Dış Göçler Sebebiyle Parçalanmış Aile Çocuklarının Değer Algılarının İncelenmesi

Bu çalışma, yurt dışına göç sebebiyle ebeveynlerinden ayrılmış çocukların değer algılarını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın örneklemini, Aksaray il merkezine bağlı köy ve kasabalarında ikamet eden ve dış göçler sebebiyle ebeveynlerinden en az birisinden ayrı yaşayan 11-15 yaş grubundaki öğrenciler oluşturmaktadır. Örneklem belirlenirken, olasılık dışı örnekleme türlerinden amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın amacına uygun olarak, Aksaray ilinde yurt dışına işgücü göçü veren, 7 köy ve kasaba ortaokulu ve 122 öğrenci örnekleme dâhil edilmiştir. Araştırmada veriler, nitel ve nicel veri toplama araçlarının birlikte kullanıldığı karma yöntemle elde edilmiştir. Nicel veriler Schwartz ve arkadaşları (2001) tarafından geliştirilen Portre Değerler Ölçeği, nitel veriler ise açık uçlu sorular ile elde edilmiştir. Nicel veriler SPSS 18.0 paket programı ile analiz edilirken, nitel veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin en fazla dindar olma, sağlıklı olma, iyilik yapma, anne- baba ve yaşlılara saygılı olma, düzenli olma ve doğayı koruma değerlerine önem verdikleri belirlenmiştir.

Investigating Value Perceptions of Children Who are Separated from Their Parents due to Emigration

This study aims to determine the perceived values of the children who are separated from their parents who emigrated from Aksaray city center or from its villages for various reasons. The participants were selected by using a non-random sampling technique which is purposeful sampling. The sample of this study included 122 middle school students (aged between11-15) enrolled in seven different public middle schools. In this study, mixed design research methodology was used to analyze quantitative and qualitative data. The quantitative data were gathered by using the Portrait Values Scale (PVS) developed by Schwartz and his colleagues (2001), and qualitative data were gathered by having students write down their ideas as a response to an open ended question. While the quantitative data were assessed with the Statistical Package for the Social Science (SPSS 18.0) software, the qualitative data were classified to content analysis according to Schwartz value classification. The findings of this study showed that being religious, being healthy, doing a favor, being respectful to elders, being tidy, and preserving the nature were among the most frequent perceived values.

PDF

___

Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının İlköğretim II. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi Gazi Üniversitesi, Ankara.
Aydın, M. Z. (2006). Ailede Çocuğun Ahlak Eğitimi. (2.Baskı). Ankara: Nobel yayıncılık.
Balcı, A. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler (8.Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Balat, G. U. & Dağal A. B. (2006). Okul Öncesi Dönemde Değerler Eğitimi Etkinlikleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
Demirutku, K. (2004). Turkish adaptation of the portrait values questionnaire. Unpublished manuscript. Middle East Technical University, Ankara.
Dilmaç, B., Bozgeyikli, H. & Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen Adaylarının Değer Algılarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6 (16), 65-92.
Doğanay, A. (2006). Değerler Eğitimi. Cemil Öztürk (Editör) Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Yapılandırmacı Bir Yaklaşım (256286). Ankara, Pegem A Yayıncılık.
Erürker, B. (2007). Aileye ve Parçalanmış Aileye Sahip 5-6 Yaş Çocuklarının Bilişsel İşlevlerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
Fırat, N, Ş. & Açıkgöz, K. (2012). Bazı Değişkenler Açısından Öğretmenlerin Değer Sistemleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 422-435.
Gömleksiz, M.N. (2004, Kasım). Lise Öğrencilerinin Toplumsal Değerleri Benimseme Düzeyleri ve Bu Değerlerin Kazandırılmasında Karşılaşılan Güçlükler. Değerler ve Eğitimi Uluslar Arası Sempozyumunda sunulmuş bildiri, İstanbul.
Güngör, E. (1998). Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları.
Haavisto, A. (2004). Factors associated with depressive symptoms among 18 year old boys: A prospective 10 year follow-up study. Journal of Affective Disorders, 83(2-3), 143-154.
Hofmann-Towfigh, N. (2007). Do students values change in different types of schools? Journal of Moral Education, 4(36), 453473.
Karakuş, S. (2003). Anne-Babası Boşanmış ve Boşanmamış Çocukların Depresyon Düzeylerinin İncelenmesi ve Okul Başarısına Yansıması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (21.Baskı), Ankara: Nobel Yayıncılık.
Kuşdil, M. E. & Kağıtçıbaşı, Ç. (2000).Türk öğretmenlerinin değer yönelimleri ve Scwartz Değer Kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 45, 59-76.
Memiş, A. & Gedik, E. G. (2010). Sınıf öğretmenlerinin değer yönelimleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(20), 123-145.
Oğuz, E. (2012). Öğretmen adaylarının değerler ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1309-1325
Özbay, H. ve Öztürk, E. (1992). Gençlik. İstanbul: İletişim Yayınları.
Özgüven, E. (1994). Psikolojik Testler. Ankara: Yeni Doğuş Matbaası.
Prince-Gibson, E., & Schwartz, S. H. (1998). Value Priorities and Gender. Social Psychology Quarterly, 61(1), 4967.
Rokeach, M. (1979). Beliefs, attitudes, and values. San Francisco: JosseyBass Inc. Publishers.
Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and contents of human values? Journal of Social Issues, 50(4), 19-45.
Schwartz H. S., Melech, G., Lehmann, A., Burgess S., Haris, M. & Owens, V. (2001). Extending the cross-cultural validity of the theory of basic human values with a different method of measurement. Journal of Cross-cultural Psychology, 32(5), 519-542.
Schwartz, S. H. (2004). Robustness and fruitfulness of a theory of universals in individual human values. In A. Tamayo & J. Porto (Eds.), Valores e Trabalho [Values and Work]. Brasilia: Editora Universidade de Brasilia.
Tay, B., Durmaz, Z, F. & Şanal, M. (2013). Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 67-93.
Uşaklı, H. (2013). Eşinden ayrılmış annelerin görüşü açısından çocuklarının sorunları. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 195-208 Yapıcı, A. &
Zengin, S. (2003). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin değer tercih sıralamaları üzerine psikolojik bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 173-206.
Yavuzer, H. (1990). Ana Baba Okulu. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yıldırım, E. (2013). Dış göçler sebebiyle parçalanmış aile çocuklarının değer algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi, Aksaray.
Yiğittir, S. (2010). İlköğretim öğrenci velilerinin okullarda kazandırılmasını arzuladığı değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 8 (19), 207-223
Yiğittir, S. & Öcal A. (2010). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin değer yönelimleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 408-416.