Diyarbakır’da Mülk Satışları ve Şehir Dokusuna Etkileri (1732-1733)

Bir yönetim biriminin merkezi olarak Diyarbakır bölgede farklı bir öneme haizdir. Kent dokusunun oluşumunda etkili olan evler ve bu evlerin el değiştirmesi çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. 1732 ve 1733 yılları arasında şer’iyye sicilinde görülen ev satışı ile ilgili belgelerden hareketle, bahsedilen dönemdeki evlerin özellikleri, fiyatları, alıcı ve satıcıların özellikleri, komşularla olan ilişkiler incelenmiştir. Farklı dini ve sosyal gurupların birlikte yaşadığı şehirde evlerin fiziki yapılarının benzerlik gösterdiği ve farklı guruplar arasında ev satışının olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Mülk Satışı, Şer‘iyye Sicilleri, Diyarbakır, Osmanlı Toplumu

Diyarbakır Property Sales and it’s Effects of it’s Urban Structure (1732-1733)

Diyarbakir is a management point as the center of the region has a different importance. The sale of houses and the houses that are effective in the formation of city structure is the basis of the study. Between 1732 and 1733 home sales in the Qadi record of the documents related to the movement ever mentioned period features, prices, relationships with neighbors were investigated. The city in which different religious and social groups there are some similarities between physical structures of the houses in the city where home sales were to be similar and different between groups.

Keywords:

Prorerty Sales , Court Records, Diyarbakır, Ottoman Society,

PDF

___

Numaralı Diyarbakır Şer’iye Sicili.
ARAS, Rahmi- YILDIRIM, Kemal, “Sosyo-Kültürel Değişimin Geleneksel Urfa Evlerinde Mekân Organizasyonuna Etkisi”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, C:XVI, Sayı: 4, Ankara 2003.
BEYSANOĞLU, Şevket, Anıtları ve Kitabeleri ile Diyarbakır Tarihi, Diyarbakır Belediyesi Yayınları, C:II, Ankara 1990.
Derleme Sözlüğü. C:X,Türk Dil Kurumu Yayınları, Sayı:211/10, Ankara 1993.
DEVELİOĞLU, Ferid, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara 2009.
DİREK, Yaşar Subaşı. “Sosyo-Kültürel Yapının Konut Oluşumuna Etkisi: Diyarbakır Örneği”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C:5, Sayı: 16.
ERKEK, Mehmet Salih, “Kentin İktisadi Hayatına Katkı Bağlamında Mardin’de Mülk Alım-Satımı (1688-1750)” Birinci İktisat Tarihi Kongresi Tebliğleri-I, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, İstanbul 2010.
ERTEN, Hayri, Konya Şer’iye Sicilleri Işığında Ailenin Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yapısı (XVIII. Yy. İlk Yarısı), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2001.
FAROQHİ, Suraiya, “18. Yüzyıl Bursa’sında Zengin Olmak: Debbağ Hacı İbrahim’in Serveti”, Osmanlı Dünyasında Üretmek, Pazarlamak, Yaşamak, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2003.
FAROQHİ, Suraiya, “Onaltıncı ve Onyedinci Yüzyıl Kadı Sicillerinde Kaydolunan Ev Satışlarıyla İlgili Belgelerin Şekil Açısından Değişimi”, Tarih Boyunca Paleografya ve Diplomatik Semineri (30 Nisan-2 Mayıs 1986), Bildiriden Ayrı Basım, İstanbul 1988.
GENÇ, Mehmet, Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi, Ötüken Yayınları, İstanbul 2000.
HALİFEOĞLU, F. Meral, “Mardin-Savur Geleneksel Kent Dokusu”, Uludağ Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, C: XI, Sayı: 11, Bursa 2006.
KÖSE, Abdullah, “Türkiye’de Geleneksel Kırsal Konut Planlarında Göçebe Türk Kültürü İzleri”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C: VII, Sayı:2, Aralık 2005. Şemseddin Sami, Kamus-i Türki, İstanbul 1996.
TOSUN, Miraç, “Şer’iyye Sicillerine Göre Trabzon’da Satılan Evlerin Fiyatları ve Özellikleri (1735-1741)”, Karadeniz Tarihi Sempozyumu (25-26 Mayıs 2005), C: I, KTÜ Yayınları, Trabzon 2007.
YILMAZÇELİK, İbrahim, XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır, TTK Yayınları, Ankara 1995.