MARDİN’DE EVLİLİKLER

Kadınların evlenme yaşları, köylerde 12-14 yaşlarına kadar düşmektedir. Kadınların yarısına yakının akraba evliliği yaptığı ve evli olanların çoğunluğunun amcalarının oğullarıyla evli oldukları belirlenmiştir. Kuzen evlilikleri özellikle Kürt ve Arap kültürel değerlerinde tercih edilen evlilik biçimi olmasına rağmen Süryani kültüründe de uygulanmaktadır. Kadınların evlenmelerine ilişkin kararları ailenin erkekleri (baba, dede, amca) alarak, neredeyse kadınları yok saymaktadırlar. Söz kesimi ile düğün arasının çeşitli endişelerden ötürü fazla uzatılmadığı saptanmıştır. Berdel uygulaması kız kardeşlerin değişimi ile gerçekleşmektedir. Berdel uygulaması evliliklerde ekonomik kolaylık sağlarken, ailelerin ilişkilerini sağlamlaştırmakta, kız kaçırma ve kan davası gibi durumlarda uzlaşma sağlamaktadır. Evlenirken dini nikah hemen yapılırken, resmi nikahın çocuğun doğumu ya da okula başlaması gibi zorunluluk duyulan durumlar da gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Kürt ve Arap topluluğunda evlenirken kadınlar için erkeğin ailesinden başlık parası alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kadın, evlilik, kuzen evliliği, berdel

MARRIAGE IN MARDİN

The age of the women getting married in Mardin in the villages is down to 12-14 years . Nearly half of the women are intermarried and the ones that are married are mostly married to their uncles’ sons. Despite the fact that cousin marriages are preferred particularly in Kurdish and Arabic cultures, it’s being practiced also in Syriac culture. The decision that the women should get married is made by the male individuals of the family (father, grandfather, uncle) and women are almost ignored. It’s known that the period between the agreement (before marriage) and marriage is not prolonged due to various concerns.The practice of ‘berdel’ (trade) is being made by exchanging the sisters.This practice is useful economically,makes the relationship between families stronger and makes it easier to compromise under situations like kidnapping the woman and blood feud.When getting married,religious marriage is immediately conducted but it’s noticed that official marriage is conducted under circumstances like the child being born or starting to study.In Kurdish and Arabic societies,a certain amount of money is demanded from the man’s family by the woman’s family (what is being known as ‘başlık parası’)

Keywords:

women, marriage, cousin marriage, berdel,

PDF

___

ALTUNTEK, N.S. (1993),Van Yöresinde Akraba Evliliği, Kültür Bak. Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları: 190, Gelenek-Görenek ve İnançlar Dizisi: 14, Ankara
BEŞİKÇİ, İ.(1969), Doğuda Değişim ve Yapısal Sorunlar (Göçebe Alikan Aşireti), Doğan Yayınevi, Ankara
BİLGE,Y. (2001), Geçmişten Günümüze Süryaniler, Zvi-Geyik Yayınları, 3. Baskı, İstanbul
BULUT, M. (2009) ”Güneşe Yüzünü Dönenler” Folklor/Edebiyat Dergisi, Cilt 15, Sayı:60, 255-260, Ankara
EMİROğLU, K. AYDIN, S. (2003), Antropoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara
ELMACI, N. CEYLAN, A. (2005) Gelenekten Geleceğe Antropoloji, “Diyarbakır’ın Göç Alan Bir Semtinde Akraba Evlilikleri ve Değişim” 129-140, Epsilon Yayınları, 1.Baskı, İstanbul
ERİKSEN, T.H.(2009, Küçük Yerler Derin Mevzular,”Sosyal ve Kültürel Antropolojiye Giriş” Avesta Yayınları, Diyarbakır
İLBARS, Z. (1991),”Aile ve Gelenek, Türk Ailesinin Geleneksel Yapısı” Türk Aile Ansiklopedisi, 2.Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı, Ankara, 540-544
ÖZMEN, A(2006), Tur Abdin Süryaniler Örneğinde Etno-Kültürel Sınırlar, A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkbilim (Etnoloji) Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara
LEVİ-STRAUSS, C.(1983), Din ve Büyü, (Çev: A.Güngören), Yol Yayınları, İstanbul
TEZCAN, M. (2000), Türk Ailesi Antropolojisi, İmge Kitabevi, Birinci Basım, Ankara
TİMUR, S.(1972), Türkiye’de Aile Yapısı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara
TİLLİON, G. (2006), Harem ve Kuzenler, (Çev:Ş. Tekeli ve N. Sirman), İstanbul, Metis Yayınları
ŞİMŞEK, M. (2003), Süryaniler ve Diyarbakır, Çivi Yazıları Yayınevi, İstanbul
YALÇIN-HECKMANN, L. (1995), 1980’lerin Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, “Aşiretli Kadın: Göçer ve Yarı-Göçer Toplumlarda Cinsiyet Rolleri ve Kadın Stratejileri” Hazırlayan: Ş. Tekeli, İletişim Yayınları, 3.Baskı, İstanbul
MArDİN’DE EVlİlİKlEr