Çatışma ve şiddet ortamında büyüyen çocuklar sorunu

Savaş ve çatışmaların en masum kurbanları kuşkusuz çocuklardır. Yüzyıllardır Dünya’da milyonlarca çocuk, savaş, çatışma, ülke içi terör ve şiddet eylemlerinden dolayı mağdur olmaktadır. Savaş ve çatışmaların çocukların yaşamında meydana getirdiği olumsuz sonuçlar arasında, yaralanma ve sakat kalma, öldürülme, işkence ve kötü muameleye maruz kalma, ebeveynlerini ve yakınlarının yaralanması ve ölümü, şiddet (fiziksel, psikolojik, cinsel) mağduru veya faili olma, çocuk asker olarak savaş ve çatışmalarda kullanılma, zorunlu göçe tabi olma, göç edilen yerlerde ötekileştirilme, dışlanma, aşırı politik ve milliyetçi eğilimler edinme, hastalık, yoksulluk ve yetersiz beslenme sayılabilir. Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde yaklaşık 30 yıldır PKK örgütü mensuplarıyla güvenlik güçleri arasında devam eden “düşük yoğunluklu savaş veya çatışmalardan da en çok etkilenen çocuklar olmuştur. Bu çalışmada, çatışmalı süreçte hakları ellerinden alınmış, çeşitli mağduriyetler yaşamış ve çeşitli örgütler tarafından istismar edilmiş çok sayıda çocuk grubu kategorize edilerek “Kürt Sorunu” bağlamında ortaya çıkan toplumsal problemlerin yansımaları ve söz konusu sürecin çocuklar üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Bu çalışmayla, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki çocuk problemleri konusunda devlet kurumlarının, toplumun, yerel ve ulusal unsurların, sivil toplum kuruluşlarının ve akademisyenlerin duyarlılığının artırılması da amaçlanmıştır.

The problem with children growing in the environment of confliction and violence

Doubtlessly the most innocent victims of war and confliction are children. For centuries, millions of children all over the world are suffered due to war, confliction, in-country terror, and acts of violence. Among the negative results the wars and conflictions generated in the life of children, injuring and becoming permanently disabled, being killed, exposing to torture and maltreatment, injuring and death of the parents and relations, becoming victim and actor of violence (physical, psychological, and sexual), being exploited in wars and conflictions, subjecting to the forced migration, being marginalized in the migrated places, being alienated, acquiring the tendencies that are excessively politic and nationalist, disease, poverty, and poor nutrition can be counted. In the East and Southeast Anatolian Region of Turkey, those most influenced from “low intensified war or confliction” continuing between the members of PKK organization and security forces for 30 years have been children. In this study, categorizing a number of children group, whose rights were seized in process with confliction, that experienced various victimhood, and exploited by a variety of organizations, the reflections of social problems emerging in the context of “Kurdish Problem” and the effects of process under consideration on children were discussed. With this study, it was aimed to increase the sensitivity of governmental agencies, society, local, and national elements, nongovernmental organizations, and academics.

