Yükseköğretimdeki Yabancı Diller Eğitimi Programlarına Yönelik Bir Çeviri Dersi Önerisi

Yükseköğretimdeki yabancı dil eğitimi programlarının dersleri genel olarak okuma, yazma, dinleme ve konuşma becerilerini ve bu becerilerin alt kazanımlarını içeren derslerden oluşturulmuştur. Çeviri dersi de, bu derslerden biri olup genel olarak lisans eğitiminde öğrencilere kimi zaman zorunlu kimi zaman seçmeli bir ders olarak sunulmaktadır. Türkiye’deki yükseköğretimde bulunan yabancı diller eğitimi programlarının Bologna Bilgi Paketi sistemindeki çeviri derslerinin içerikleri incelendiğinde ise çoğunlukla metin çevirisine dayalı bir yönteme başvurulduğu ve bu çerçevede öğrencilerin kaynak dil ve hedef dile ilişkin dil kullanımları ve çeviri becerisinin geliştirilmesinin amaçlandığı gözlemlenmektedir. Bu amaçlar hem geleneksel dil eğitimi açısından hem de kısmi olarak Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programı tarafından yeterli gibi görülse de, çeviri eyleminin asıl işlevi tekrar tartışılarak çeviribilimin kuramsal ve uygulamalı bilgilerinin söz konusu çeviri derslerinin içeriklerine dahil edilmesi gerektiği düşünülmektedir. Bu çalışma ise, yukarıdaki düşünceler bağlamında bünyesinde birden çok yabancı dil eğitimi programı bulunduran Gazi Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi Bologna Bilgi Paketi sistemindeki çeviri derslerine ilişkin bilgilerden yola çıkarak çeviribilime ait kuramsal ve uygulamalı içeriklere sahip bir çeviri dersini öneri olarak sunmayı amaçlamaktadır. Böylece öğrencilerin çeviri eylemlerinin çok yönlü ve kontrollü geliştirilmesinin yanı sıra ilerideki mesleki kariyerlerinde çeviribilim bağlamında kendilerine bir hazırbulunuşluk sağlanması öngörülmektedir.

Proposition of a Translation Course for Foreign Language Education Programs in Higher Education

The courses of foreign language education programs in higher education are generally composed of courses that include reading, writing, listening and speaking skills and the sub-acquisitions of these skills. Translation course is one of these courses and it is offered to students in undergraduate education, sometimes as a compulsory and sometimes as an elective course. When the content of the translation courses in the Bologna Information Package system of the foreign language education programs in higher education in Turkey is examined, it is observed that a method based on text translation is mostly used and that the development of language use and translation skills of the students regarding the source language and the target language is aimed. Although these aims are seen as sufficient in terms of traditional language education and partially by the Common European Framework of Reference for Languages, it is thought that the main function of the translation act should be discussed again and the theoretical and applied knowledge of translation studies should be included in the content of the translation courses in question. In the context of the above considerations, this study aims to propose a translation course with theoretical and applied content of translation studies, based on the information about the translation courses in Gazi University and Hacettepe University Bologna Information Package system, which includes more than one foreign language education program. Thus, in addition to the versatile and controlled development of the translation activities of the students, it is foreseen that they will be prepared in the context of translation studies in their future professional careers.

PDF

___

ADOÇP. (2001). Common european framework of reference for languages. Retrieved from https://rm.coe.int/1680459f97
ADOÇP. (2018). Common European Framework of Reference for Languages. Retrieved from https://rm.coe.int/cefr-companion-volume-with-new-descriptors2018/1680787989
ADOÇP. (2020). Common european framework of reference for languages. Retrieved from https://rm.coe.int/common-european-framework-of-reference-forlanguages-learning-teaching/16809ea0d4
DİAOBM, (2009). Diller için Avrupa ortak başvuru metni, MEB.
Diriker, E. (2018). Sözlü çeviri: tarih, eğitim ve araştırmalar. Diriker, E.(Ed.), Türkiye’de sözlü çeviri(s.13-36) içinde. İstanbul: Scala.
Doğan, A. (2017). Sözlü çeviri. Ankara: Siyasal. Gazi üniversitesi Arapça öğretmenliği programı Arapça-Türkçe çeviri 1 dersi, (2021, Mayıs 10), https://obs.gazi.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curU nit=05&curSunit=56868759# adresinden erişilmiştir.
Gazi üniversitesi Arapça öğretmenliği programı Arapça-Türkçe çeviri 2 dersi, (2021, Mayıs 10), https://obs.gazi.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curU nit=05&curSunit=56868759# adresinden erişilmiştir.
Gazi üniversitesi Arapça öğretmenliği programı Arapça-Türkçe 1 çeviri dersi, (2021, Mayıs 10), https://obs.gazi.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curU nit=05&curSunit=56868759# adresinden erişilmiştir.
Gazi üniversitesi Arapça öğretmenliği programı Arapça-Türkçe 2 çeviri dersi, (2021, Mayıs 10), https://obs.gazi.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curU nit=05&curSunit=56868759# adresinden erişilmiştir.
Gazi üniversitesi Fransızca öğretmenliği programı Fransızca-Türkçe çeviri dersi, (2021, Mayıs 10), https://obs.gazi.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curU nit=05&curSunit=567676# adresinden erişilmiştir.
Gazi üniversitesi Fransızca öğretmenliği programı Türkçe-Fransızca çeviri dersi, (2021, Mayıs 10), https://obs.gazi.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curU nit=05&curSunit=567676# adresinden erişilmiştir.
Gazi üniversitesi İngilizce öğretmenliği programı çeviri dersi, (2021, Mayıs 10), https://obs.gazi.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curU nit=05&curSunit=56565756# adresinden erişilmiştir.
Germain, C. & Séguin, H. (1995). Le point sur la grammaire en didactique des langues, CEC: Québec-Canada.
Guidère, M. (2008). Introduction à la traductologie. Paris-Bruxelles: De Boeck. Hacettepe üniversitesi Alman dili öğretmenliği programı Almanca-Türkçe çeviri dersi, (2021, Mayıs 10), https://bilsis.hacettepe.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac &curUnit=440&curSunit=783# adresinden erişilmiştir.
Hacettepe üniversitesi Alman dili öğretmenliği programı Türkçe-Almanca çeviri dersi, (2021, Mayıs 10), https://bilsis.hacettepe.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac &curUnit=440&curSunit=783# adresinden erişilmiştir.
Hacettepe üniversitesi Fransız dili öğretmenliği programı Fransızca-Türkçe çeviri Dersi, (2021, Mayıs 10), https://bilsis.hacettepe.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac &curUnit=440&curSunit=784# adresinden erişilmiştir.
Hacettepe Üniversitesi Fransız Dili Öğretmenliği Programı Türkçe-Fransızca Çeviri dersi, (2021, Mayıs 10), https://bilsis.hacettepe.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac &curUnit=440&curSunit=784# adresinden erişilmiştir.
Hacettepe Üniversitesi İngiliz Dili Öğretmenliği Programı Çeviri Dersi, (2021, Mayıs 10), https://bilsis.hacettepe.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac &curUnit=440&curSunit=785# adresinden erişilmiştir.
Puren, C. (1988). Histoire des méthodologies de l’enseignement des langues. Paris: Nathan-CLE International.
Seleskovitch, D. (2001). Interpréter un discours n’est pas traduire une langue. In Seleskovitch, D. & Lederer, M. (Eds.), Interpréter pour traduire(104-115). Paris: Didier Érudition.
Yazıcı, M. (2007). Yazılı çeviri edinci. İstanbul: Multilingual.