MÜHİMME DEFTERLERİ’NE GÖRE OSMANLI DEVLETİ’NDE ŞARAP
Arapça’da hamr kelimesiyle ifade edilen ve Osmanlı kayıtlarına da bu şekilde işlenen şarap, üzümün suyundan elde edilen ve sarhoş edici özelliği bulunan bir içki türüdür.
Wine In The Ottoman State According To Muhimme Records
Wine, which is expressed as hamr in Arabic and processed as such in Ottoman records, is a type of beverage that is produced from grape juice and has a quality of intoxication.
___
- ACUN, Fatma; “Celâlî İsyanları (1591-1611)”, Türkler, c. IX, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 695-708.
- AKBULUT, İlhan; “İslam Hukukunda Suçlar ve Cezalar”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 52, S. 1, Ankara, 2003, s. 167-181.
- AKDAĞ, Mustafa; Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası “Celali İsyanları”, Yapı Kredi Yayınları, 5. Baskı, İstanbul, 2019.
- AKGÜNDÜZ, Ahmed; Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri Osmanlı Hukukuna Giriş ve Fatih Devri Kanunnâmeleri, c. 1, Osmanlı Araştırmaları Vakfı, 2. Baskı, İstanbul, 2006.
- ___________; Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri II. Bâyezid Devri Kanunnâmeleri, c. 2, Fey Vakfı Yayınları, İstanbul, 1990.
- ___________; Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri Yavuz Sultan Selim Devri Kanunnâmeleri, c. 3, Fey Vakfı Yayınları, İstanbul, 1991.
- ___________; Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri Kanunî Devri Kanunnâmeleri Eyâlet Kanunnâmeleri (II), c. 6, Fey Vakfı Yayınları, İstanbul, 1993.
- ___________; Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri Kanunî Devri Kanunnâmeleri Eyâlet Kanunnâmeleri (IV) II. Selim Devri Kanunnâmeleri, c. 7, Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul, 1994.
- ___________; Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri III. Murad Devri Kanunnâmeleri III. Mehmed Devri Kanunnâmeleri, c. 8, Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul, 1994.
- ___________; Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri I. Ahmed Devri Kanunnâmeleri II. Osman Devri Kanunnâmeleri, c. 9, Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul, 1996.
- ALTINAY, Ahmet Refik; Eski İstanbul, (Yayına Hazırlayan: Sami Önal), İletişim Yayınları, İstanbul, 1998.
- BAKTIR, Mustafa; “İslam’da İçki”, DİA, c. 21, İstanbul, 2000, s. 458-462.
- BALTACI, Cahit; “Arpalık”, DİA, c. 3, İstanbul, 1991, s. 392-393.
- BASSANO, Luigi; Kanunî Dönemi Osmanlı İmparatorluğu’nda Gündelik Hayat, (Çeviri: Selma Cangi), Yeditepe Yayınevi, 3. Baskı, İstanbul, 2015.
- BOZKURT, Nebi; “İçki”, DİA, c. 21, İstanbul, 2000, s. 455-456.
- BUSBECQ, Ogier Ghiselin De; Türk Mektupları, (Çeviri: Hatice Özkan), Ark Kitapları, 2. Baskı, İstanbul, 2018.
- ÇAĞATAY, Neşet; “Osmanlı İmparatorluğunda Reayadan Alınan Vergi ve Resimler”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, S. V, Ankara, 1947, s. 483-511.
- DANİŞMEND, İsmail Hami; İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, c. 2, Türkiye Yayınevi, İstanbul, 1971.
- DEMİRCİ, Kürşat; “İslam Öncesi Dinlerde İçki”, DİA, c. 21, İstanbul, 2000, s. 456-458.
- EVLİYÂ ÇELEBİ; Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi Akkirman – Belgrad – Gelibolu – Manastır – Özü – Saraybosna – Slovenya – Tokat – Üsküp, c. 5, 1. Kitap, (Hazırlayan: Seyit Ali Kahraman), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2010.
- ___________; Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi Akkirman – Belgrad – Gelibolu – Manastır – Özü – Saraybosna – Slovenya – Tokat – Üsküp, c. 5, 2. Kitap, (Hazırlayan: Seyit Ali Kahraman), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2010.
- ___________; Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi Podgoriçe – İştib – Vidin – Peçoy, - Budin – Üstürgon (Estergon) – Ciğerdelen – Macaristan – Öziçe – Taşlıca – Dobra – Venedik – Mostar – Kanije, c. 6, 1. Kitap, (Hazırlayan: Seyit Ali Kahraman), Yapı Kredi yayınları, İstanbul, 2010.
