Kürşat ACAR, Hakkı MOR, Fatih KARAKAŞ, Kadir BAYNAZ, Ahmet MOR

Takım ve Bireysel Sporcuların Empatik Eğilimleri ile Prososyal-Antisosyal Davranışları Arasındaki İlişki

Bu araştırmanın amacı takım ve bireysel sporcuların empatik eğilim ile prososyal ve antisosyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklem grubunu, 2021-2022 ve 2022-2023 sezonlarında tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen, Takım (n=422), ve Bireysel (n=410) sporlar olmak üzere toplamda 832 müsabık sporcu oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Empatik Eğilim Ölçeği (EEÖ)” ve “Sporda Prososyal ve Antisosyal Davranış Ölçeği (SPADÖ)” kullanılmıştır. Ölçekten elde edilen puanlar için ikili karşılaştırmalarda; Bağımsız örneklem t-test, çoklu karşılaştırmalarda ise; Tek yönlü varyans analizi ve Tukey HSD testinden yararlanılmıştır. Araştırma grubunun “EEÖ” ve “SPADÖ” puan ortalamalarında cinsiyet, yaş, spor yaşı, spor türü, spor dalı, aylık gelir ve millilik durumu, değişkenlerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p<0,05). Diğer taraftan sporcuların EEÖ” ile “SPADÖ” arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur (p<0,05). Bu bağlamda sporcuların empatik eğilim düzeyleri arttıkça prososyal davranış düzeyleri yükselmekte ve antisosyal davranış düzeyleri azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Takım ve bireysel sporcular, Empati, Empatik eğilim, Prososyal ve antisosyal davranış

Investigation of the Relationship Between Empathic Tendency and Prosocial and Antisocial Behaviours in Team and Individual Athletes

The aim of this study was to investigate the relationship between empathic tendency and prosocial and antisocial behaviours in team and individual athletes. The research sample consisted of 832 competitive athletes, team (n=422) and individual (n=410) sports, selected randomly in the 2021-2022 and 2022-2023 seasons. The "Empathic Tendency Scale (ETS) ", "Prosocial and Antisocial Behaviour in Sport Scale (PABSS)", and "Personal Information Form" were used as data collection tools in the research. Independent sample t-test was used in pairwise comparisons, One-way analysis of variance (ANOVA) and Tukey HSD tests were used in multiple comparisons. Statistically significant differences were found in the variables of sex, age, sport experience, sport type, sport discipline, monthly income, and national team participation status in the "ETS" and "PABSS" mean scores of the research group (p<0.05). Also, significant relations were found between the athletes' "ETS" and "PABSS" scores (p<0.05). In conclusion, as the empathic tendency levels of athletes increase, their prosocial and antisocial behaviour levels decrease.

Keywords:

Team and individual athletes, Empathy, Empathic tendency, Prosocial and antisocial behaviour,

