MUVAKKİTZADE MEHMED PERTEV’İN DİVANI’NDA DİN – AHLAK – EDEBİYAT İLİŞKİSİ

Tarih boyunca fert ve toplumun mutlu olması için çalışılmıştır. Ancak her toplumun buna ulaşması kolay ol-mamıştır. Hatta zaman zaman zor şartlara dahi baş vurulduğu olmuştur. Çoğu savaş bunun sonucu olarak or-taya çıkmıştır. Sanatçılar da her dönem bu çabanın içinde olmuşlardır. Sağduyulu insanlar olarak sürekli bu çabayı sarf edenlerin önünde yer almışlardır. Türk edebiyatında da pek çok sanatçı, eserlerinde bunu işlemiştir. 18. yüz-yıl şairlerinden Muvakkitzade Mehmed Pertev de Divanı’nda din–ahlak–edebiyat ilişkisi çerçevesinde inanç, düşünce ve beklentilerini dile getirmiştir. O’nun divanında fert ve toplumun mutluluğu için söylenmiş çok sa-yıda şiir yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Fert, Toplum, Din, Ahlak, Edebiyat

PDF

___

1. Ali Şîr Nevaî (1975), Ferhad ü Şirin, (Hzl. Gö-nül Alpay), Atatürk Üniv. Yay., Ankara.
2. Bilgegil, M. Kaya (1989), Edebiyat Bilgi ve Te-orileri, Enderun Kitabevi, İstanbul.
3. Bilmen, Ömer Nasuhi (1964), Yüksek İslâm Ahlakı, Bilmen Basımevi İstanbul.
4. Çağrıcı, Mustafa (1989), [Ahlak ] Mad., TDV İslâm Ans., C. 2, İstanbul.
5. Çetişli, İsmail (2004), Batı Edebiyatında Edebî Akımlar, Akçağ Yay., Ankara
6. İmam-ı Gazalî (1975), İslâm Ahlakı (trc. Akif Nuri Karcıoğlu) Sinan Yay., İstanbul.
7. İmam-ı Gzalî (1988), İhyâ u Ulûmiddin 1-4 C, (çev. Mehmed Â. Müftüoğlu), Tuğra Neşriyat, İstanbul.
8. İmam-ı Nevevî (2005), Riyâzü’s-Sâlihîn (tercü-me ve şerh: M. Yaşar Kandemir, İsmail Lütfi Çakan, raşit Küçük), Erkam Yay., İstanbul.
9. İmam-ı Nevevî (yty), Riyâzü’s-Sâlihîn Tercü-mesi 1,2,3, (trc. İbrahim Serdar, Yusuf Şensoy), Sağlam Yay., İstanbul.
10. Kur’ân-ı Kerim ve Türkçe Anlamı,Meal (1986), Diyanet İşleri Başkanlığı yay., Ankara.
11. Pekolcay, Neclâ vd. (1994), İslâmî Türk Edebi-yatında Şekil ve Nev’îlere Giriş, Kitabevi Yay., İstanbul.
12. Schimmel, Annemarie (1992), “Alman Gözüyle Divan Edebiyatı” Polemik/5, Ankara. s. 30.
13. Süleyman Fehmi (2004), Edebiyat (Hzl. Ali Yıldırım), F. Ü. Yay., Elazığ.
14. Şeyh Gâlîb Dîvânı (1994), (Hzl. Muhsin Kaklı-şım) Akçağ Yay., Ankara.
15. Ulucan, Mehmet (2005), Muvakkitzade Meh-med Pertev Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri, Di-vanı’nın Tenkitli Metni ve Tahlili(basılmamış doktora tezi), FÜ. Sos. Bil. Ens. Elazığ.