ŞEFÎK MEHMED'İN KASİDELERİ

Asıl adı Mehmed olan Şefîk, Masrafzâde lakabıyla da anılmaktadır. Kâtiplik, vakanüvislik, hâcegânlık, mukataacılık görevlerinde bulunmuştur. Tarihçi kimliği ile öne çıkan Şefîk, daha çok, Edirne Vakasını (1703) anlattığı Şefîknâme adlı eseri ile tanınmaktadır. Bazı tezkirelerde iyi bir şair olduğundan bahsedilen Şefîkin divanının olduğuna dair herhangi bir kayıt bulunmasa da şiirlerinden örneklere yer verilir. Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde bulunan 1118 (1707)de tertip edilmiş Zeyl-i Şefîk-nâme isimli mecmuada Şefîke ait altı kaside, dokuz gazel, bir beyit yer almaktadır. Beşi dinî muhtevalı olan kasidelerden ikisi naat, biri münacat, biri de dört halife için yazılmış bir medhiyyedir. Kasidelerden biri de Râmî Mehmed Paşa için yazılmış bir medhiyyedir. Bu çalışmada Şefîk Mehmedin bahsi geçen mecmuada yer alan kasidelerinin genel özellikleri üzerinde durulacak ve bunların çeviriyazısı verilecektir.

Şefîk Mehmed s Qasidas

Şefik whose real name is Mehmed is known also Masrafzâde. He worked as kâtip, vakanüvis, hâcegân and mukataa. Şefik known his capaticy of historical knowledge also is known as author of Şefîknâme telling Edirne Vak ası (1703). In some tezkire, Şefik is mentioned as a good poet. Although there is no evidence for him to have a diwan, some of his poems are exemplified. There are six qasida, nine ghazel, one couplet in macmua which is arrenged at the Topkapı Palace in 1707 and all of them were written by Şefik. Five of these qasidas include religious theme. Two of them are naat, one of them is münacat and the other one is a medhiyye written for four great caliphs. The other qasida is a medhiyye written for Râmî Mehmed Paşa. In this study will be focus on the features of Şefik Mehmed s qasidas and will be given the transcriptions of these poems in the majmua.

___

  • Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). Nuhbetü’l-âsâr li-Zeyli Zübdetü’l-eş’âr. Ankara: AKM Yay.
  • Akbayar, Nuri-S. Ali Kahraman (1996). Mehmed Süreyya Sicill-i Osmânî. C. V. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
  • Aktepe, M. Münir (2007). “Şefik Mehmed”. İA. C. XI. Eskişehir: MEB Yay.
  • Arslan, Mehmed (hzl.) (2003). Mehmed Cemâleddin, Osmanlı Târih ve Müverrihleri: Âyîne-i Zürefâ. İstanbul: Kitabevi.
  • Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayi Efendi, Tezkire-i Safayi. Ankara: AKM Yay.
  • Coşkun, Menderes (2004). “Son Klasik Dönem-Nesir”. Türk Dünyası Edebiyat Tarihi. C. V Ankara: AKM Yay.
  • DİA (2009), “Şefik Mehmed Efendi”. TDV İslam Ansiklopedisi. C. 38. İstanbul: TDV Yay. 415-417.
  • İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretüş-Şu’arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.
  • Koçoğlu, Turgut (2004). Şefîknâme, Şefîknâme Şerhi ve Edhem ü Hümâ Mecmuası. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Koçoğlu, Turgut (2007). “Muhammed el-Hâc Muslî’nin Şefiknâme Şerhi”. Turkish Studies. C. II/4. 549-554.
  • Özen, İsmail (hzl.) (1975). Bursalı Mehmet Tahir Osmanlı Müellifleri. C. III. İstanbul: Meral Yay.
  • Selçuk, Bahir; Akgül, Mesut (2015). “Şefîk Mehmed’in Gazelleri”. International Journal of Language Academy. Volume 3/2. Summer. 1-13.
  • Selçuk, Bahir. “Şefîk, Mehmed” maddesi. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://www.turkedebiyati isimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=1985 (E.T. 24.03.2015)