- ___________; Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi Eğri – Hatvan – Yanık – Viyana – Çanad – Eflak – Boğdan – Bükreş – Ukrayna – Kırım – Bahçesaray – Çerkezistan – Dağıstan – Ejderhan – Kalmukistan – Saray – Moskova, c. 7, 1. Kitap, (Hazırlayan: Seyit Ali Kahraman), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2011.
- GELİBOLULU MUSTAFA ʿÂLÎ, Gelibolulu Mustafa ʿÂlî ve Mevâʿıdü’n-Nefâis Fî-Kavâʿıdi’l-Mecâlis, (Hazırlayan: Mehmet Şeker), Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1997.
- HINZ, Walther; İslâm’da Ölçü Sistemleri, (Çeviren: Sevim Acar), Marmara Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul, 1990.
- İÇLİ, Ahmet; “Fuzûlî’nin Rind ü Zahid Eserinde Mekân: Meyhane ve Mescit”, Turkish Studies, S. 7, c. 1, 2012, s. 1305-1317.
- İLGÜREL, Mücteba; “Celâlî İsyanları”, DİA, c. 7, İstanbul, 1993, s. 252-257.
- ___________; “Levent”, DİA, c. 27, Ankara, 2003, s. 149-151.
- İNALCIK, Halil; Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi 1300-1600, c. 1, Eren Yayıncılık, 2. Baskı, İstanbul, 2004.
- İncil, Kitabı Mukaddes Yayınları, İstanbul, 2016.
- İŞBİLİR, Ömer; “Kalebend”, DİA, c. Ek-2, Ankara, 2019, s. 5-7.
- KARA, Mustafa; “Tekke”, DİA, c. 40, İstanbul, 2011, s. 368-370.
- KÜPELİ, Özer; “Osmanlı Devleti’nde Panayır Organizasyonları ve Gönen Hacı İsa Panayırının Tarihine Dair”, Osmanlı, c. 3, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 1999, s. 490-497.
- LUBENAU, Reinhold; Reinhold Lubenau Seyahatnâmesi Osmanlı Ülkesinde 1587-1589, c. I, (Çeviri: Türkis Noyan), Kitap Yayınevi, 2. Baskı, İstanbul, 2016.
- NAÎMÂ MUSTAFA EFENDİ, Naîmâ Tarihi, c. II, (Çeviren: Zuhuri Danışman), Bahar Matbaası, İstanbul, 1968.
- SERTOĞLU, Mithat; IV. Murad, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1987.
- ___________; Osmanlı Tarih Lügatı, Kurtuba Kitap, Ankara, 2015.
- SOLAK, İbrahim; “Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Anadolu’da Meyve ve Sebze Üretimi”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 24, Konya, 2008, s. 217-251.
- TABAKOĞLU, Ahmet; “Resim”, DİA, c. 34, İstanbul, 2007, s. 582-584.
- Tevrat, Kitabı Mukaddes Yayınları, İstanbul, 2016.
- TOSUN, Musa; “Tıp Açısından İçki”, DİA, c. 21, İstanbul, 2000, s. 462-464.
- TOURNEFORT, Joseph De; Tournefort Seyahatnamesi, (Editör: Stefanos Yerasimos), Kitap Yayınevi, 4. Baskı, İstanbul, 2005.
- YARDIMCI, Mehmet Emin; “1489, 1530, 1542 Yılları Tahrir Sonuçlarına Göre Bosna’da Zirai Üretim ve Vergiler”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, S. 56, İstanbul, 2007, s. 163-184.
- YAZIR, Elmalılı Muhammed Hamdi; Kur’an-ı Kerim ve Türkçe Meali, (Sadeleştiren: Kahraman Yusufoğlu), Yılmaz Basım, İstanbul, 2016.
- YILDIRIM, Filiz; “Batılı Seyyahların Gözüyle Tuna Havzasında ve Rumeli’de Folklor (15-19. Yüzyıllar)”, Tarih Yolunda Bir Ömür Ergün Öz Akçora Armağanı, c. 1, (Editörler: Ahmet Aksın, Yavuz Haykır, Filiz Yıldırım), Hiperyayın, İstanbul, 2019, s. 331-374.
- ___________; Nazlı Tuna’nın İnce Donanması (18. Yüzyıl), Hiperyayın, İstanbul, 2019.
- YILMAZ, Fikret; “Boş Vaktiniz Var mı? Veya 16. Yüzyılda Anadolu’da Şarap, Eğlence ve Suç”, Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımlar, S. 1, Bahar-2005, s. 11-49.
- ZINKEISEN, Johann Wilhelm; Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 1453-1574, c. 2, (Çeviri: Nilüfer Epçeli), Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2011.
- ___________; Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 1574-1623, c. 3, (Çeviri: Nilüfer Epçeli), Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2011.
- ___________; Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 1623-1669, c. 4, (Çeviri: Nilüfer Epçeli), Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2011.