İlhami DURMUŞ

Türk Adının Ortaya Çıkışı, Anlamı ve Yayılışı

ISSN: 1307-9778
Yayın Aralığı: 2
Başlangıç: 2007
Yayıncı: Hale Şıvgın

Türk adı ilk kez Gök Türk dönemine ait yazılı belgelerde ortaya çıkmaktadır. Bu döneme ait belgelerde Türk adına hem tek heceli hem de iki heceli Türük şeklinde rastlanılmaktadır. Bu ad sonra tek heceli hale dönüşerek, Türk halini almıştır. Çin kaynaklarında geçen Tu-kue adı Türk adı karşılığında kullanılmıştır. Türk adının Grek kaynaklarında geçen Thrak, Targita, Tyrkae, Hint kaynaklarında geçen Turukha, Turuşka, Ön Asya’da çivi yazılı metinlerdeki ülke adı Turki kelimesi ile Asurca çivi yazılı belgelerde geçen Turukku ve hatta Tevrat’taki Togharma ile bağı kurulmaya çalışılmıştır. Türk adının Türkçede “türemek” fiilinden çıktığı, “türe”, “töre” kelimesiyle bağlantılı olduğu ve “yaratılmış”, “yaratık” anlamında kullanıldığı ortaya konulmuş durumdadır. Bu anlamını Türk kültür çevresinde yoğun olarak görülen kurttan türeme anlayışı da doğrulamaktadır. Ayrıca arkeolojik boyutuyla kurdun emzirdiği çocuk tasvirleri de bu anlayışı desteklemektedir. Türk adı başlangıçta tekil ve çoğul olarak kullanılmıştır. Bu adın “sağlam”, “güçlü”, “kuvvetli” anlamları kazandığı da kabul edilmektedir. Türk adı günümüzde de şahıs adı olarak kullanıldığı gibi, millet adı olarak da kullanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: