Diz Osteoartritli Hastalarda Ağrı Seviyeleri İle Depresyon Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi
Çal›flma Diz Osteoartrit (Gonatroz) tan›s› alm›fl hastalarda a¤r› seviyeleri ile Beck Depresyon Ölçe¤i sonuçlar› aras›ndakiiliflkiyi de¤erlendirmek amac›yla planlanm›flt›r.Mu¤la ili Mu¤la Devlet Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Servisinde gonartroz tan›s›yla, yatarak tedavi gören ve çal›flmaya kat›lmay› kabul eden 140 hastan›n sosyo demografik özellikleri, hastal›¤› ile ilgili yan›tlar› de¤erlendirmeye al›nd›.Hastalar›n a¤r› çekme süreler ve a¤r› durumlar› VAS(Visuel Anolog Scala) ve Basit a¤r› skalas› ile de¤erlendirildi. Depresyondüzeyini belirlemek için Beck Depresyon Ölçe¤i(BDÖ) kullan›ld›.Hastalar›n %10.0 'nun erkek, % 90.0'n›n kad›n oldu¤u, yafl, boy, kilo ortalamalar› s›ras›yla; 61.84±9.77 y›l, 158.76± 7.40cm, 70.75 ± 13.45 kg oldu¤u, %59.3'nün ev han›m›, %53.6'n›n ilkokul mezunu, %97.1'inin ise hastal›klar› nedeniyle ilaç kulland›¤›tespit edilmifltir. Hastalarda gonartrozun %30.7'sinde tek diz, %69.3'ünde çift diz tutulumu oldu¤u, a¤r› çekme süresinin1-45 y›l aras›nda olup hastalar›n en fazla %30'unun 1-2 y›ld›r a¤r› çekti¤i tespit edilmifltir.Hastalar›n a¤r› seviyelerininyüksek oldu¤u ve %61'inin VAS 'dan 8'in üzerinde puan ald›klar› görülmüfltür.Hastalar›n %47.9'unun BDÖ' den 24 ve üzeri depresif puan ald›¤›,BDÖ ve VAS korelasyon analizinde anlaml› bir iliflki oldu¤u tespit edilmifltir (p<0.05). BDÖ ve a¤r› durumlar› ile spontan a¤r›(dinlenme a¤r›s›),ilk ad›m a¤r›s›, günlük aktivite sonras›a¤r› aras›nda anlaml› bir iliflkinin olmad›¤› (p>0.05); merdiven inip, yokufl ç›kma gibi hareket etme durumu ile a¤r› aras›nda anlaml› bir iliflkinin oldu¤u belirlenmifltir (p<0.05).Anahtar Kelime; Diz osteoartrit ,A¤r› , Depresyon.
___
- Akyüz, G., Burak, E. (2007) Osteoartritte ağrı nedenleri. Ağ- rı Dergisi, 19:1.
- Biçer, A., Yazıcı, A., Yazıcı, K., Tot, fi., Erdoğan, C. (2004) Kronik mekanik bel ve boyun ağrılı hastaların özgürlük, ank- siyete ve depresyon açısından karflılafltırılması Türk Geriatri Dergisi 4 ;2
- Bilici, A., Kuru, Ö., Gündüz, Ö., Alaylı, G. (2000) Osteoar- tritli yafllı hastalarda Ağrı ile fiziksel ve psikososyal disabi- lite arasındaki iliflki, Türk Geriatri Dergisi 12;4
- Dekker, J., Tola, P., Aufdemkampe, G., Winckers., M. 1992. Negative effect, Pain and Disability in Osteoarthritis Patien- tes : the mediating role of muscle weakness, 25 March Er- dine,S. (2000) Ağrı,Alemdar Ofset, İstanbul,
- Erer, B., Gül, A. (2005) Enflamatuar ağrı ve yeni tedavi he- defleri.Ağrı Dergisi, 17:4.
- Esenyel, M., Çağlar, N., Tetik, S., Özaras, N. (2003) Meka- nik bel ve boyun ağrılı hastaların özürlülük, anksiyete ve depresyon açısından karflılafltırılması, Ağrı Dergisi 23;12
- Esenyel, M., Walden, G., Çağlar, N. et al (2003)Farklı eti- yolojilere bağlı kronik ağrıda ağrı ile iliflkili sakatlık ve dep- resyon.Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi, 49:42- 43.
- Fassbender, K., Samborsky, W., Kellner, Met. al. (1997). Tender points, depressive and functional symptoms: Compa- rison between fibromiyalgia and major depression. Clin Rhe- umatol. 16; 76.
- Fishbain, D.A., Cutler, R., Rosomoff, H.L., Rosomoff, R.S. (1996) Choronic pain-associated deression: Antecedent or con- sequence of chronic pain a review. Clin J Pain, 13, 116-137 Gatchel, R.J., Gardea, M.A. (1999) Lower back pain: Psycho- social issues. Neurologic Clin. 17:,150-169.
- Huyser. B.A., Parker. J.C. (1999) Pain management in the rheumatic diseases. Rheum Dis. Clin North Am., 25:1, , 105- 134
- Jensen, M.P., Karoly, P. (1992) Self-report scales and pro- cedures for assessing pain in adults.In Turk DC, Melzack R. Handbook of Pain Assesment. New York, Guilford, 135-153. Karakufl, A. (2000) Diz osteoartritli hastalarda ağrı ve dep- resyon iliflkisi, Marmara Üniversitesi Sağlık Eğitim Fakültesi Bitirme Tezi
- Keskintafl, N. (1999) Fibromiyalji sendromlu hastalarda bazı tedavi yöntemlerinin kısa ve uzun dönemlerde değerlendiril- mesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıbbi Ekoloji ve Hidro Kli- matoloji Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul
- Rogind, H., Nielsen, B.B., Jensen, B., Moller, H.C., Frimodt- Moller, H., Bliddal, H. (1998) The effects of a physical training program on patients with osteoarthritis of the knees. Arch Phys Med Rehabil. 79:1421-7,
- Summers, M.N., Haley, W.E., Reveille, J.D. et al. (1988). Radiographic assesment and psychology variables as predic- tors of pain and functional impairment osteoarthritis of kne- e or hip, Arthritis and Rheumatism 31, 2
- Topçuoğlu, V., Günal, D.İ,, Yönev, T.H. (1996) Bafl ağrısı alt gruplarında ağrı fliddeti, depresyon ve anksiyete düzeyle- rinin karflılafltırılması, Ağrı Dergisi, 8, 4
- Yücel, A. (2000) Ağrılı hastanın Değerlendirilmesi, Serdar Edirne (Editör), İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Anestezi- yoloji ve Algoloji Ana Bilim Dalı, 1. Basım Nobel Tıb Ki- tapevi