Başkanlık sistemi, uygulamaları ve Türkiye’de uygulanabilirliği

Günümüzde özellikle parlamenter sistemdeki koalisyonlara dayalı istikrarsızlıklara bir çözüm olarak sunulan başkanlık sistemi Türkiye’de de tartışılan bir konudur. İstikrar için başkanlık sistemini önerenlere karşılık sisteminin olumsuzlukları ve demokrasi dışı uygulamaları için çoğunlukla Latin Amerika ülkeleri örnek olarak gösterilmektedir. Başkanlık sisteminin sadece ABD’de gerçek anlamda başarılı bir şekilde yürütüldüğü ve bunun da kendine özgü sebepleri olduğu vurgulanmaktadır. Bu doğrultuda bu çalışmada başkanlık sisteminin özellikleri, avantaj ve dezavantajları ile hangi koşullarda uygulamaların başarılı olduğu gibi hususlar incelenmiş ve sistemin Türkiye’de uygulanabilirliği ayrıntılı olarak ele alınarak değerlendirilmiştir.

The presidential system, practices and applicability in Turkey

Today presidential system, that is offered as a solution to instability which arises from the coalitions in parliamentary system, is at issue in Turkey too. By contrast with supporters of presidential system in the name of stability, The Latin American countries are cited as evidences to negatives and anti-democratic practices of the system. It is emphesized that the only country which carries out the presidential system succesfully is The USA and there are specific factors of this success. In this context, the properties, advantages and disadvantages of the presidential system is examined in this study. Also in which conditions the presidential system worked succesfully and applicability of the system in Turkey are investigated as well.

___

  • ATILIM ÜNİVERSİTESİ, Siyasi ve Ekonomik Araştırmalar Laboratuvarı, “Türkiye ve Başkanlık Sistemi”, Erişim Tarihi: 31.07.2013 http://seal.atilim.edu.tr/turkiye-ve-baskanlik-sistemi
  • BECEREN Ertan, Gökhan KALAĞAN, “Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sistemi; Türkiye’de Uygulanabilirliği Tartışmaları”, Erişim Tarihi: 31.07.2013http://www.iticu.edu.tr/uploads/Kutuphane/dergi /s11/M00166.pdf
  • BURAN, Hasan, (2009), “Siyasal Rejim Sınıflamalarının Yeniden Gözden Geçirilmesi Üzerine”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:1, ss.69-97.
  • EROĞUL, Cem, (1997), Çağdaş Devlet Düzenleri, Ankara: İmaj Yayıncılık.
  • FENDDOGLU, Hasan Tahsin, “Başkanlık Sistemi”, Erişim Tarihi: 31.07.2013 http://iys.inonu.edu.tr/ webpanel/dosyalar/1225/file/h_t_fendoglu%203-1%20tam.pdf
  • GÖZLER, Kemal, (2010), Anayasa Hukukuna Giriş, Bursa: Ekin Basım Yayım Dağıtım.
  • KARA, Ece, “Başkanlık Sistemi ve Türkiye”, Erişim Tarihi: 06 Mart 2011, http://www.engkousam. ysmyazilim.com/uploaded/file/baskanlik.pdf
  • KARABIYIK, Tekin, “Başkanlık Sistemi ve Türkiye”, Erişim Tarihi: 18.08.2013http://okuveyorumla. blogcu.com/baskanlik-sistemi-nedir/8905914
  • KARATEPE, Selma, (2005), “Başkanlık Sisteminin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Adnan Küçük, Selahaddin Bakan, Ahmet Karadağ (ed.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, İstanbul: Alfa Akademi Ltd. Şti, 1. Baskı, Cilt 1, s. 241-258.
  • KIRMACI, R.Bülend, Başkanlık Sistemi ve Türkiye, Erişim Tarihi: 02.08.2013 http://rbulendkirmaci. wordpress.com/2013/04/08/baskanlik-sistemi-ve-turkiye/
  • KUZU, Burhan, (2005), “Türkiye İçin Başkanlık Sistemi”, Adnan Küçük, Selahaddin Bakan, Ahmet Karadağ (ed.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, İstanbul: Alfa Akademi Ltd. Şti, 1. Baskı, Cilt 1, s. 167-229.
  • KUZU, Burhan, (1996), “Türkiye İçin Başkanlık Sistemi II” Liberal Düşünce, Cilt 1, Sayı: 3, Yaz-1996.
  • MEMİŞ, Hasan Hüseyin, (2007), Diken... Hükümet Sistemleri, Ankara: Akasya Kitap.
  • SİTA POLİTİK DANIŞMANLIK, “Başkanlık Sistemi Tartışmaları”, Erişim Tarihi: 13 Mart 2011, http://www.sita.com.tr/pages/images/material/superonline3/superonline3.htm
  • SİYASİ GÜNDEM, (2011), “Başkanlık Sistemi Nedir?” Erişim Tarihi: 13 Mart 2011, http://www. siyasigundem.com/haber-Baskanlik-Sistemi-Nedir-2884/
  • TOSUN, Gülgün Erdoğan, Tanju Tosun, (1999), Türkiye’nin Siyasal İstikrar Arayışı Başkanlık ve Yarı Başkanlık Sistemleri, İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
  • TÜRKİYE SEÇİMLERİ. COM, (2011), “Başkanlık Sistemi Nedir?” Erişim Tarihi: 13 Mart 2011, http://
  • www.turkiyesecimleri.com/baskanlik-sistemi-nedir.php
  • ULUŞAHİN, Nur, (1999), Anayasal Bir Tercih Olarak Başkanlık Sistemi, Yetkin Yayınları, Ankara.
  • YILMAZ, Sait, Başkanlık Sistemi; ABD, Türkiye’ye Örnek Olabilir Mi?, Erişim Tarihi: 31.07.2013,
  • http://usam.aydin.edu.tr/analiz/baskanlik_sistemi_abd_turkey.pdf