PDF

___

1. Acar, K., Mor H., Karakaş., F., Yilmaz, A. K., Arslanoglu, C. ve Mor A. (2022). Prosocial and antisocial behaviors in Turkish female and male football players. Journal of Men's Health, 18(2), 1-7.
2. Akçakoyun, F., Çalışkan, E. ve Karlı, H. (2010). Dövüş ve takım sporcularının empati düzeylerinin karşılaştırılması. Türkiye Kickboks Federasyonu Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 38-47.
3. Aslan, S. F. ve Çoknaz, H. (2016). Takım ve bireysel sporlarla uğraşan sporcuların empatik eğilim puanlarının karşılaştırılması. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 97-106.
4. Brown, J. A., Sauther, J. A. ve Littvay, L. (2007). Attitude and Change: Conditioning in the Business School Environment. Elelkronik versiyonu.
5. Coie, J. D. ve Dodge, K. A. (1998) Social, emotional, and personality development. In W. Damon, N. Eisenberg (Eds.), Handbook of child psychology. New Jersey: John Wiley and Sons.
6. Dorak, F. ve Vurgun, N. (2006). Takım sporları açısından empati ve takım birlikteliği ilişkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 73-77.
7. Dökmen, Ü. (1988). Empatinin yeni bir modele dayanılarak ölçülmesi ve psikodrama ile geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 21, 155-190.
8. Dökmen, Ü. (1994). Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
9. Eisenberg, N. ve Fabes, R. A. (1998). Prosocial development. Handbook of child psychology. New York: Wiley and Sons.
10. Eisenberg, N., Fabes, R. A. ve Spinrad, T. L. (2006). Prosocial development. New Jersey: John Wiley and Sons Inc.
11. Erkuş, A. ve Yakupoğlu, S. (2001). Spor ortamında empati ölçeği (sem) geliştirme çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 12(1), 22-31.
12. Gill, D. L. (1992). Gender and sport behavior. In T. S. Horn (Ed.), Advances in sport psychology (pp. 143–160). Human Kinetics Publishers.
13. Görgülü, R., Adiloğulları, G. E., Tosun, Ö. M. ve Adiloğulları, İ. (2018). Prososyal ve antisosyal davranış ile sporcu kimliğinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 9(3), 147-161.
14. Green, L. M., Missotten, L., Tone, E. B. ve Luyckx, K. (2018). Empathy, depressive symptoms, and self-esteem in adolescence: The moderating role of the mother–adolescent relationship. Journal of Child and Family Studies, 27(12), 3964-3974.
15. Healey, M. L. ve Grossman, M. (2018). Cognitive and affective perspective-taking: evidence for shared and dissociable anatomical substrates. Frontiers in Neurology, 9, 491.
16. Hoffman, M. L. (1982). Development of prosocial motivation: Empathy and guilt. In N. Eisenberg (Ed.), The development of prosocial behavior. New York: Academic Press.
17. Karabulut, E. O. ve Bahadır, Z. (2013). Ümit milli judo takımının olumsuz değerlendirilmekten korkma ve empatik eğilim düzeylerinin incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 108-115.
18. Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yönetimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
19. Kavussanu, M. (2006). Motivational predictors of prosocial and antisocial behaviour in football. Journal of Sport Science, 24(6), 575-588.
20. Kavussanu, M. ve Boardley, I. D. (2009). The prosocial and antisocial behavior in sport scale. Journal of Sport and Exercise Psychology, 31(1), 97–117.
21. Kavussanu, M., Stamp, R., Slade, G. ve Ring, C. (2009). Observed prosocial and antisocial behaviors in male and female soccer players. Journal of Applied Sport Psychology, 21(S1), 62-76.
22. Kromerova, E. ve Sukys, S. (2016). Adolescent involvement in sports activities and internalisation of moral values. Baltic Journal of Sport and Health Sciences, 1(100), 22-30.
23. Nelson, R. J. (1995). Danışma psikolojisi kuramları (F. Akkoyun, Çev.). Ankara: TDFO Yayıncılık.
24. Preston, S. D. ve De Waal, F. B. (2002). Empathy: Its ultimate and proximate bases. Behavioral and Brain Sciences, 25(1), 1-20.
25. Reise, S. P. ve Waller, N. G. (2009). Item response theory and clinical measurement. Annual Review of Clinical Psychology, 5(1), 27-48.
26. Rutten, E. A., Schuengel, C., Dirks, E., Stams, G. J. J., Biesta, G. J. ve Hoeksma, J. B. (2011). Predictors of antisocial and prosocial behavior in an adolescent sports context. Social Development, 20(2), 294-315.
27. Sezen Balçıkanlı, G. ve Yıldıran, İ. (2018). Elit salon hokeyi oyuncularında empatik beceri ile prososyal davranışlar arasındaki ilişki. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 1-8.
28. Sezen-Balcikanli, G. ve Sezen, M. (2019). The relationship between empathy and antisocial-prosocial behaviours in youth field hockey players. International Journal of Learning and Change, 11(1), 57-65.
29. Sezen-Balçıkanlı, G. (2013). The Turkish adaptation of the prosocial and antisocial behavior in sport scale (PABSS), International Journal of Humanities and Social Science, 3(18), 271-276.
30. Shima, T., Jesmin, S., Nakao, H., Tai, K., Shimofure, T., Arai, Y., Kiyama, K. ve Onizawa, Y. (2021). Association between self-reported empathy and level of physical activity in healthy young adults. The Journal of Physical Fitness and Sports Medicine, 10(1), 45-49
31. Stanger, N, Kavussanu, M, Boardley, I. D. ve Ring, C. (2013). The influence of moral disengagement and negative emotion on antisocial sport behavior. Sport, Exercise and Performance Psychology, 2(2), 117–129.
32. Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
33. Theberge, N. (1993) The construction of gender in sport: Women, coaching, and the naturalization of difference. Social Problems, 40, 301-313
34. Van Lissa, C. J., Hawk, S. T. ve Meeus, W. H. (2017). The effects of affective and cognitive empathy on adolescents' behavior and outcomes in conflicts with mothers. Journal of Experimental Child Psychology, 158, 32-45.
35. Weinberg, S. R. ve Gould, D. (2015). Foundation of sport and exercise psychology champaign: Human Kinetics.