PDF

___

Aker, Tamer. ve ark. (2002) “Zorunlu İç Göç: Ruhsal ve Toplumsal Sonuçları”, Anadolu Psikiyatri Dergisi 2002; 3:ss. 97-103.
Aker, A. Tamer vd. (2005) “Türkiye’de Yerinden Edime Sorunu: Tespitler ve Çözüm Önerileri”, Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı, İstanbul.
Baransu, Mehmet. ve Soner, Güneş. (1998) “BM Kampları PKK Denetiminde” http://www.aksiyon. com.tr/aksiyon/haber-3997-34-bm-kamplari-pkk-denetiminde.html), (Erişim Tarihi:15.09.2013).
Bauman, Zygmunt. (2010) “Sosyolojik Düşünmek”, Çeviren: Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Benjamin, Judy A.,Fancy, Khadija. (1998 ) “The Gender Dimensions of Internal Displacement: Concept Paperand Annotated Bibliography, Submitted to: Office of Emergency Programmes, UNICEF/IDP Gender Issues Paper, Women’s Commission for Refugee Women and Children November 1998”, .http://www.forcedmigration.org/sphere/pdf/watsan/WCRWC/unicef_idpgender_1998.pdf), (Erişim tarihi: 01.11.2013)
Bianet.org (2013) “9 Yılda 10 bin Çocuk, DGM ve ÖYM’lerde Yargılandı”, http://www.bianet.org/ bianet/insan-haklari/140604-9-yilda-10-bin-cocuk-dgm-ve-oym-lerde-yargilandi), (Erişim Tarih: 18.09.2013)
Bilgin, Rıfat. (2008) “Sokakta Çalışan Çocuklar Sorununa Sosyolojik Bir Yaklaşım: Diyarbakır Örneği”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi, Elazığ.
Cansever, Edip. (2008) “Bezik Oynayan Kadınlardan Sonrası Kalır II”, YKY, İstanbul.
Coalition to Stop the Use of Child Soldiers, Child Soldiers Global Report 2008, 9 Marshalsea Road (4th floor) London SE1 1EP United Kingdom.
Coalition to Stop the Use of Child Soldiers, Child Soldiers Global Report 2001, PO Box 22696, London N4 3ZJ United Kingdom.
Çağlar, Şule. (2013) “Türkiye’de En Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Sonlandırılması: 2014
Hedefine Doğru Yol Haritası” (http://www.ilo.org/public/turkish/region/eurpro/ankara/areas/cocukiscili gipdf/yolharitasi.pdf), (Erişim Tarihi: 30.09.2013).
Çağlayan, Çiğdem. ( 2003). “Çocuk ve Savaş”, Savaş ve Çocuklar, İçinde: Şükrü Hatun, Erdem Gönüllü, Çiğdem Çağlayan, TTB Yayınları, ISBN (Yayın) No:, (2003), (http://www.ttb.org.tr/yeni_ yayin/savas_cocuklar/3.htm,), (Erişim Tarihi: 06.11.2013).
Çetin, Çetiner. (2009) “NTV Mahmur Kampı’nda” (http://www.ntvmsnbc.com/id/24988030/), (Erişim Tarihi:08.10.2013)
Çevik, Abdülkadir. (2013) “Geniş Mağduriyet Psikolojisi ve Toplumsal Yansımaları”, 21. Yüzyılda Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 2/Aralık-Ocak-Şubat, 2012-2013, ss.65-83.
Demokrathaber.net (2013) “Karayılan: PKK BM ile protokol imzaladı”, (http://www.demokrathaber. net/guncel/karayilan-pkk-bm-ile-protokol-imzaladi-6938.html), (Erişim tarihi: 23.09.2013)
Ekşi, Halil. Yaman, Erkan. (2010) “Çocuk ve Ergende Şiddet: Karma Metodolojiye Dayalı Bir Alan Çalışması”, Kaknüs Yayınları, İstanbul.
Ennew, Judith. (2003) “Sokak Çocukları ve Çalışan Çocuklar: Planlanma İçin Bir Rehber: Gelişim El Kitabı 4”, Çeviren Çiçek Öztek, UNICEF Türkiye Temsilciliği Yayınları.
Garbarino, J. (1993) “Psychological Child Maltreatment, A Development View”, Primary Care, Vol. 20, No:2, June, 1993,ss.307-315.
Gökler, Bahar.( 2001) “Terör Karşısında Çocuklar”, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2001: 8(2), ss 67-68)
