ÖZETAraştırmamızda; «Derin Dentin Çürüğü» vak'alarındaki yumuşak dentin katmanı, bu katmanda bulunan çürük mikroorganizmaları ve bu mikroorganizmaların ortama bağlı olarak değişken tutumları elektronmikroskobunun yardımı ile İncelendi.Araştırma iki aşamalı olarak yapıldı. Önce derin dentin çürüğünün yumuşak dentin katmanında kitleler oluşturan ve asit üretimleri ile bu katmanı demineralize etmiş olan mikroorganizmaların yer yer, diş taşı oluşumunu andırırcasına, kalsifiye de olabilecekleri saptandı. Bu bulgu her dentin çürüğünde mikroorganizmaların dentini demineralize edici aktivitelerinin sürekli olması gerekmediği ve ortam koşullarına, özellikle pH özelliklerine bağlı olarak, bu mikroorganizmaların kendilerinin de kalsifiye olabilecekleri gerçeğini ortaya koydu. Araştırmamızın ikinci aşamasında insan diş materyalinde elektronmikroskobu ile saptadığımız bu bulgularımızı, bir kez de mikrobiyoloji laboratuvarında deneysel olarak sınamayı amaçladık ve yumuşak dentin materyalinde bulunan mikroorganizmaları saptayıp, bu mikroorganizmaların ortama şekerler verildiğinde asit ürettiklerini ve qynı mikroorganizmaların alkalen ortama konulduğunda ise intrasellüler olarak kalsifiye olabileceklerini elektronmikroskobunda ilk kez kanıtladık. Bulgularımız; klinik çalışmalarda indirekt kuaffaj yapılırken, hermetik bir dolgu altında yumuşak ve enfekte dentin bırakmanın, çürüğün ilerlemesi açısından bir sakınca oluşturmayacağını, buradaki mikroorganizmaların ortama şekerler ulaşmadığında asit üreterek dişi demîneralize edemeyeceklerini, hatta Ca (OH)2, konmuş ortamda kalsifiye bile olabileceklerini in vitro olarak kanıtlamıştır.SUMMARYSoft dentine layer microorganisms of caries in cases of the deep dentine caries and unstable behaviors of these microorganisms due to environment were investigated with the help of electron microscope. This study has been performed in two parts. First, we determinated that in some areas, microorganisms which have produced masses in soft dentine layer of the deep dentine caries and demineralized this layer with their acid production can be calcified similar to structure of dental calculus. This evidence put forward the fact that in every dentine caries, activities of microorganisms which can demineralize dentine need not be continuous and these microorganisms in themselves can be calcified depending on environmental conditions, purticulurly characteistics of pH. In the second stage, we also experimentally tried the findings we established in microbiological laboratory. We established microorganisms which exist in soft dentine material and that these microorganisms produce acid when carbohydrates is given in the medium. However, when the same microorganisms are put in alkali medium, we first demostrated on electron microscope that they can be calcified intracellularly. Our findings showed in vitro that when indirect coiffage is carried out in clinical studies, leaving soft and infected dentine under hermetic filling does not constitute a noxious damage in advancing the caries of the teeth and that these can not demineralize the tooth because they can not produce acide when the carbohydrates may not reach the medium and even they may be calcified in a medium with Ca (OH)2.  (