İlkçağ’da Homeros Şiirine Farklı Bir Gözle Bakmak: Yeniplatoncu Porphyrios’un Odysseia’daki “Su Perileri -Nymphalar- Mağarası” Tasvirine Getirdiği Yorum

Homeros şiirlerinin İlkçağ’da sahip olduğu önemin bir göstergesi de; İlyada ve Odysseia’da anlatılan öykülere, dönemin düşünürlerinin farklı anlamlar verme çabasıdır. Yeniplatoncu filozof Porphyrios da bunlardan biridir. Homeros, Akhalı yiğit Odysseus’un, Troya savaşının ardından evine -Ithake’ye- dönerken denizlerde geçirdiği yılları anlattığı Odysseia’nın onüçüncü kitabında; yirmi yıldır yurdundan uzak olan yiğidin, Phaiaklı gemiciler tarafından ülkesine geri getirildiğini ve uyur durumda iken kıyıdaki bir mağaranın yakınına bırakıldığını söylemişti. Su Perilerinin (Nymphalar) mağarası olarak da bilinen bu yere Porphyrios, farklı bir gözle bakarak alegorik olarak yorumlamış, şairin anlatısına bambaşka anlamlar yüklemişti.

Anahtar Kelimeler:

Homeros, Odysseia, Nympha, Porphyrios, alegori.

A Different Look at the Homeric Epos in Antiquity: Porphyry the Neoplatonist’s Explanation of “The Cave of the Nymphs -Water Fairies-” in Odyssey

The thinkers of antiquity tried to give different meanings to the stories that were narrated in Iliad and Odyssey. This effort was one of the signs of the importance which the Homeric epics had in antiquity. Porphyry the Neoplatonist was one of these thinkers. In Odyssey; Homer related the return travel of Odysseus the Achaean hero after the Trojan war. In the book of thirteen; he told the way the hero was brought back by the Phaeacian sailors to his native land and left near to a cavern on a shore while he was asleep. This place which was also known as the cave of the Water Fairies (Nymphs) was interpreted by Porphyry in an allegorical way. So he gave a very different meaning to the story.

Keywords:

Homer, Odyssey, Nymph, Porphyry, allegory. ,

PDF

___

ARİSTOFANES, Kurbağalar (çev. Nevzat Hatko) Milli Eğitim Basımevi, Ankara 1946.
CALIFF David, “Metrodorus of Lampsacus & The Problem of Allegory: An Extreme Case”, Arethusa, XXXVI/ 1, Ocak 2003, s. 22-31.
ELIADE Mircea, Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi, Cilt.II. (çev: Ali Berktay), Kabalcı Yay., İstanbul 2003.
ERHAT Azra, Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi Yay., İstanbul 1984.
GÜÇLÜ A. Baki vd., Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yay., Ankara 2003.
HERODOTOS, Herodot Tarihi (çev: Müntekim Ökmen), Remzi Kitabevi Yay., İstanbul 1991.
HOMEROS, Odysseia (çev. Azra Erhat, A. Kadir), Can Yayınları, İstanbul 2005.
KRANZ Walter, Antik Felsefe (çev: Suad Baydur), Sosyal Yay., İstanbul 1984.
LAMBERTON Robert- John J. Keaney, Homer’s Ancient Readers, Princeton Uni. Press, New Jersey 1992.
PETERS Francis, Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü (çev: Hakkı Hünler)Paradigma Yay., İstanbul 2004.
PLATON, Devlet (çev: Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz), Remzi Kitabevi Yay, İstanbul 1995.
Platon, Diyaloglar1. (çev: Sabahattin Eyüboğlu), Remzi Kitabevi Yay., İstanbul 1996.
SEYFFERT Oscar, A Dictionary of Classical Antiquities, George Allen&Unwin Ltd., London 1957.
TATE Jonathan, “Plato and Allegorical Interpretation”, The Classical Quarterly, XXIII/3-4, Temmuz 1929, s.142-154.
İnternetKaynakçası http://www.phialetheians.co.uk/Study%20notes/Hellenic%20and
Hellenistic%20papers/Porphyry%20on%20the%20ave%20of%20the%20Nymphs%20
%20tr.%20Taylor.pdf