Yunus KAYİR, Serkan GÜNEŞ, Ercan DEMİRER

Vidaların Açılmasında Kesici Uç Seçimi İçin Bir Uzman Sistem

Makine parçalarının montajında genelde, diş açılmış bağlantı elemanları kullanılmaktadır. Diş açma, talaşlı imalat operasyonlarından biridir. Açılan diş profili, kritik bir öneme sahiptir. Diş profili, kullanım yerine ve amacına göre değişiklik göstermektedir. Açılacak olan diş profili, kullanılan kesici uç (insert) geometrisi ile doğrudan ilişkilidir. Piyasada, diş açma işlemlerinde çok farklı tip ve özelliklere sahip kesici uçlar bulunmaktadır. Dolayısı ile açılacak olan diş profili için uygun bir kesici ucun belirlenmesi, uzman olmayanlar için zor ve zaman alıcı olabilmektedir. Bu çalışmada dış çapa ve delik içine diş açma operasyonları için kesici uç belirleyen bir uzman sistem geliştirilmiştir. ExpertTS adı verilen sistemin bilgi tabanında vidalar için bilgiler kullanılmış ve kurallar oluşturulmuştur. ExpertTS, Kappa-PC uzman sistem paket programı kullanılarak tasarlanmıştır. Geliştirilen sistem ile vida açma operasyonları için kesici uç ve kesme parametrelerinin seçiminde uzman ihtiyacı en aza indirilerek karar verme süresinin azaltılması sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Diş açma, Talaşlı imalat, Kesici uç, Uzman sistem, Kappa-PC

PDF

___

Poul, C. Yapay Zeka, İletişim Yayınları, İstanbul, 1991.
Hart, A. Knowledge Acquisition for expert System, Kogan Page, London, England, 1986.
İ. Şahin, Uzman Sistem Kullanarak 2B’lu İzdüşümlerden katı model oluşturma, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2008, Ankara.
Haque, M. S. 2000. Application of Artificial IntelligenceIn Construction Management, http://www.cs.ndsu.nodak.edu/~~mhaque/AI.doc/.
Aydın Y. S. , Visual Prolog İle Programlama (Yapay Zekâ Ve Uzman Sistemler), Sistem Yayıncılık, İstanbul, 11 -16, 2000.
Fidan S. , Endüstri Mühendisliğinde Uzman Sistemler ve Proje Yönetim Yazılımı Seçimine Bir Uzman Sistem Yaklaşımı, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 6 -8, 1994.
Muthsam, H.,Mayer, C. An Expert system for process planning of prismatic workpieces, Proceedings of the 1st. International Conference on AI and Expert System Manufacturing, 1990, 211-220.
Eskicioğlu, H. and Davies, B. J. An Interactive process planning system for prismatic parts-ICAP”, Anenals of the CIRP, 1983, Vol. 32/1.
Arezoo, B.,Ridgway, K., The Application of Expert Systems to the Selection of cutting Tools and Conditions for Machining Operations, Proceedings of the 1st. International Conference on AI and Expert System Manufacturing, 1990, 113-126.
Usta, Y., “Robotlu bir İmalat Hücresindeki Taşıma İşemleri için Modele Dayalı Bir Uzman Sistem Geliştirilmesi”, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2005, Cilt 20, No 2, 275-288.
Ugraş, A., Kayır, Y., An Expert System for Boring Tools used for Machining Holes, International Conference on Advanced Techonolgy and Science, 2016, September 01-03, Konya.
Başak, H., Uzman Sistem Yaklaşımı ile Vida Açma Operasyonları için Kılavuz Seçimi, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 1999, Cilt:5, Sayı:1, Sayfa: 901-910.
Tekeli, K., Kayır, Y. To Select Aluminium Alloys for Many Applications With an Expert System, ICAT 16, 2016. September 01-03, Konya.
Chougule P. D., Kumar S., Raval H. K. “An expert system for selectıon of carbide cutting tools for Turning Operations”, 5 th International & 26th All India Manufacturing Technology, Design and Research Conference (AIMTDR 2014) December 12th–14th, 2014, IIT Guwahati, Assam, India
Taegutec, Threading making (Thread Turning) Catalogue, Europe, 2017.