Gülçin TAN ŞİŞMAN, Sinem ÖDÜN BAŞKIRAN, Tuğba AKTAN

Fen ve Matematik Dersi Öğretim Programları Değerlendirme Çalışmaları: 2005-2017 Yıllarındaki Lisansüstü Tezler

Bu çalışmada, Türkiye’de 2005-2017 yılları arasında ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde fen bilimleri ve matematik alanlarında yürütülen program değerlendirme lisansüstü tez çalışmalarının demografik özellikleri, yönteme ilişkin özellikleri, program değerlendirme süreç ve uygulamaları açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın veri seti, güncellik ve program-odaklı yapılan değişiklikler dikkate alınarak, 2005-2017 yılları arasında temel eğitim ve ortaöğretim düzeyinde fen bilimleri ve matematik alanlarında yürütülen ve ulusal tez merkezine kayıtlı olan program değerlendirme lisansüstü tez çalışmaları kapsamında oluşturulmuştur. Elde edilen toplam 60 tez, araştırma soruları doğrultusunda geliştirilen tez inceleme formu aracılığıyla analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, program değerlendirme lisansüstü tez çalışmalarının, çoğunlukla (f=47) yüksek lisans düzeyinde ve ilköğretim anabilim dallarında (f=12) yürütüldüğü; doktora tezlerinin (f=13) ise Eğitim Programları ve Öğretim bilim dallarında (f=4) tamamlandığı sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen çalışmalarda, nitel araştırma yöntemleri en az tercih edilen yöntem iken; her iki düzeyde de olasılığa dayalı örnekleme yöntemleri ön plana çıkmaktadır. Veri toplama araçlarında ise yüksek lisans düzeyinde tek bir veri toplama aracı (f=30); doktorada ise (f=10) birden fazla veri toplama aracı kullanılmıştır. Program değerlendirmenin gerek kuramsal temelleri gerekse uygulamaya dönük süreçlerinde, her iki düzeydeki tez çalışmalarında da oldukça yüzeysel ve dar bir kapsamda ele alındığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Program değerlendirme, Lisansüstü tezler, Matematik, Fen Bilimleri

PDF

___

Aslan, M. ve Sağlam, M. (2015). Türkiye’de 2005-2014 yılları arasında yapılan program değerlendirme tezlerinin metodolojik açıdan incelenmesi. Üçüncü Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi Bildiri Özeti Kitabı. Adana: Çukurova Üniversitesi.
Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education. New York: Routledge Falmer.
Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
Dinçer, S. (2018). Content analysis in for educational science research: Meta-analysis, meta-synthesis, and descriptive content analysis. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-190.
Gökmenoğlu, T. (2014). The wide angle: Program evaluation studies in Turkey in terms of models and approaches. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 4(7), 55-70.
Hazır-Bıkmaz, F., Aksoy, E., Tatar, Ö. ve Atak-Altınyüzük, C. A. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi (1974-2009). Eğitim ve Bilim, 38(168), 259-274.
Kurt, A. ve Erdoğan, M. (2015). Program değerlendirme araştırmalarının içerik analizi ve eğilimleri: 2004-2013 yılları arası. Eğitim ve Bilim, 40(178), 199-224.
Kürüm-Yapıcoğlu, D., Atik-Kara, D. ve Sever, D. (2016). Trends and problems in curriculum evaluation studies in Turkey: The perspective of domain experts. International Journal of Curriculum and Instructional Studies,6(12), 91-114
Oliva, P. F. & Gordon, W. R. (2013). Developing the curriculum. (8th ed.). New Jersey: Pearson Education, Inc.
Ornstein, A. C. & Hunkins, F. P. (2018). Curriculum: Foundations, principles and issues (7th ed.). Essex, England: Pearson Education Limited.
Ozan, C. ve Köse, E. (2014). Eğitim programları ve öğretim alanındaki araştırma eğilimleri. Sakarya University Journal of Education, 4(1), 116-136.
Özdemir, S. M. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi (ss. 126-149). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 126-149
Varış, F. (1969) Eğitim program araştırmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 23-32.
Wiles, J., & Bondi, J. (2011). Curriculum development: A guide to practice (8th ed.). New Jersey: Pearson Education Inc.
Yaşar, S., Gültekin, M., Köse, N., Girmen, P. ve Anagün, Ş. (2005). The Meta -evaluation of teacher training programs for elementary education in Turkey. 33.Annual ATEA Conference (s. 498- 504). Queensland, Australia
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yükseköğretim Kurumu. (2011). Türkiye Yüksek Öğretim Yeterlilikler Çerçevesi. http://tyyc.yok.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
Yüksel, İ. (2010). Türkiye için program değerlendirme standartları oluşturma çalışması (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.