İbrahim Yurtseven, Süleyman Özhan, Ahmet Hızal

Meşe-Kayın Karışık Ormanında Ormanaltı Yağış

Bu araştırmada yaşlı meşe-kayın karışık orman ekosisteminde ormanaltı yağışın belirlenmesi ve yağış-ormanaltı yağış ilişkisinin ortaya konması amaç edinilmiştir. Ormanaltı yağış ölçümü, Belgrad Ormanı Ortadere Yağış Havzasındaki karışık meşcereleri temsil etmek üzere tesis edilen bir deneme alanında 5 ayrı standart yağış ölçer ile yapılmış, toplam yağış ölçümü ise deneme alanına yakın bir yerde traşlama kesimi ile oluşturulan açık alanda gerçekleştirilmiştir. Yapraklı ve yapraksız dönem ölçmeleri olarak iki periyoda ayrılan ormanaltı yağış değerleri açık alana düşen yağışın yüzdesi olarak hesaplanmıştır. Araştırma bulgularına göre ormanaltı yağış, yapraklı dönemde % 75,4 ve yapraksız dönemde ise % 82,7 bulunmuştur. Bu iki ortalama arasında istatistiksel anlamda önemli fark saptanmıştır (P =0,004). Mevsim ayırımı olmaksızın yapılan değerlendirmede de yağışın % 80.1 inin ormanaltı yağış şeklinde toprağa ulaştığı belirlenmiştir. Regresyon analizlerine göre yağış miktarı (mm.) ile ormanaltı yağış (mm. ve %) arasında her iki periyot için önemli düzeyde ilişkiler saptanmıştır. Bu ilişkiler yağış (mm.) ile ormanaltı yağışın mm. değeri için doğrusal (yapraklı dönemde R2= 0,969, yapraksız dönemde R2=0,987) ve yağış (mm.) ile ormanaltı yağışın % değeri için logaritmik olarak tanımlanmıştır (yapraklı dönemde R2 = 0,523, yapraksız dönemde R2=0, 551).

Anahtar Kelimeler:

Ormanaltı yağış, karışık orman ekosistemi, hidrolojik döngü, yapraklı dönem, yapraksız dönem

PDF

___

Balcı, N., 1958. Elmalı Barajının siltasyondan korunması imkanları ve vejetasyon-su düzeni üzerine araştırmalar (Doktora Tezi, Yayınlanmamış). İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi.
Bélanger, N., D. Paré. and F. Courchesne, 2004. Regression equations for estimating throughfall nutrient fluxes using wet deposition data and their applicability for simulating the soil acid–base status using the dynamic forest soil–atmosphere model SAFE. Ecological Modelling. 175 (2004): 151–167.
Çepel, N., 1965. Orman topraklarının rutubet ekonomisi üzerine araştırmalar ve Belgrad Ormanı’nın bazı karaçam, kayın, meşe meşcerelerinde intersepsiyon, gövdeden akış ve toprak rutubeti miktarlarının sistematik ölçmelerle tespiti. T.C. Tarım Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Sıra No: 418, Seri No: 4.
Devlaemincka, R., A. De Schrijverb and M. Hermya, 2005. Variation in throughfall deposition across a deciduous beech (Fagus sylvatica L.) forest edge in Flanders. Science of the Total Environment. 337: 241-252.
Janík, R. and J. Pichler, 2008. Amounts of throughfall and lysimetric water in a submountain beech forest in the Kremnické vrchy Mts. (West Carpathian Mts., Slovakia). Journal of Forest Scıence, 54 (5): 207-211.
Keima, R. F., A. E. Skaugset and M. Weiler, 2005. Temporal persistence of spatial patterns in throughfall. Journal of Hydrology. 314: 263-274.
Konishi, S., M. Tani, Y. Kosugi, S. Takanashi, M. Sahat, A. Nik, K. Niiyama and T. Okuda, 2006. Characteristics of spatial distribution of throughfall in a lowland tropical rainforest, Peninsular Malaysia. Forest Ecology and Management. 224 (2006): 19–25.
Maloney, D., S. Bennett, A. de Groot and A. Banner, 2002. Canopy ınterception in a hypermaritime forest on the North Coast of British Columbia. Forest Sciences Prince Rupert Forest Region Extension Note # 49.
Molchanow, A. A., 1963. The Hydrologic Role of Forests. Israel Programme for Scientific Translations, Jarusalem.
Özhan, S., 1982. Belgrad ormanındaki bazı meşcerelerde evapotranspirasyonun deneysel olarak saptanması ve sonuçların ampirik modellerle karşılaştırılması. İ.Ü.Or.Fak:Yay. İ.Ü.Yay.No.2906, Or.Fak.Yay.No.311
Özhan S., A. Hızal, K. Şengönül, F. Gökbulak, Y. Serengil ve M. Özcan, 2008. Belgrad Ormanı İçersindeki Havza Sistemlerinin Hidrolojik ve Hidrokimyasal Modellenmesi. Proje No: TOVAG-105 0 182
Özyuvacı, N., 1976. Arnavutköy Deresi yağış havzasında hidrolojik durumu etkileyen bazı bitki- toprak-su ilişkileri. İ.Ü.Or.Fak:Yay. İ.Ü.Yay.No.2082, Or.Fak.Yay.No. 221.
Suarez, M.P., M. E. Fenn, V. M. Cetina-Alcala and A. Aldrete, 2008. The effects of canopy cover on throughfall and soil chemistry in two forest sites in the México City air basin. Atmósfera. 21 (1): 83-100.
Zengin, M., 1997. Kocaeli yöresinde orman ekosistemlerinin hidrolojik ağaçlandırmalar yönünden karşılaştırılması. Orman Bakanlığı Kavak ve Hızlı Gelişen Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü. Orman Bakanlığı Yayın No.055, Müdürlük Yayın No: 217, Teknik Bülten No:182 İzmit.
Zinke, P. J., 1967. Forest interceptıon studies in the United States. International Symposium on Forest Hydrology. Edited by Sopper, W. E. and H.W. Lull. Not.Sci. Found. Advance Sci. Semin. Proc.Penn.State Uni. University Park Pergamon Press Oxford.