Mimarlıkta Modernite Kavramı ve Türkiye

Bu çalışmanın amacı, mimarlık mesleğinin/kuramının/pratiğinin ve tarih yazımının, diğer bir deyişle mimarlık düşüncesinin “modernite” kavramı ile olan ilişkisini yakın dönem ve ülkemiz özelinde incelemektir. Yöntem olarak, çoğu birbirinden ayrık duran söylem tiplerinin olabildiğince karşılaştırmalı okumasının yapılması yolu izlenmiştir. Konunun sınırlarını belirlemek adına, genel literatür sınıfına girebilecek açıklamalara değinilerek özelde Türkiye’de mimarlık ve planlama yazını içinde “modernite” kavramının kullanılışına dair farklılıkların ve kişilerin anlatımlarındaki özgün çerçevelerin ortaya konulması fikri önemsenmiştir. Ülkemizde, yakın dönem popüler metinlerde, modernist kurguların nasıl farklı anlaşıldıkları ve kendi dışında birçok düşünceye dayanak yapıldıkları gösterilirken, ortaya çıkan büyük resmin çeşitliliği üzerinden modernitenin rasyonalite, evrensellik ve özgürlük iddiaları yorumlanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Modern Mimarlık; Modernite; Mimarlık Kuramı

The Concept of Modernity in Architecture and Turkey

The aim of this study is to examine the relationship between the concept of modernity and architectural profession, theory and practice during the recent history of Turkey. The method followed is to make a comparative readings of different types of discourses and also general review of the literature was performed. The importance attached to idea of original narratives that frames concept of modernity in architectural and planning literature, usage of modernist theories in different ways to make basis of many other ideas has been showed. The resulting out of diversity in many discourses, rationality, universality and liberty claims of modernity has been interpreted.

Keywords:

Turkish Modernity; Modern Architecture in Turkey; Theory of Architecture,

PDF

___

Afife Batur, “Türkiye Mimarlığında “Modernite” Kavramı Üzerine”, İTÜ Taşkışla’da mAAN-Modern Asian Architecture Network, 2005, İstanbul 5.Uluslararası Konferansı.
Ahmet Cevizci, Felsefe Sözlüğü, İstanbul, 2006.
Alan Colquhoun, Mimari Eleştiri Yazıları, İstanbul, 1990.
Anthony Giddens, Modernliğin Sonuçları, İstanbul, 2000.
Aykut Köksal, “Türkiye Mimarlığında Modernleşme ve Ulusalcılık”, Arredamento Mimarlık, Sayı 100+49, Temmuz-Ağustos 2002.
Charles Baudelaire, Modern Hayatın Ressamı, Çev.Ali Berktay, İstanbul, 200 Emel Kayın, “Modern Bir Kurgu Olarak Koruma Paradigmasının Dönüşümü ve Modern Mimarlık Mirası”, Mimarlık, Sayı: 338, 2007.
Harun Batırbaygil, Modern Mimarlığın Düşünsel Temelleri, Kıbrıs, 1996.
İhsan Bilgin, “Anadolu’da Modernleşme Sürecinde Konut ve Yerleşme”, 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, Ekim, 1998.
İnci Aslanoğlu, “Modernizmin Tanımı, Sınırları, Erken Yirminci Yüzyıl Mimarlığında Farklı Tavırlar”, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, 1988.
J.M.Richards, Introduction to Modern Architecture, Harmondsworth, 1960.
Nesrin Kale, “Modernizmden Postmodernist Söylemlere Doğru”, Doğu Batı, Yeni Düşünce Hareketleri Özel Sayısı, Mayıs-Temmuz, 2002.
Nikolaus Pevsner, Pioneers of Modern Design, Yale Univesity Press, 2005.
Pauline Marie Rosenau, Post Modernizm ve Toplum Bilimleri, İstanbul, 1998. Sibel Bozdoğan, Türk Mimari Kültüründe Modernizm-Genel Bir Bakış, İstanbul, 2002.
Sigfried Giedion, Space, Time and Architecture, Cambridge, 1967.
Uğur Tanyeli, “Modernizmin Sınırları ve Mimarlık”, Modernizmin Serüveni, İstanbul, 1997.
Uğur Tanyeli, ” Modern Mimarlık”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, II, 1997. Vincent Scully, Modern Mimarlık, İstanbul, 1980. http://w3.balikesir.edu.tr/~birol/modernizm.pdf. http://www.arkitera.com/s145-modernite-eksperi.html