Bu makalede, Fatımîler devleti ile Abbasiler devleti arasındaki hilafet mücadelesi çerçevesinde Hicaz’a hakim olmanın önemini çalışmak istedik. Bu bölgenin kutsal sıfatlara sahip olan Mekke ve Medine şehirleri, dinî kimlikleri sayesinde Arap ve İslam siyasi tarihinde önemli bir saygınlığa sahipti. Bu yüzden Fatımiler Mısır’ı merkez edinmeden önce, kutsal Mekke ve Medine şehirlerini korumak suretiyle, nüfuzlarını islamiyetin anavatanına kadar uzatmak istediler. Fatımîler Hicaz üzerindeki hakimiyetlerini sürdürmek için ekonomik destekle birlikte, bazen diplomasiye ve kuvvete de başvurdular. Ancak el-Mustansır döneminden itibaren baş gösteren ekonomik buhranlarla birlikte Fatımîlerin Hicaz bölgesindeki nüfuzları zayıflamaya başladı. Zira, Hicaz’ı elde tutmanın en önemli yollarından biri buraya sağlanan ekonomik destek idi. Fatımîlerin Hicaz’a yönelik politikalarının farkında olan Abbasîler de Hicaz’daki nüfuzlarını devam ettirebilmek için benzer yöntemlere başvurdu. Neticede, tarafların bu mücadelesinden yararlanmaya çalışan Hicaz emirleri her iki tarafla olan ilişkilerini siyasi ve ekonomik güçlerine göre ayarladılar.

In this article, we study the importance of control of Hejaz within the struggle of Caliphate between Fatimid and Abbasid. Because of their religious identity, in Hejaz region, the holy cities Mecca and Medina were very important and significant two cities in the Arab and Islamic historical and political landscape. Thus, before the Fatimids made Egypt their centre, they tried even to extend their control into the homelands of Islam, securing control over the holy cities of Mecca and Medina. In order for Fatimids to maintain their dominance over Hejaz, in addition to economic support, they were sometimes using physical force or diplomacy. However, with the economic crisis which influenced the Hijaz region during the period of Mustansir, the Fatimid has begun to weaken. Because providing the economic support was one of the most important way of holding the Hejaz. Abbasids were aware of the plans and policies of Fatimids toward Hejaz. In order to continue their influence in the Hijaz, they were using the similar methods which Fatimids were using. Finally, The Emirates of Hicaz are trying to take advantage of this struggle and they set relationship with both parties according to their political and economic benefits