GERÇEKLİK ANONİM BİR SÜREÇTİR: WHITEHEAD ONTOLOJİSİNDE DİNAMİZMİN KURULUŞU ÜZERİNE BİR İNCELEME

Gerçeklik anonim bir süreçtir. Bu metin, anonim kavramını ontolojik tartışmaların gündemine taşımaya çalışıyor ve bu kavramı yalnızca isimsiz olanı göstermek için değil, fiillerden oluşan bir gerçeklik imgesini oluşturmak için de kullanıyor. Whitehead felsefesinde sürecin dinamik yapısının üç öğesi olan gerçek potansiyelite, olay ve kontrast kavramlarının kozmolojik bir şemanın oluşturulmasındaki rollerini inceliyor. Aşkınlık ve mutlak üzerine kurulu paradigmaların sürecin sahnesinde iflas edeceğini ve bu durumda varlıkların yeniyi oluşturma güçlerinin artacağını ileri sürüyor. Gerçekliği temsil etme iddiasındaki felsefi sistemlerin aksine kendisini örgütleyen varlıkların sürecin sahnesindeki ifadelerinin izini sürüyor

Anahtar Kelimeler:

Anonim, kontrast, aktüel varlık, potansiyel, gerçek potansiyellik, dinamizm, olay, süreç

Reality is an Anonymous Process: An Inquiry on the Constitution of Dynamism in Whitehead’s Ontology

The reality is an anonymous process. This text tries to bring the concept of anonymous into the question of the ontological discussions and uses this concept not only to indicate the unnamed but also to create an image of reality that is constituted of acts. This text studies the roles of real potentiality, event and of the contrast, which are three elements of the dynamic structure of the process in Whitehead’s philosophy, with regards to constitution of the cosmological scheme. It argues that some paradigms based on the transcendence and the absolute will break down on the stage of process and in this situation beings’ power of creating the new will increase. Unlike philosophical systems which claim to represent the reality, this text traces the expression of the selforganizing entities on the stage of process

Keywords:

Anonymous, contrast, actual entity, potential, real potentiality, dynamism, event, process,

PDF

___

Blake, W. (2002) Masumiyet Şarkıları, çev: Selahattin Özpalabıyıklar, İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
Deleuze, G. (2006) Kıvrım: Leibniz ve Barok, çev. Hakan Yücefer, İstanbul: Bağlam Yayınları.
Kant, I. (1965) Critique of Pure Reason, trans. Norman Kemp Smith, New York: St Martin’s Press.
Lango, J.W. (1972) Whitehead’s Ontology, Albany: State University of New York Press.
Mesle, C.R. (2008) Process-Relational Philosophy- An Introduction to Alfred North Whitehead, West Conshohocken and Pennsylvania: Templeton Foundation Press.
Polanowski, J. A. (2004) Points of Connection in Whitehead’s and Nietzsche’s Metaphysics, Whitehead’s Philosophy- Points of Connection içinde, Polanowski J. A.& Sherburne, D. W. (ed.) Albany: State University of New York Press, 143-172.
Rescher, N. (2000) Process Philosophy, Pittsburgh: University of Pittsburgh Press.
Sherburne, D.W. (ed.) (1981) A Key to Whitehead’s Process and Reality, Chicago and London, The University of Chicago Press.
Sherburne, D.W.(2004) Whitehead, Descartes, and Terminology, Whitehead’s Philosophy- Points of Connection içinde, Polanowski J. A.& Sherburne, D. W. (ed.) Albany: State University of New York Press, 3-19.
Stengers, I. (2009) Thinking with Whitehead and Deleuze, Deleuze Whitehead Bergson Rhizomatic Connections içinde, Keith Robinson (ed.), Hampshire: Palgrave Macmillan, 28-45.
Turan, E.R. (2003) Bütüncül Yaklaşım ve Whitehead’in Deneyim Kavrayışı, Araştırma: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi FelsefeBölümü Dergisi içinde, sayı: 16, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, s. 65-81.
Whitehead, A.N. (1948) Science and the Modern World, New York: Pelican Books.
Whitehead, A.N. (1968) Modes of Thought, New York: Free Press.
Whitehead, A.N. (1971) The Function of Reason, Boston: Beacon Press.
Whitehead, A.N. (1979) Process and Reality: An Essay in Cosmology, ed. David Ray Griffin and Donald W. Sherburne, New York and London: The Free Press.
Whitehead, A.N. (2012) The Concept of Nature, Createspace Independent Publishing Platform.
Williams, J. (2009) A. N. Whitehead, Deleuze’s Philosophical Lineage içinde, ed. Jones, G.& Roffe, J., Edinburghg: Edinburgh University Press. S. 282-300.