Felsefe Sahnesindeki Yenilenme Bağlamında Frege'de "Sınn" Ve"Bedeutung" Mefhumları: Eleştirel Saptamalar Ve Bir Soru

Felsefe Sahnesindeki Yenilenme Bağlamında Frege'de "Sinn" ve "Be-- deutung" Mefhumları: Eleştirel Saptamalar ve Bir Soru Frege, mantık, matematik ve semantik gibi disiplerine dâir görmezden gelinemez katkıları vechiyle "Analitik Felsefe"nin kurucu isimlerinden biri olarak kabul edilir. Bilindiği üzere, 1892 tarihli "Über Sinn und Be-- deutung" metninde takdîm edilen irdelemeler, onun çalışmalarının doruk noktasını simgeler. Bu temel eserde, felsefe etkinliğinden doğan önerme-- lerin gramatik ve mantıksal yönleri arasındaki farkı kuşatmak için dilin kurucu unsurları hakkında mantık zeminli bir terapi sunulur. Bu çalışmada, ilk olarak, "Sinn" ve "Bedeutung" mefhumlarını, Frege'nin çığır açan felsefi kavrayışı çerçevesinde mercek altına alıyoruz. İkinci olarak, bir yanda meseleyi tarihsel arkaplana yerleştirme diğer yan-- da ise Frege sonrası bazı filozoflara kısmî bir nazar üzerinden kimi eleştirel saptamalarda bulunuyoruz. Son olarak, Kant'ın Saf Aklın Eleştirisi adlı eserinden uzunca bir pasaja dikkat çekerek açık uçlu bir soru yöneltiyoruz.

