İMAM-HATİP LİSESİ MESLEK DERSLERİ ÖĞRETMENLERİNİN KUR'AN-I KERİM DERSLERİNDE KARŞILAŞTIKLARI İSTENMEDİK ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARI VE BU DAVRANIŞLARA KARŞI YAKLAŞIMLARI

Bu araştırma, İmam-Hatip Lisesi meslek dersleri öğretmenlerinin Kur'an-ı Kerim derslerinde karşılaştıkları istenmedik öğrenci davranışları ve bu davranışlara karşı yaklaşımlarını belirlemeyi amaçlayan, nitel yöntemin durum deseninin kullanıldığı bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu, amaçlı örneklem yöntemlerinden ölçüt örnekleme yoluyla seçilen 23 İmam-Hatip Lisesi meslek dersi öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış ve içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Öğretmenlerin Kur'an-ı Kerim derslerinde karşılaştıkları istenmedik öğrenci davranışlarından bazıları; izinsiz konuşma, dersi takip etmeme, kız öğrencilerin özel hallerinde Kur'an okumak istememesi, derse abdestsiz gelme, arkadaşlarının okumasına müdahale etme veya gülmedir. Öğretmenlerin istenmedik öğrenci davranışlarına karşı yaklaşımlarının bazıları; uyarma, farklı etkinlikler yapma, soru sorma, notla uyarma, göz teması-iletişimi kurma, sesini yükseltme/kızma, tekrar okutma, yerini değiştirme şeklindedir.

The Undesirable Student Behaviors Vocational Courses Teachers Face in the Holy Quran Courses of Imam Hatip High Schools and the Teachers' Approaches to These Behaviors

This study is a research aims to determine undesirable student behaviors faced by vocational courses teachers in the Holy Quran courses in Imam Hatip High Schools and their approaches towards them, using the situational pattern of qualitative methods. The sampling group of the research consists of 23 Imam-Hatip High School vocational courses teachers selected through criterion sampling method from among purposive sampling methods. The data were collected through semi-structured interviews and analyzed with content analysis technique. Some of the undesirable student behaviors that appear in Holy Koran courses are; speaking without permission, not following the lesson, unwillingness of girl students in special situations to read the Quran, attending the course without having taken ablution, interfering with the recitation of their friends or laughing at them. Some of the approaches of teachers against undesirable student behaviors are; warning, doing different activities, asking questions, warning with low grade, establishing eye-contact/-communication, voice raising/indignation, making them reread, and changing students` seats.

PDF

___

Akçadağ, Tuncay, "Sorun Davranışların Yönetimi", Etkili Sınıf Yönetimi, ed. H. Kıran, Anı Yay., 4. Baskı, Ankara, 2012, ss. 271-302.

Aksoy, Naciye, "Sınıf Yönetimi ve Disiplin Modellerinin Dayandığı Temel Yaklaşımlar" Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Sayı: 7/25, 2001, ss. 9-20.

Aydın, Ayhan, Sınıf Yönetimi, Pegem Akademi, 16. Baskı, Ankara, 2013.

Aydın, Mehmet Ş., Cumhuriyet Döneminde Din Eğitimi Öğretmeni, Değerler Eğitim Merkezi, 2. Baskı, İstanbul, 2005.

Berg, B. L., Qualitative Research Methods for the Sciences (fourth edition). Allyyn and Bacon, Boston, 2001.

Büyüköztürk, Şener ve diğerleri, Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yay., 13. Baskı, Ankara, 2012.

Cresswell, John W., Educational Research, Pearson Education Pub., 4nd. Ed.,Boston, 2012.

__________, John W., Research Design Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches, Sage Pub., 2nd. Ed., London, 2009.

Çetin, Abdurrahman, Kur'an Okuma Esasları, Emin Yay., 22. Baskı, Bursa, 2014.

Çollak, Fatih, "İmam-Hatip Liseleri Kur'an-ı Kerim Dersi Müfredatı ve Öğretim Teknikleri Üzerine Düşünceler", İmam-Hatip Liselerinde Eğitim ve Öğretim, Değerler Eğitimi Merkezi Yay., İstanbul, 2005, ss. 125-136.

Doğar, Abdulvahit, İlköğretim İkinci Kademe (6. 7 ve 8. Sınıflar) Beden Eğitimi Derslerinde Öğrencilerde Görülen İstenmeyen Davranışlar ve Öğretmenlerin Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 2013.

Elban, Leman, İlköğretimdeki Öğretmenlerin İstenmeyen Öğrenci Davranışlarıyla Karşılaşma ve Çözüm Bulma Durumlarının İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya, 2009.

Ercoşkun, M. Hanif, Etkili Sınıf Yönetimi Oluşturmada Sınıf Öğretmenlerinin Yeni Rollerinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 2011.

Erden, Münire, Sınıf Yönetimi, Epsilon Yay., 2.Baskı, İstanbul, 2005.

Gelişli, Yücel, "Sınıf Yönetiminde Aile ile İşbirliği", Sınıf Yönetimi, ed. M. Özdemir, Ekinoks Yay., Ankara, 2007, ss. 185-219.

Glesne, Corrine , Nitel Araştırmaya Giriş, çev. ed. Ali Ersoy, Pelin Yalçınoğlu, Anı Yay., 2. Baskı, Ankara, 2013.

