Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Reformu Sorunsalı: İtalya’nın Beklentileri ve Stratejileri

Günümüz uluslararası sisteminin en kapsayıcı devletler arası organizasyonu olan Birleşmiş Milletler (BM), her ne kadar diğer örgütler ile kıyaslanamaz bir temsil gücüne sahip olsa da; kurulduğu 1945 yılından günümüze BM’nin uluslararası konjonktürde önemli ölçüdeki gelişmelerin beraberinde getir¬diği değişimlere etkili çözümler üretmesi beklenmektedir. BM’nin yürütme, hayati kararların onay ve icra mekanizması olarak işlev gören Güvenlik Konseyi (BMGK) ise değişimden üzerine düşen payı en fazla alması beklenen organdır. BMGK’nın yapısına yönelik bir takım değişiklik talep eden aktörlerin mevcut yapıda var olan daimi üyelik statüsünün dışında kalan aktörler olduğu bilinmektedir. Özellikle Almanya, Brezilya, Hindistan ve Japonya’nın oluşturduğu dörtlü grubun daimi üyelik kontenjanının genişletilmesi ile ilgili talepleri bu devletlerin kendi bölgesel rakiplerini de karşı bir grubun oluşturul¬ması yönünde politikalar izlemeye teşvik etmektedir. Almanya’ya karşı İtalya’nın; Brezilya’ya karşı Arjantin’in; Hindistan’a karşı Pakistan’ın ve Japonya’ya karşı Güney Kore’nin olası daimi üyelik genişlemesinde daimi üyelik statüsünü elde etme olasılıkları daimi üyeliğe aday bölgesel rakiplerine göre oldukça düşük olduğundan, bu devletlerin daimi üyelik genişlemesine karşı politikalar izledikleri görülmektedir. Özellikle İtalya, BMGK’nın reformuna yönelik etkili politika ve reform önerileri gelişti¬ren devletlerin başında gelmektedir. İtalya’nın BMGK’nın reformuna yönelik gelişmeleri çok yakından takip etmesi ve olası bir reform girişiminin dışında kalmamak adına yoğun bir mesai harcaması, her şeyden önce İtalya’nın bölgesel denklemdeki öneminin azalması endişesinden ileri gelmektedir.

___

  • Arşiv Kaynakları ve Resmi Belgeler UNITED NATIONS, Documents of the United Nations Conference of Interna¬tional Organizations, United Nations Information Organizations, XI/19th Meeting, San Francisco 12 Haziran 1945. UNITED NATIONS OFFICIAL DOCUMENT SYSTEM (UNODS), A/51/PV.44, 29 Ekim 1996. UNODS, A/51/47, 8 Ağustos 1997. UNODS, A/52/PV.62, 4 Aralık 1997. UNODS, A/59/PV.7, 23 Eylül 2004. UNODS, A/59/PV.26, 12 Ekim 2004. UNODS, A/59/565, 2 Aralık 2004. UNODS, A/59/L.64, 6 Temmuz 2005. UNODS, A/59/L.67, 18 Temmuz 2005. UNODS, A/59/L.68, 21 Temmuz 2005. UNODS, A/60/PV.12, 18 Eylül 2005. UNODS, A/60/PV.48, 11 Kasım 2005. UNODS, A/60/PV.94, 20 Temmuz 2006. UNODS, ST/ADM/SER.B/973, 29 Aralık 2017. Kitaplar ve Makaleler ATEŞ Davut, Uluslararası Örgütler: Devletlerin Örgütlenme Mantığı, Dora Yayıncılık, 2. Baskı, Bursa 2014. BLUM Yehuda Z., “Proposals for UN Security Council Reform”, The American Journal of International Law, XCIX/3, Temmuz 2005, s.632-649. BOURANTONIS Dimitris, The History and Politics of the United Nations Security Co¬uncil Reform, Routledge, 1. Baskı, New York 2005. COX Brian, “United Nations Security Council Reform: Collected Proposals and Possible Consequences”, South Carolina Journal of International Law and Bussi¬ness, VI/1, 2009, s.89-127.