religion and Politics: A Study on Political Attitudes of Devout Muslims and the Role of the Kyai in Contemporary Jawa”, Southeast Asian Journal of Social Science, 23:2, 1995
  • Türban Siyasi Bir İşaret-Simge Mi? AİHM Kararı?, A&G Araştırma Şirketi, İstanbul 2007.
  • UYSAL, V., Türkiye’de Dindarlık ve Kadın, Dem Yayınları, İstanbul 2006.
  • WARHURST, J., “Religion and Politics in the Howard Decade”, Australian Journal of Political Science, Vol.42, No.1, March 2007.
  • WILCOX, C. ve L. GOMEZ, “Religion, Group İdentification among American Blacks”, Sociological Analysis, 1990.
  • WORLD VALUES SURVEY 2005 OFFICIAL DATA FILE v.20090901, 2009. World Values Survey Association, , (21.10.2009).
  • YABRUDI, F. F. ve L. N. DIAB, “The Effects Of Attıtude Smilarity-Dissimilarity, Religion And Topic Importance On İnterpersonal Attraction Among Lebanenese University Students”, The Journal of Social Psychology, 106:2, 1978 December.
  • YAŞIN, C., “Siyasal Araştırmalarda Örneklem Sorunu”, İletişim, 2003/18.
  • YILDIRIM, E., Değişen Din Anlayışının Sosyolojisi, Bilge Yayınları, İstanbul, 1999.