Cansu BOZKURT, Mahmut FIRAT, Salih YILMAZ

Sürdürülebilir İdari Kayıp Yönetiminde Abone Sayaç Yönetim Bileşenleri için Performansının Göstergeleri

İçme suyu dağıtım sistemlerinde yasal abone sayaçlarındaki hatalardan kaynaklanan kayıplar idareler için doğrudan gelir kaybına neden olmaktadır. Bu kayıpların en aza indirilmesi, gelir kaybının azaltılması ve işletme verimliliğinin sağlanması için sayaçların düzenli izlenmesi gerekir. Bu nedenle bu çalışmada, idari kayıpların etkin ve sürdürülebilir yönetilmesi için abone sayaçlarının yönetim süreçlerinin performans göstergelerine göre analiz edilmesi ve izlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için sayaç yönetimi ve kayıpların azaltılması faaliyetlerini kapsayan 18 performans göstergesi dikkate alınmıştır. Bu göstergeler idari kayıp oranlarını, sayaç özelliklerini, sayaç yenileme ve hata oranlarını analiz etmektedir. Bu göstergeler pilot idarelerde uygulanmış ve test edilmiştir. Sayaç hata oranları genel olarak % 3 ile % 9 arasında değişmektedir. İdari kayıp oranları ise % 9 ile % 22 arasında değişmektedir. Ayrıca idarelerde 10 yaşından büyük sayaç oranı % 5 ile % 15 arasında değişmektedir. Çalışmada idari kayıp hacmini azaltabilmek amacıyla sahadan elde edilen ölçülebilir veriler kullanılarak abone sayaç yönetiminde kullanılan göstergeler hesaplanmıştır. İdarelerden bazı sayaç verilerinin temin edilememesi nedeniyle ilgili göstergelerin hesaplanamadığı görülmüştür. Bu göstergelerin de kullanılması ile idari kayıpların en önemli bileşeni olan sayaçların ve süreçlerin daha etkin bir şekilde analiz edilmesi ve performansının izlenmesi mümkün olacaktır. Ayrıca çalışmada uluslararası literatürde önerilen ve bu çalışma kapsamında geliştirilen performans göstergelerinin kullanılması İdareler için karşılaştırılabilir performans analizine imkan tanımaktadır. Bu çalışmanın İdareleri idari kayıpları azaltmaya teşvik edeceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sayaç hataları, idari kayıplar, performans göstergeleri, sayaç yönetimi, Sayaç hataları, idari kayıplar, performans göstergeleri, sayaç yönetimi

PDF

___

[1]. AL-Washali T, Sharma S, Lupoja R, AL-Nozaily F, Haidera M, Kennedy M. Assessment of water losses in distribution networks: Methods, applications, uncertainties, and implications in intermittent supply. Resources, Conservation and Recycling, 152, 104515, 2020.
[2]. Yılmaz S, Özdemir Ö, Fırat M. Application of IWA standard water balance in strategic water loss analysis: Benefits and problems. Environmental Research and Technology, 4 (2) , 176-183, 2021.
[3]. Ncube M, Taigbenu AE. Assessment of apparent losses due to meter inaccuracy using an alternative, validated methodology. Water Supply, 19 (4), 1212–1220. 2019.
[4]. Yılmaz S, Özdemir Ö, Fırat M. Gelir getirmeyen su oranının azaltılması için optimum sayaç değiştirme süresinin hesaplanması, Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 31(2), 423-430, 2019.
[5]. Ociepa E, Mrowiec M, Deska I. Analysis of Water Losses and Assessment of Initiatives Aimed at Their Reduction in Selected Water Supply Systems. Water. 11(5), 1037, 2019.
[6]. Arregui FJ, Gavara FJ, Soriano J, Pastor-Jabaloyes L. Performance Analysis of Ageing Single-Jet Water Meters for Measuring Residential Water Consumption. Water. 10, 612-629, 2018.
[7]. SDaminato C, Diaz-Farina E, Filippini M, Padron-Fumero N. The impact of smart meters on residential waterconsumption: Evidence from a natural experiment in the Canary Islands. Resource and Energy Economics. 64, 101221, 2021.
[8]. Mendoza AA, Benavides-Munoz H. Evaluation of domestic water measurement error: a case study. Journal of Water Supply: Research and Technology-AQUA. 70.2, 217-225, 2021.
[9]. Yılmaz S, Bozkurt C, Özdemir Ö, Fırat M, Identification of the Priority Regions in the Customer Water Meters Replacement using the AHP and ELECTRE Methods. Sigma Journal of Engineering and Natural Sciences. 39(4), 331-342, 2021.
[10]. Klosok-Bazan I, Boguniewicz-Zablocka J, Suda A, Lukasiewicz E, Anders D. Assessment of leakage management in small water supplies using performance indicators. Environmental Science and Pollution Research. 28, 41181-41190, 2021.
[11]. Mathye RP, Scholz M, Niyende-Byakika S. Analysis of Domestic Consumption and Background Leakage Trends for Alexandra Twonship South Africa. International Journal on Emerging Technologies. 13(1), 1-9, 2022.
[12]. Cordeiro C, Borges A, Ramos M.R. A Strategy to Assess Water Meter Performance. Journal of Water Resources Planning and Management. 148(2), 05021027, 2022.
[13]. Bozkurt C. Su Kayıp Yönetimi ve Kontrolü için En Uygun Strateji Modelinin Geliştirilmesi. İnönü Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2022.