Türkiye'de enflasyon hedeflemesi rejimine geçişte zamanlama

1990-1992 ve 1998 yıllarında uygulanan parasal büyüklük hedeflemesi ve 2000 yılında uygulanan döviz kuru hedeflemesi stratejilerinin başarısız sonuçları Türkiye'yi yeni bir strateji arayışı içine sokmuştur. Bu arayışlar çerçevesinde, 2001 yılında bağımsızlığını kazanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 2006 Ocak ayı itibariyle Türkiye'de enflasyon hedeflemesi rejimine geçildiğini duyurmuştur. Ancak, Türkiye'de enflasyon hedeflemesi rejimine geçilmeden önce önkoşulların ne oranda sağlanabildiği, bu rejiminin de başarısızlıkla sonuçlanmaması açısından önem teşkil etmektedir. Ayrıca, bu stratejiye geçişte optimal zamanlamanın tercihinde de önkoşulların önemi büyüktür. Bu bağlamda, çalışmada öncelikle Türkiye'de önkoşulların sağlanıp sağlanamadığına bakılarak, gelişmiş ve gelişmekte olan ülke deneyimleri doğrultusunda Türkiye'de enflasyon hedeflemesine geçişte zamanlamanın doğru olup olmadığı nedenleri ile birlikte tartışılacaktır.

Timing the transition to inflation targeting in Turkey

The unsuccessful results of the strategies of monetary targeting applied in 1990-1992 and 1998 and exchange rate targeting applied in 2000 had forced Turkey to seek for a new strategy. As a consequence of this search for the appropriate strategy, Central Bank of the Turkish Republic, gaining independence in 2001, announced the transition to the inflation targeting in Turkey as of the January of 2006. Nevertheless, in what degree the preliminary conditions for such transition to inflation targeting in Turkey have been provided is essential for avoiding the collapse of this regime as well. Moreover, preliminary conditions are also crucial for choice of optimal timing of the transition to this strategy. In this context we investigate based on the underlying reasons whether the timing of the transition to inflation targeting in Turkey is proper in comparison to the experience of developed and developing countries, firstly gaining insight to the quest of whether said preliminary conditions have been provided in Turkey or not.

___

  • AKYAZI, Haydar; (2004), Enflasyon Hedeflemesi Ülke Deneyimleri ve Türkiye'de Uygulanabilirliği, Birinci Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • ALESINA, Alberto and Lawrence H. SUMMERS; (1993), "Central Bank Independence and Macroeconomic Performance: Some Comperative Evidence", Journal of Money Credit and Banking, Vol. 25, No. 2, pp. 151-162.
  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu; Finansal Piyasalar Raporunun Sekizinci Sayısına İlişkin Basın Açıklaması, 20.05.2008, (Çevrimiçi)http://www.bddk. org. tr/turkce/Duyuru-lar/Basin_Aciklamalari/481920_May%C4%B1 s_FPR.pdf
  • BRITTON, Andrew and David MAYES; (1992), Achieving Monetary Union in Europ, SAGE Publications Ltd., London.
  • BÜYÜKAKIN, Tahir ve Cemil ERARSLAN; (2004), "Enflasyon Hedeflemesi ve Türkiye'de Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesi", Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 2, Sayı. 8, ss. 18-37.
  • CUKIERMAN, Alex, Steven B. WEBB, and Bilin NEYAPTI; (1992), "Measuring the Independence of Central Banks and Its Effect on Policy Outcomes", The World Bank Economic Review, Vol. 6. No. 3, pp. 353-398
  • Devlet Planlama Teşkilatı; Ekonomik ve Sosyal Göstergeler 1950-2006, (Çevrimiçi) http://www.dpt.gov.tr
  • Devlet Planlama Teşkilatı; Temel Ekonomik Göstergeler 2005, (Çevrimiçi) http://www.ekutup.dpt.gov.tr/teg/2005/01/tvii.4.xls
  • GRILLI, Vittorio, Donato MASCİANDARO and Guido TABELLİNİ; (1991), "Political and Monetary Institutions and Public Financial Policies in the Industrial Countries", Economic Policy, Vol. 13, pp. 341-392 http://www.hukuki.net/kanun/5018.15.text.asp
  • International Monetary Fund; World Economic Outlook -May 2001, (Çevrimiçi) http://www.imf.org/external/pubs/ft/ weo/2001/01/index, htm
  • IŞIK, Sayim ve Koray DUMAN; (2008), "Enflasyon Hedeflemesi ve Dalgalı Döviz Kuru: Bazı Ülke Deneyimleri", Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 15, ss. 50-86
  • Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/1176. html
  • MASSON, Paul R., Miguel A. SAVASTANO and Sunil SAHA-RMA; (1997), "The Scope for Inflation Targeting in Developing Countries", IMF Working Paper, No. WP/97/130, pp. 1-53.
  • MISHKIN, Frederic S. and Klaus SCHMİDT-HEBBEL; (2001), "One Decade of Inflation Targeting in the World: What Do We Know and What Do We Need to Know?", NBER Working Paper Series, No. 8397, pp. 1-46.
  • OKTAR, Suat; (1996), Merkez Bankalarının Bağımsızlığı, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul.
  • ÖĞRETMEN, Eren; (2004), Enflasyon Hedeflemesi Uygulama Özellikleri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yayınları, Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • ÖZTÜRKLER, Harun ve Affan H. ÇERMİKLİ; (2007), "Türkiye'de Bir Parasal Aktarım Kanalı Olarak Banka Kredileri", Finans Politik&Ekonomik Yorumlar, Cilt. 44, Sayı. 514, ss. 57-68.
  • ŞİRİNER, İsmail ve Timur TURGAY; (2007), "Parasal İstikrarın Sağlanmasında Enflasyon Hedeflemesi Rejimi ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının Etkinliği Sorunu", Finans Politik&Ekonomik Yorumlar, Cilt. 44, Sayı. 509, ss. 68-80.
  • Türkiye Bankalar Birliği; Türkiye Bankalar Birliği 2007-2008 Dönemi Çalışmalarına İlişkin Faaliyet Raporu, Denetçi Raporları, Bilanço, Hesap Durumu, 31.03.2008 Tarihli Bağımsız Denetim Raporu, 2008-2009 Dönemi Bütçe Tasarısı, Mayıs 2008, (Çevrimiçi)http://www. tbb. org. tr/turkce/duyurular/ tbb/faaliyet_raporu2008pdf
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası; Enflasyon Hedeflemesi Rejiminin Genel Çerçevesi ve 2006 Yılında Para ve Kur Politikası, Aralık 2005, (Çevrimiçi)http://www.tbb.org.tr/Dosya-lar/Konferans_Sunumlari/TBB_aralik2005.pdf
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası; Enflasyon Hedeflemesi Rejimi, Ankara, 2006, (Çevrimiçi) www.tcmb.gov.tr/yeni/evds/ yayin/kitaplar/ EnflasyonHedeflemesiRejimi.php
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair 25.4.2001 Tarihli ve 4651 Sayılı Kanun İle Getirilen Yenilikler, (Çevrimiçi) http://www.tcmb.gov.tr/yeni/banka/kanunacik.html
  • Türkiye İstatistik Kurumu; Dış Ticaret İstatistikleri Haber Bültenleri 2006, (Çevrimiçi)http://www.die.gov.tr/TURKISH/SONIST/ DIS TICIST/disticist. html