Mevduat bankalarının performansının anp-topsıs ve anp-vıkor bütünleşik yaklaşımlarıyla karşılaştırmalı analizi: Borsa İstanbul (xu banka) üzerine bir uygulama

Analitik ağ süreci (ANP) yöntemiyle çok kriterli karar verme problemlerinde yer alan tüm elemanlar (kriterler-alternatifler) arasındaki etkileşimler ve ilişkiler hiyerarşik yapı varsayımı olmaksızın ağ modeli ile ele alınabilmektedir. Çalışmada mevduat bankalarının finansal performanslarını değerlendirmek üzere belirlenmiş olan finansal rasyolar ANP’nin kriterlerini oluşturmakta ve bu kriterlerin ağırlıkları ya da önem düzeyleri de ANP yöntemi ile hesaplanmaktadır. Hesaplanan bu ağırlıklar ise bankaların performans sıralamasını belirlemede faydalanılan TOPSIS ve VIKOR yöntemlerinde kullanılmaktadır. Borsa İstanbul banka endeksinde yer alan 12 mevduat bankasının 2011 ve 2012 yıllarına ilişkin finansal performans sıralaması belirtilen çok kriterli karar verme yaklaşımlarından faydalanarak ortaya konmakta ve elde edilen sonuçlar karşılaştırılmaktadır.

A comparative financial performance analysis of deposit banks with anp-topsis and anp- vikor integrated approaches: An application on İstanbul stock exchange (xu bank)

The interactions and relations among all the elements (criteria-alternatives) of multi criteria decision making problems can be considered through a network model in analytic network process (ANP) method without the assumption of hierarchic structure. In this study the financial ratios that were specified to evaluate the financial performance of deposit banks constitute the criteria of ANP and the weights or priorities of these criteria have been calculated by using ANP method. The criteria weights calculated have been used in TOPSIS and VIKOR methods which were utilized in order to determine the performance ranking of the banks. For 2011 and 2012 the financial performance ranking of 12 deposit banks listing on the bank index of İstanbul Stock Exchange have been determined by utilizing the mentioned multi criteria decision making approaches and the obtained results have been compared.