Güçlü, Nezahat, "Sınıf İçi İletişim ve Etkileşim" Sınıf Yönetimi, Pegem Akademi Yay., ed. L. Küçükahmet, 12. Baskı, Ankara, 2011, ss. 17-54.

Hoşgörür, Vural, "İletişim", Sınıf Yönetimi ed. Z. Kaya, Pegem Akademi, 9. Baskı, Ankara, 2009, ss. 150-179.

Ilgar, Lütfü, Eğitim Yönetimi Okul Yönetimi Sınıf Yönetimi, Beta Basım Yay., 3. Baskı, İstanbul, 2005.

Karaçam, İsmail, "Kur'an Öğretimi Metodunun Ana Çizgileri", Din Öğretimi Dergisi, sayı:30, Ankara, 1991, ss. 93-107.

Keskin, Resul, Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi ve İstenmeyen Öğrenci Davranışlarıyla Baş Etmede Kullandıkları Yöntemlere İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2009.

Korkmaz, İsa, "İstenmeyen Davranışların Önlenmesi" Sınıf Yönetimi, ed. Z. Kaya, 9. Baskı, Pegem Akademi Yay., Ankara, 2009, ss. 287-311.

Kuş, Elif, Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri, Anı Yay., 3. Basım, Ankara, 2009.

Marzano, R. J., Marzano, J. S., & Pickering, D. J. Classroom Management that Works: Research-Based Strategies for Every Teacher, Association for Supervision and Curriculum Development, Alexandria, 2003.

Merriam, S. B. Qualitative Research and Case Study Applications in Education, JosseyBass Publishers, San Francisco, 1998.

_________, Sharan B., Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, çev. Selahattin Turan, Nobel Yay, 3. Baskı, Ankara, 2013.

_________, Sharan B., Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, çev. Selahattin Turan, Nobel Yay, 3.Baskı, Ankara, 2013.

Neuman, W. Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Niecel Yaklaşımlar, çev. S. Özge, Yayın Odası Yay., Ankara, 2013.

Özdemir, İ. Ethem, "Sınıf Ortamında İstenmeyen Davranışlar ve Yönetimi", Sınıf Yönetimi, ed. M. Ç. Özdemir, Ekinoks Yay., Ankara, 2007, ss. 223-246.

Özdemir, Murat, "Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma", Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 11/1,Eskişehir, 2010.

Özgözgü, Esin Özer, Lise Öğretmenlerinin Sınıfta Karşılaştıkları İstenmeyen Davranışla Baş Etme Stratejileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 2007.

Öztürk, Bülent, "Sınıfta İstenmeyen Davranışların Önlenmesi ve Giderilmesi", Sınıf Yönetimi, ed. E. Karip, Pegem A Yay.ı, 4. Baskı, Ankara, 2004, ss. 128-162.

Patton, M. Quinn, Qualitative Research & Evaluation Methods, Sage Pub., 3nd. Ed., Thousand Oaks, 2002.

Pehlivan, Hülya, Etkili Öğretim İçin Öğretmen Davranışları, Asil Yay., Ankara, 2008.

Sadık, Fatma, Öğrencilerin İstenmeyen Davranışları ve Bu Davranışlarla Baş Edilme Stratejilerinin Öğretmen, Öğrenci ve Veli Görüşlerine Göre İncelenmesi ve Güvengen Disiplin Modeli Temele Alınarak Uygulanan Eğitim Programının Öğretmenlerin Baş Etme Stratejlerine Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, 2006.

Sarıtaş, Mustafa, "Sınıf Yönetimi ve Disiplinle İlgili Kurallar Geliştirme", Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar, ed. L. Küçükahmet, Nobel Yay., Ankara, 2003, ss. 43-84.

Tertemiz, Neşe, Sınıf Yönetimi ve Disiplin Modelleri. Sınıf Yönetimi, ed. L. Küçükahmet, Pegem Akademi Yay., 12. Baskı, Ankara, 2011, ss. 109-132.

Tolunay, Aycan K., Sınıf Öğretmenlerinin Sınıfta Karşılaştıkları İstenmeyen Öğrenci Davranışları ve Bu Davranışlara Karşı Kullandıkları Başetme Yöntemleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 2008.

Uçar, Recep, İlköğretim Okullları II. Kademedeki Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Yeterlilikleri (Kayseri İl Merkezi Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri, 2004.

Yıldırım, Ali, Şimşek, Hasan, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yay., 8. Baskı, Ankara, 2011.

Yılmaz, Nazif, "İmam-Hatip Liselerinde Kur'an-ı Kerim Öğretimi İçin Öneriler", İmamHatip Liselerinde Meslek Dersleri Öğretimi Nasıl Olmalı?, Değerler Eğitim Merkezi Yay., İstanbul, 2006, ss. 19-35.

Yiğit, Birol, "Sınıfta Disiplin ve Öğrenci Davranışlarının Yönetimi" Sınıf Yönetimi, ed. M. Şişman, & S. Turan, Pegem Akademi Yay., 9. Baskı, Ankara, 2012, ss. 77-95.

Yin, R. K., Case Study Research Designand Methods (Fourth edition b.). ThousandOaks, California, 2009.

_________, Qualitative Research from Start to Finish, Guilford Pub., London, 2011. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/27790_0.html; 05.09. 2012.