Abdullah AKPINAR

4042

Kullanıcıların kentsel yeşil yolları kullanım sebepleri, algıları ve tercihlerinin Aydın-Koşuyolu örneğinde incelenmesi

Şehirleşme oranı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artmaktadır. 2010 yılı itibariyle ülkemizde toplam nüfusun %70’i şehirlerde yaşamaktadır. Şehirleşme insanlar için rekreasyon ihtiyacını da beraberinde getirmiştir. Bu ihtiyacı karşılamak için kullanılan en önemli alanlardan biri de “greenway” olarak adlandırılan “yeşil yol” dur. Yapılan araştırmalar bu alanların başarılı olması ve devamlılığının sağlanması için kullanıcı istek ve tercihlerinin dikkate alınması ve kullanıcıların bu alanlara destek olması ile olduğunu göstermektedir. Bu makalenin amacı kullanıcılarının evleri ile yeşil yol arasındaki uzaklık mesafesini, yeşil yolu kulanım sıklıklarını ve yeşil yolda harcadıkları zamanı belirlemek ve bunların arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Veriler 417 aktif kullanıcı ile alanda yüz yüze anket çalışması yapılarak toplanmıştır. Toplanan veriler Pearson correlation coefficient istatistik yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda yeşil yola evin mesafesi ve yeşil yolu kullanım sıklığı arasında orta düzeyde, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r= -.25, p≤ .001). Yine yeşil yol kullanım sıklığı ve yeşil yolda harcanan zaman arasında orta düzeyde, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r= -.28, p≤ .001). Kullanıcıların %77,7’si yeşil yolu yürüyüş yapmak, %74,1’i vücut sağlığını korumak, %68,3’ü spor yapmak ve %59,7’i de stres atmak için kullandıkları belirlenmiştir. Ayrıca yeşil yolda algılanan en büyük iki temel sorunun su ve çeşmelerin olmaması/yetersizliği (%84,2) ve tuvaletin olmaması/yetersiz oluşu (%71,2) olduğu tespit edilmiştir. Yeşil yol planlanırken yeşil yolun insan yaşam alanlarına olan mesafesinin yakın ve ulaşılabilir olması ve yeşil yol parkurunda kullanıcıların temizlik ihtiyaçlarını giderebilecekleri çeşme ve sıhhi tesislerin olması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Yeşilyol, rekreasyon, kullanıcı tercihleri, Koşuyolu, Aydın

Assessing the users` perceptions, preferences, and reasons for use of urban greenway in Aydın-Koşuyolu province