Graça, Machel. (2001) “The Impact of War on Children: A Review of Progress Since the 1996 United Nations Report on the Impact of Armed Conflict on Children”, C. Hurst & Co. Publishers, London.
Gün, Zübeyit. (2012) “Zorunlu Kürt Göçü ve Ruh Sağlığı: Çocuk ve Ergenler”, Bilgi Üniversitesi’nin 11-12 Mart 2012 tarihinde düzenlediği “Türkiye’nin Kürt Meselesi” başlıklı konferansta sunulan bildiri.
Gün, Servet. (2010) “Yoksulluktan Sefalete Bir Göç Hikâyesi Sokakta Çalışan Çocuklar Sorununun Ekonomi Politiği,” Özgür Üniversite Kitaplığı, Ankara.
HÜNEE, (2006) “Türkiye Göç Ve Yerinden Olmuş Nüfus Araştırması (TGYONA)”, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Yayınları, Ankara.
Hür, Ayşe. (2008) “Osmanlı’dan Bugüne Kürtler ve Devlet: Kürt Milliyetçiliğinin ‘Geç’ Doğumu”, Taraf Gazetesi, İstanbul - 19.10.2008 - 25.10.2008.
Kaygalak, Sevilay. (2009) “Kentin Mültecileri Neoliberalizm Koşullarında Zorunlu Göç ve Kentleşme”, Dipnot Yayınları, Ankara.
Monitör 2010 Türkiye Raporu, http://www.mayinsizbirturkiye.org/alt_belge.asp?alt_belge=51#_ftn2, (Erişim tarihi:07.07.2013).
Oğuz Polat ve Evin Güldoğan. (2010) “Çocuk Askerler: Psikolojik, Sosyal ve Fiziksel Sorunlar”, Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, Cilt 1 (1), 2010, ss.105-124.
Özcan, Nihat Ali ve Gürkaynak, H. Erdem. (2012) “Kim Bu Dağdakiler?”, TEPAV (Türkiye Ekonomi Politikaları Vakfı), Ankara. http://www.tepav.org.tr/upload/files/1335350447-.Kim_Bu_Dagdakiler.pdf) (Erişim Tarihi:10.10.2013).
Plunkett, M. C B.and D. P. Southall. (1998) “War and Children”. Archives of Disease in Childhood, no. 78, (1998): 72-77.
Radda, Barnen. (1996) “Children of War”, No. 2, Stockholm.
Southall D. Abbasi K. (1998) “Protecting childeren from armed conflict”, BMJ;316:1549-1550.
Sunal, Onur. (2009) “Çatışmalar ve Çocuklarımız”, Çalışma Ortamı, Sayı: 106 Eylül - Ekim 2009, s:4-5
TBMM, (1996): “Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Boşaltılan Yerleşim Birimleri Nedeniyle Göç Eden Yurttaşlarımızın Sorunlarının Araştırılarak Alınması Gereken Tedbirlerin Tespit Edilmesi Amacıyla Kurulan
Meclis Araştırması Komisyonu Raporu”, http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem20/yil01/ss532.pdf) (Erişim Tarihi: 08.10.2013).
Teber, Serol. (2005) “Göçmenliğin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri ya da İsviçre Hastalığı”, http://www. sncweb.ch/turkisch/dosya/serol-teber.htm), (Erişim tarihi: 20.05.06).
Topçu, Sedat. (2009) “Silinmeyen İzler: Çocuk, Genç ve Engellilerin İstismar ve İhmali”, Phonenix Yayınevi, Ankara.
Turanlı, Kıvılcım. (2005) “Savaş: Çocuk Oyunu”, Birikim Dergisi, Nisan 2005, ss. 55-63.
Uluslararası Göç Örgütü, (2009) Uluslararası Göç Hukuku: Göç Terimleri Sözlüğü, çeviren: Bülent Çiçekli, Cenevre, İsviçre.
UNICEF, (2004) “Dünya Çocuklarının Durumu 2005, Çocukluk Tehdit Altında”, UNICEF Yayınları, Ankara
UNICEF, (2006) “Dünya Çocuklarının Durumu 2006, Dışlanan ve Görülmeyen”, UNICEF Yayınları, Ankara
UNICEF, (2012) “Türkiye’de Çocuk ve Genç Nüfusun Durumunun Analizi 2012”, http://panel. unicef. org.tr/vera/app/var/files/s/i/sitan-tur-final-2012.pdf), (Erişim tarihi: 29.08.2013).
Üstel, Füsun. Ece. Özlem. (2004) “Zorunlu İç Göç Sonrası Köye Dönüş Ön Rapor”, www.tesev.org.tr (Erişim Tarihi: 25.10.2005).