PDF

___

ATMACA, M. (2012), “İMKB’de İşlem Gören Spor Şirketlerinin TOPSIS Yönetimi ile Finansal Performans Değerlendirmesi”, İktisat İşletme Finans, 27(320), ss. 91-108.
CHEN, L.Y. VE WANG, T.C. (2009), “Optimizing partners’ choice in IS/IT oursourcing projects: The strategic decision of fuzzy VIKOR”, International Journal of Production Economics, 120(1), ss. 233-242.
ÇONKAR, M.K., ELİTAŞ, C. VE ATAR, G. (2011), “İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’ndeki (XKURY) Firmaların Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi ile Ölçümü ve Kurumsal Yönetim Notu ile Analizi”, İktisat Fakültesi Mecmuası, 61(1), ss. 81-115.
DEMİRELİ, E. (2010), “TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi: Türkiye’deki Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), ss. 101-112.
DİNÇER, H. VE GÖRENER, A. (2011), “Performans Değerlendirmesinde AHP-VIKOR ve AHP-TOPSIS Yaklaşımları: Hizmet Sektöründe Bir Uygulama”, Sigma Der- gisi, 29(3), ss. 244-260.
DUMANOĞLU, S. (2010), “İMKB’de İşlem Gören Çimento Şirketlerinin Mali Performansının TOPSIS Yöntemi ile Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 29(2), ss. 323-339.
ERTUĞRUL, İ. VE KARAKAŞOĞLU, N. (2008), “Banka Şube Performanslarının VIKOR Yöntemi ile Değerlendirilmesi”, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 20(1), ss. 19-28.
GÖRENER, A. (2011), “Bütünleşik ANP-VIKOR Yaklaşımı ile ERP Yazılımı Seçimi”, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 5(1), ss. 97-110.
MATEO, J.R.S.C. (2012), Multi Criteria Analysis in the Renew- able Energy Industry, Springer-Verlag, London.
OPRICOVIC, S. VE TZENG, G.H. (2004), “Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS”, European Journal of Operational Research, 156(2), ss. 445-455.
OPRICOVIC, S. VE TZENG, G.H. (2007), “Extended VIKOR method in comparison with outranking methods”, European Journal of Operational Research, 178(2), ss. 514-529.
ÖZDEMIR, A. (2013), “Integrating analytic network process and data envelopment analysis for efficiency measurement of Turkish commercial banks”, Banks and Bank Systems, 8(2), ss. 86-103.
ÖZDEN, Ü.H., BAŞAR, Ö.D. VE KALKAN, S.B. (2012), “İMKB’de İşlem Gören Çimento Sektöründeki Şirketlerin Finansal Performanslarının VIKOR Yöntemi ile Sıralanması”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 17, ss. 23-44.
ÖZER, A., ÖZTÜRK, M. VE KAYA, A. (2010), “İşletmelerde Etkinlik ve Performans Ölçmede VZA, Kümeleme ve TOPSIS Analizlerinin Kullanımı: İMKB İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi SBE Dergisi, 14(1), ss. 233-260.
SAATY, T.L. (1986), “Axiomatic Foundation of the Analytic Hierarchy Process”, Management Science, 32(7), ss. 841-855.
SAATY, T.L. (1999), “Fundamentals of analytic network process”, Proceedings of the International Symposium on the Analytic Hierarchy Process ISAHP 1999, Japan, Kobe, ss. 1-14.
SAATY, T.L. (2004), “Fundamentals of the analytic network process-Dependence and feedback in decision-making with a single network”, Journal of Systems Science and Systems En- gineering, 13(2), ss. 129-157.
SAATY, T.L. (2005), “The Analytic Hierarchy and Analytic Network Processes for the Measurement of Intangible Criteria and for Decision-Making”, Figueira, J., Greco, S. ve Ehrgott, M. (der.), Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys, Springer, Boston, ss. 345-407.
SAATY, T.L. (2008), “The Analytic Network Process”, Iranian Journal of Operations Research, 1(1), ss. 1-28.
SAATY, T.L. VE SODENKAMP, M. (2010), “The Analytic Hierarchy and Analytic Network Measurement Processes: The Measurement of Intangibles”, Zopounidis, C. ve Pardalos, P.M. (der.), Handbook of Multicriteria Analysis, Applied Optimization Series, Springer-Verlag, Berlin, vol. 103, ss. 91-166.
SOBA, M., AKCANLI, F. VE EREM, I. (2012), “İMKB’ye Kayıtlı Seçilmiş İşletmelere Yönelik Etkinlik Ölçümü ve Performans Değerlendirmesi: Veri Zarflama Analizi ve TOPSIS Uygulaması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, ss. 229-243.
SOBA, M. VE EREN, K. (2011), “TOPSIS Yöntemini Kullanarak Finansal ve Finansal Olmayan Oranlara Göre Performans Değerlendirilmesi, Şehirlerarası Otobüs Sektöründe Bir Uygulama”, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15(21), ss. 23-40.
TAYYAR, N. VE ARSLAN, P. (2013), “Hazır Giyim Sektöründe En İyi Fason İşletme Seçimi için AHP ve VIKOR Yöntemlerinin Kullanılması”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), ss. 340-358.
TRİANTAPHYLLOU, E. (2000), Multi-Criteria Decision Making Methods: A Comparative Study, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht.
TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİ. (2011, 2012), Bankalarımız, Erişim Tarihi: 01.06.2013, www.tbb.org.tr.
TÜRKMEN, S.Y. VE ÇAĞIL, G. (2012), “İMKB’ye Kote Bilişim Sektörü Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi ile Değerlendirilmesi”, Maliye Finans Yazıları, 95, ss. 59- 78.
TZENG, G.H. VE HUANG, J.J. (2011), Multiple Attribute Decision Making Methods and Applications, CRC Pres Taylor & Francis Group, USA.
TZENG, G.H., TENG, M.H., CHEN, J.J. VE OPRİCOVİC, S. (2002), “Multicriteria selection for a restaurant location in Taipei”, Hospitality Management, 21(2), ss. 171-187.
UYGURTÜRK, H. VE KORKMAZ, T. (2012), “Finansal Performansın TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi İle Belirlenmesi: Ana Metal Sanayi İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2), ss. 95-115.
YAYAR, R. VE BAYKARA, H.V. (2012), “TOPSIS Yöntemi ile Katılım Bankalarının Etkinliği ve Verimliliği Üzerine Bir Uygulama”, Business and Economics Research Journal, 3(4), ss. 21-42.
YURDAKUL, M. VE İÇ, Y.T. (2003), “Türk Otomotiv Firmalarının Performans Ölçümü ve Analizine Yönelik TOPSIS Yöntemini Kullanan Bir Örnek Çalışma”, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18(1), ss. 1-18.