Kullanıcıların kentsel yeşil yolları kullanım sebepleri, algıları ve tercihlerinin Aydın-Koşuyolu örneğinde incelenmesiÖzet: Şehirleşme oranı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artmaktadır. 2010 yılı itibariyle ülkemizde toplam nüfusun %70’i şehirlerde yaşamaktadır. Şehirleşme insanlar için rekreasyon ihtiyacını da beraberinde getirmiştir. Bu ihtiyacı karşılamak için kullanılan en önemli alanlardan biri de “greenway” olarak adlandırılan “yeşil yol” dur. Yapılan araştırmalar bu alanların başarılı olması ve devamlılığının sağlanması için kullanıcı istek ve tercihlerinin dikkate alınması ve kullanıcıların bu alanlara destek olması ile olduğunu göstermektedir. Bu makalenin amacı kullanıcılarının evleri ile yeşil yol arasındaki uzaklık mesafesini, yeşil yolu kulanım sıklıklarını ve yeşil yolda harcadıkları zamanı belirlemek ve bunların arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Veriler 417 aktif kullanıcı ile alanda yüz yüze anket çalışması yapılarak toplanmıştır. Toplanan veriler Pearson correlation coefficient istatistik yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda yeşil yola evin mesafesi ve yeşil yolu kullanım sıklığı arasında orta düzeyde, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r= -.25, p≤ .001). Yine yeşil yol kullanım sıklığı ve yeşil yolda harcanan zaman arasında orta düzeyde, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r= -.28, p≤ .001). Kullanıcıların %77,7’si yeşil yolu yürüyüş yapmak, %74,1’i vücut sağlığını korumak, %68,3’ü spor yapmak ve %59,7’i de stres atmak için kullandıkları belirlenmiştir. Ayrıca yeşil yolda algılanan en büyük iki temel sorunun su ve çeşmelerin olmaması/yetersizliği (%84,2) ve tuvaletin olmaması/yetersiz oluşu (%71,2) olduğu tespit edilmiştir. Yeşil yol planlanırken yeşil yolun insan yaşam alanlarına olan mesafesinin yakın ve ulaşılabilir olması ve yeşil yol parkurunda kullanıcıların temizlik ihtiyaçlarını giderebilecekleri çeşme ve sıhhi tesislerin olması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Yeşilyol, rekreasyon, kullanıcı tercihleri, Koşuyolu, Aydın Assessing the users` perceptions, preferences, and reasons for use of urban greenway in Aydın-Koşuyolu provinceAbstract: Urbanization has been increasing in Turkey as it increases all over the world. As of 2010, 70% of the total population of Turkish citizens live in cities. Urbanization has brought the need of recreation for people along with it. One of the most important areas that is used to meet this requirement is called "greenway." Researches have shown that to be successful and to ensure continuity of these areas user requests and preferences should be taken into account and users` supports to these areas should be ensured. The purpose of this article was to determine distance of users` home to greenway, frequency of greenway use, and users` spending time in greenway and to investigate their relationships. Data were collected through a survey with 417 active users on the field. The data were analyzed with Pearson's correlation coefficient. Results showed a moderate negative and statistically significant association between distance and frequency of use (r = -.25, p≤ .001), a moderate positive and statistically significant relationship between frequency of use and spending time (r = -.28, p≤ .001). It was also found that greenway was used to walk (77.7%), to keep healthy (74.1%), to do sports (68.3%), and to reduce stress and relax (59.7%). Lack/insufficient of water and fountains (84.2 %) and lack/insufficient of restrooms (71.2%) were found to be two most important perceived problems by users. When planning and designing greenways it is recommended that distance of greenways should be close to human living environments, greenways should be accessible and there should be fountains and restrooms to fulfill human water and toilet needs.Keywords: Greenway, recreation, users` preferences, Koşuyolu, AydınReceived: 15 May 2014 - Accepted: 03 June 2014To cite this article: Akpınar, A., 2014. Kullanıcıların kentsel yeşil yolları kullanım sebepleri, algıları ve tercihlerinin Aydın-Koşuyolu örneğinde incelenmesi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 64(2): 41-55. DOI: 10.17099/jffiu.31281
Keywords:

Greenway, recreation, users` preferences, Koşuyolu, Aydın,

PDF

___

  • Aksoy, Y., Akpınar, A., 2011. Yeşil Alan Kullanımı ve Yeşil Alan Gereksinimi Üzerine Bir Araştırma İstanbul İli Fatif İlçesi Örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 20: 81-96.
  • Asakawa, S., Yoshida, K., Yabe, K., 2004. Perceptions of urban stream corridors within the greenway system of Sapporo, Japan. Landscape and Urban Planning 68(2-3): 167–182, doi:10.1016/S0169-2046(03)00158-0.
  • Björk, J., Albin, M., Grahn, P., Jacobsson, H., Ardö, J., Wadbro, J., Östergren, P.O., Skärbäck, E., 2008. Recreational values of the natural environment in relation to neighbourhood satisfaction, physical activity, obesity and wellbeing. Journal of Epidemiology and Community Health 62(4):e2 doi:10.1136/jech.2007.062414.
  • Çırık, G., 2004. Yeşil Alan Kullanım Özellikleri ve Tercihleri (Ataköy, Beşiktaş, Zeytinburnu Örneği). İ.T.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü , Yüksek Lisans Tezi.
  • Coles, R., Bussey, S., 2000. Urban forest landscapes in the UK – progressing the social agenda. Landscape and Urban Planning 52(2-3): 181-188.
  • Crossette, B., 2010. State of world population 2010, s.l.: Information and External Relations Division of UNFPA, the United Nations Population Fund.
  • Furuseth, O.J., Altman, R. E., 1991. Who’s on the greenway: socioeconomic, demographic, and locational characteristics of greenway users. Environmental Management 15(3): 329-336.
  • Genç, M., Gül, A., Akten, M., Küçük, V., 2000. Isparta Kent İnsanının Rekreasyonel Davranış Biçimleri. Ankara, TMMOB Peyzaj Mimarları Odası, pp. 255-263.
  • Giles-Corti, B., Broomhall, M.H., Knuiman, M., Collins, C., Douglas, K., Ng, K., Lange, A., Donovan, R.J., 2005. Increasing walking. How important is distance to, attractiveness, and size of public open space?. American Journal of Preventive Medicine 28(2S2): 169–176, doi:10.1016/j.amepre.2004.10.018.
  • Gobster, P. H., 1995. Perception and use of a metropolitan greenway system for recreation. Landscape and Urban Planning 33: 401–413.
  • Gobster, P.H., Westphal, L. M., 2004. The human dimensions of urban greenways: planning for recreation and related experiences. Landscape and Urban Planning 68(2-3): 147–165, doi:10.1016/S0169-2046(03)00162-2.
  • Google Maps, 2014. Aydin. [Online]
  • https://www.google.com/maps/place/Aydin%2FAyd%C4%B1n+Province/@37.8404661,27.8091373,14z/data=!4m2!3m1!1s0x14b92b6627dced2f:0xcca12f1bcb3b322e
  • Grahn, P., Stigsdotter, U. A., 2003. Landscape Planning and Stress. Urban Forestry ve Urban Greening 2(1): 1-18.
  • Harrison, C., Burgess, J., Millward, A., Dawe, G., 1995. Accessible natural greenspacein towns and cities – a review of appropriate size and distance criteria, Peterborough: English Nature Research Reports.
  • Holcomb, Z. C., 2009. SPSS Basics: Techniques for a First Course in Statistics. Glendale, CA: Pyrczak Publishing.
  • Jensen, F., Koch, N., 2004. Twenty-five years of forest recreation research in Denmark and its influence on forest policy. Scandinavian Journal of Forest Research 19(S4): 93-102, doi:10.1080/14004080410034173.
  • KSGM, 2008. Kadın ve Ekonomi, Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü.
  • Lindsey, G., 1999. Use of urban greenways: insights from Indianapolis. Landscape and Urban Planning 45(2-3): 145-157.
  • Little, C., 1990. Greenways for America. Baltimore and London: The John Hopkins University Press.
  • Lynch, K., 1981. A Theory of Good City Form. Cambridge, MA: MIT Press.
  • Morris, G. P., Beck, S. A., Hanlon, P., Robertson, R., 2006. Getting strategic about the environment and health. Public Health 120: 889–907.
  • NHTSA, 2002. National Survey of Pedestrian and Bicyclist Attitudes and Behaviors, s.l.: U.S. Department of Transportation’s National Highway Traffic Safety Administration and the Bureau of Transportation Statistics.
