Ülkü BAYKAL, Serap ALTUNTAŞ, Havva ÖZTÜRK, Serap SÖKMEN, Şeyda İNTEPELER, Filiz KANTEK

Hemşirelik Eğitimi Veren Kurumlarda Etik Çalışma İklimi

Amaç: Hemşirelik ve sağlık yüksekokulları hemşirelik bölümlerinde görevli hemşire akademisyenlerin, kurumlarındaki etik çalışma iklimi ile ilgili değerlendirmelerini belirlemektir. Yöntem: Araştırma, Türkiye’deki 71 hemşirelik ve sağlık yüksekokulunda çalışan 644 akademisyen hemşire ile gerçekleş- tirildi. Veriler kişisel ve mesleki özellikleri kapsayan soru formu ve Etik İklim Ölçeği ile toplandı. Verilerin değerlendirmesinde; frekans, yüzde, t-testi, Kruskal Wallis, ANOVA ve korelasyon testleri kullanıldı. Bulgular: Hemşirelik ve sağlık yüksekokulları arasında kanunlar ve mesleki ahlak kuralları (p= 0.000), kurumsal ahlak kuralları (p= 0.000), sosyal sorumluluk (p= 0.000), verimlilik (p= 0.001), arkadaşlık (p= 0.05) ve takım çıkarı (p=0.04) alt boyutlarında istatistiksel anlamlı farkların olduğu ve bu farkların hemşirelik yüksekokulları lehine olduğu belirlendi. Etik çalışma iklimi ölçeğinin, kişisel çıkar, kişisel ahlak kuralları ve kurum çıkarı alt boyutlarında istatistiksel anlamlı farklar görülmez iken (p>0.05); hemşirelikte yönetim ve öğretim anabilim dalında görevli akademisyenlerin kişisel çıkar (3.08±1.38), hemşirelik esasları akademisyenlerinin ise kişisel ahlak kuralları (3.17±0.94) alt boyut puan ortalamaları- nın daha yüksek olduğu belirlendi. Sonuç: Yüksekokullarda ve özellikle hemşirelik yüksekokullarında görevli akademik personelin, bireysellikten çok evrensel, kurumsal/örgütsel ve ilkelilik etik iklim boyutlarını daha sık gözettiği saptandı.

Anahtar Kelimeler:

Etik iklim, hemşirelik, eğitim, yüksekokul

PDF

___

Aydın Pehlivan, İ. (2002). Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik. 3. basım, Pegem A Yayınları, Ankara, 4.
Başar, D. (2009). Çalışanların şirket politikası, liderlik davranışları ve etik iklimi algılamaları ile iş tatmini ve örgütsel bağlılık arasın- daki ilişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek
Teknoloji Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze, 7. Cullen, J. B., Parboteeah, K. P.,Victor, B. (2003). The effects of ethical climates on organizational commitment: A two-study analy- sis. Journal of Business Ethics, 46(2): 127-141.
Dönertaş, F. C. (2008). Etik iklimin kuruma güven üzerindeki et- kisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 26-31. Elçi, M., Alpkan, L. (2006). Etik iklimin örgütsel vatandaşlık dav- ranışlarına etkileri. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi, 24 (1): 141-170. Elçi, M., Alpkan, L. (2009). The impact of perceived organizational ethical climate on work satisfaction. Journal of Business Ethics, : 297–311.
Eser, G. (2007). Etik iklim ve yöneticiye güvenin örgüte bağlılığa etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 6-18. Goldman, A., Tabak, N. (2010). Perception of ethical climate and its relationship to nurses’ demographic characteristics and job satis- faction. Nursing Ethics, 17(2): 233-246.
Hart, S. E. (2005). Hospital ethical climates and registered nurses’ turnover ıntentions. Journal of Nursing Scholarship, 37(2): 173
Jaramillo, F., Mulki, J. P., Solomon, P. (2006). The Role of ethical climate on salesperson’s role stress, job attitudes, turnover ıntention, and job performance. Journal of Personel Selling & Sales Manage- ment, 26(3): 271-282.
Luo, M., Huang, W., Najjar, L. (2009). The relationship between perceptions of Chinese high school’s ethical climate and students’ school performance. Journal of Moral Education, 36(1): 93–111.
Martin, K. D., Cullen, J. B. (2006). Continuities and extensions of ethical climate theory: A meta-analytic review. Journal of Business Ethics, 69: 175–194.
Parboteeah, K. P., Cullen, J. B., Victor, B., Sakano, T. (2005). Na- tional culture and ethical climates: A comparison of U.S. and Japa- nese accounting fi rms. Management International Review, 45(4): 481.
Schminke, M., Arnaud, A., Kuenzi, M. (2007). The power of ethical work climates. Organizational Dynamics, 36(2): 171–186,
Schulte, L. E. (2003). A comparison of cohort and non-cohort gra- duate student perceptions of the ethical climate and its importan- ce in retention. Journal of College Student Retention, 2002/2003, (1): 29-38.
Tsai M. T., Huang, C. C. (2007). The relationship among ethical cli- mate types, facets of job satisfaction, and the three components of organizational commitment: A study of nurses in Taiwan. Journal of Business Ethics, 80: 565–81.
Tütüncü, Ö., Savran, G. (2007). Etik iklim ve tükenmişlik send- romunun kalite yönetim sistemi üzerine etkileri: Bir laboratuar uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(4): 177-218.
Ulrich, C. ve ark. (2007). Ethical climate, ethics stress, and the job satisfaction of nurses and social workers in the United States. Social
Science & Medicine, 65(8): 1708–1719.