___

  • Carnap, Rudolf. "Überwindung der Metaphysik durch logische Analyse der Sprache," Erkenntnis, 2(1), 1931, 219-241.
  • Carnap, Rudolf. "Formalwissenschaft und Realwissenschaft," Erkennmis, 5(1), 1935, 30-37.
  • Carnap, Rudolf. The Logical Syntax ofLanguage, trans. by. A. Smeaton, Routledge and Kegan Paul Ltd., London 1967 [originally published as Logische Syntax der Sprache, hrsg. von Philipp Frank und Moritz Schlick, Ed. 8. Wien: Verlag von Julius Springer, 1931. The Vorwort is dated: Prag, im Mai 1934].
  • Carnap, Rudolf. Meaning and Necessity, The University of Chicago Press, Chicago London 1970 [ilk basım 1947].
  • Çitil, Ahmet Ayhan. "Kant'ın Transandantal Felsefesinde Schein Kavramının Sinn ve Bedeutung Kavramlarıyla Temellendirilmesi," FelsefeLogos, 19, 2002, 87--97.
  • Çitil, Ahmet Ayhan. Matematik ve Metajîzik (Kitap I: Sayı ve Nesne): Kant'ın Transandantal Düşüncesinin Derinleştirilmesi Yoluyla NesneMerkezli Bir Matematik Felsefesinin Geliştirilmesi, Alfa Yayınları, Istanbul 2012.
  • Çitil, Ahmet Ayhan. "Saf Görü, Biçimsel Dizge, Turing Makinesi ve Frege'nin Kavram--Yazısı," Felse/î Düşün, 7, 2106, 45-69.
  • Çitil, Ahmet Ayhan. "Sahne Kuramına Giriş: Çağdaş Sosyal Bilim Anlayışlarının Eleştirisi," Kavram Geliştirme: Sosyal Bilimlerde Yeni Imkanlar, ed. K. B. Tiryaki ve L. Sunar, Nobel Yayınevi, Ankara 2016, 19-47.
  • Derrida, Jacques. Platon'un Eczanesi, çev. Zeynep Direk, Pinhan Yayıncılık, Ankara 2012.
  • Frege, Gottlob. "Über Begriff und Gegenstand," Vierteljahresschrift für wissenschaftliche Philosophie, 16, 1892, 192-205.
  • Frege, Gottlob. "Über Sinn und Bedeutung," Zeitschriftfür Philosophie und philosophische Kritik, 100, 1892, 25--50.
  • Frege, Gottlob. Translations from the Philosophical Writings of Gottlob Frege, ed. by. Peter Geach Max Black, Basil Blackwell, Oxford 1960.
  • Frege, Gottlob. "Anlam ve Yönletim Üstüne," çev. H. Şule Elkâtip, Felsefe Tartışmaları, 5, 1989, 7-23.
  • Frege, Gottlob. Aritmetiğin Temelleri: Sayı Kavramı _Üzerine Matematiksel-Mantıksal Bir Inceleme, çev. H. Bülent Gözkân, Istanbul, YKY 2008.
  • Frege, Gottlob. "Kavram ve Nesne Üzerine," çev. İlhan İnan ve Bahadır Turan, Felsefe Tartışmaları, 44, 2010, 103-119.
  • Gözkân, H. Bülent. "Frege ve Aritmetiğin Temelleri," Gottlob regeAritmetiğin Temelleri: Sayı Kavramı Uzerine Matematiksel-Mantıksal Bir Inceleme, İstanbul, YKY 2008, 13--69.
  • Heidegger, Martin. Sein und Zeit, Vittorio Klosterman, Frankfurt am Main 1977 [ilk basım 1927].
  • Heidegger, Martin. Varlık ve Zaman, çev. Kaan H. Ökten, Agora Kitaplığı, Istanbul 2008.
  • İnan, İlhan ve Bahadır Turan. "Çeviriye Önsöz: "Kavram ve Nesne Uzerine," Felsefe Tartışmaları, 44, 2010, 100--102.
  • Kant, Immanuel. Immanuel Kants gesammelte Schriften, Hrsg.: Bd. 1-22 Preussische Akademie der Wissenschaften, Ed. 23 Deutsche Akademie der Wissenschaften zu Berlin, ab Ed. 24 Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, Berlin, 1900ff ["Elektronische Editionder Gesammelten Werke Immanuel Kants," http://korpora.zim.uniduisburg--essende/kant]. Kant, Immanuel. Arı Usun Eleştirisi, çev. Aziz Yardımlı, İdea Yayınevi, Istanbul 1993.
  • Kant, Immanuel. Critique of Pure Reason, ed. trans. Paul Guyer Allen W. Wood, Cambridge University Press, Cambridge 1999. Öztürk, Ümit. "Rudolf Carnap," Felsefe Tarihi 111 (XX. Yüzyıl Filozofları ), ed. A. Kadir Çüçen, Sentez Yayınlan, Istanbul 2016, 30- 60.
  • Parmenides. Fragments, trans. David Gallop, University of Toronto Press, Toronto 2000.
  • Plato. Complete Works, ed., With introduction and notes, by John M. Cooper, associate ed. D. S. Hutchinson, Hackett Publishing 1997.
  • Reimer, Marga Michaelson, Eliot. "Reference," The Stanford Encyclopedia of Philosophy, (Spring 2017 Edition), ed. Edward N. Zalta, URL _____https://plat0.stanford.edu/archives/spr2017/entries/ reference/>.
  • Russell, Bertrand. "On Denoting," Mind, 14(56), 1905, 479-493. Russell, Bertrand. "Gönderim Üzerine," çev. Alper Yavuz, Felsefe Tartışmaları, 49, 2014, 55--71.
  • Wittgenstein, Ludwig. Tractatus Logico-Philosophicus, with new translation by D. F. Pears B. F. McGuinness, and With the introduction by Bertrand Russell, Routledge Kegan Paul, London 1961 (ilk basım 1918).
  • Wittgenstein, Ludwig. Tractatus Logico-Philosophicus, çev. Oruç Aruoba, YKY, lstanbul 2001.