  • Nielsen, T. S., Hansen, K. B., 2007. Do green areas affect health? Results from a Danish survey on the use of green areas and health indicators. Health ve Place 13(4): 839–850, doi:10.1016/j.healthplace.2007.02.001.
  • Ortacesme, V., 2005. Planning, Legislation and Implementation Problems of Green Spaces in the Case of Antalya City, Turkey. Vienna, s.n., pp. 1-7.
  • Roovers, P., Hermy, M., Gulinck, H., 2002. Visitor profile, perceptions and expectations in forest from a gradient of increasing urbanisation in central Belgium. Landscape and Urban Planning 59(3): 129–145.
  • Royal Commissionon Environmental Pollution, 2007. The Urban Environment, Royal Commissionon Environmental PollutionTwenty-sixth Report, presented to Parliament March 2007, London: The Stationery Office.
  • Schipperijn, J., Ekholm, O., Stigsdotter, U.K., Toftager, M., Bentsen, P., Kamper-Jørgensen, F., Randrup, T.B., 2010. Factors influencing the use of green space: Results from a Danish national representative survey. Landscape and Urban Planning 95(3): 130-137, doi:10.1016/j.landurbplan.2009.12.010.
  • Schipperijn, J., Stigsdotter, U. K., Randrup, T. B., Troelsen, J., 2010. Influences on the use of urban green space – A case study in Odense, Denmark. Urban Forestry ve Urban Greening 9(1): 25-32, doi:10.1016/j.ufug.2009.09.002.
  • Searns, R. M., 1995. The evolution of greenways as an adaptive urban landscape form. Landscape and Urban Planning 33(1-3): 65-80.
  • Smith, S., 2013. Determining Sample Size: How to Ensure You Get the Correct Sample Size. [Online]
  • Available at: http://www.qualtrics.com/blog/determining-sample-size/ [Accessed 10 April 2014].
  • Stanners, D., Bourdeau, P., 1995. The urban environment. In: Europe’s Environment: The Dobris Assessment. Copenhagen: European Environment Agency, p. 261–296.
  • Thompson, C. W., 2011. Linking landscape and health: The recurring theme. Landscape and Urban Planning 99(3-4): 187-195, doi:10.1016/j.landurbplan.2010.10.006.
  • Todd, J. E., 1982. Frederick Law Olmstead. Boston: Twayne.
  • Turner, T., 1995. Greenways, blueways, skyways and other ways to a better London. Landscape and Urban Planning 33(1-3): 269-282.
  • WHO, 2013. Urban population growth. [Online] Available at: http://www.who.int/gho/urban_health/situation_trends/urban_population_growth_text/en/
  • Wikipedia, 2014. Efeler. [Online] Available at: http://tr.wikipedia.org/wiki/Efeler
  • Wolch, J., Wilson, J. P., Fehrenbach, J., 2002. Parks and Park Funding in Los Angeles: An Equity Mapping Analysis, Los Angeles: University of Southern California Sustainable Cities Program GIS Research Laboratory.
  • Yılmaz, H., Yılmaz, S., Demircioğlu Yıldız, N., 2003. Kars Kent Halkının Rekreasyonel Talep ve Eğilimlerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 34(4): 353-360.
  • Yılmaz, S., Sezgin, M., 2003. User Surveys of Erzincan's Urban Parks. Pakistan Journal of Applied Science 3(1): 47-51.
Forestist-Cover
  • Başlangıç: 1951
  • Yayıncı: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Rekreasyonel amaçlı kullanılan alışveriş merkezlerinde iç mekan bitkilerinin organizasyonu ve kullanım parametrelerinin İstanbul (Avrupa Yakası) örneğinde incelenmesi

Selvinaz Bozkurt, Aysel Ulus

Cumhuriyetin ilk yıllarındaki ormancılık politikalarının yerel yansımaları (Bartın Gazetesi örneği)

Erdoğan ATMIŞ, Gökçe GENÇAY

Kullanıcıların kentsel yeşil yolları kullanım sebepleri, algıları ve tercihlerinin Aydın-Koşuyolu örneğinde incelenmesi

Abdullah AKPINAR

Farklı toprak işleme yöntemlerinin Anadolu Karaçamı (Pinus nigra Arnold subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe) gençleştirmesi üzerine etkisi

Adil Çalışkan, Hasan Güney, Servet Çalışkan

Devrekani Çayı havzası yönetim planı sürecine kamu kurumları ve özel sektör paydaşlarının katılımı

Sevgi Öztürk, Gülseven Ubay Tönük

Analitik ağ süreci ile tıbbi bitki yetiştiriciliğinin gelişimi üzerine etkili olan faktörlerin önceliklerinin belirlenmesi

Ghorbanali RASSAM, Mohammad GHOLAMİ, Fereydoon MELLATİ, Ali GOL, Armin MASHAYEKHAN