ÖZETAraştırmamızda, baş ve boyun bölgesinde malign tümörü bulunan ve en az 5000 rad. radyoterapi uygulanan 15 hasta, henüz radyoterapi uygulanmayan 10 hasta ve sağlıklı 10 kişide stimülde edilmemiş miks tükürükte total tükürük IgA ve PH değerleri ölçüldü.Total tükürük IgA değerleri Behring Enstitüsü tarafın- ı dan hazırlanan hassaslaştırılmış tavşan serumundan elde edilen antiserumla yapılmış Radial Immunodifuzyon plakları ile tesbit edildi.Bütün hastalarda radyasyon alanı büyük tükürük bezleri ile oral mukozanın büyük bir bölümünü içine alıyordu.Tükürük akış hızında azalma radyoterapi uygulanan tüm hastalarda görüldü.PH değerleri radyoterapi uygulanan hastalarda azaldı. (Ortalama 6.0).Baş ve boyun bölgesinde malign tümörü olup radyoterapi uygulanmayan hastalarda total tükürük IgA değerleri kontrol grubuna oranla anlamlı bir fark göstermediği halde radyoterapi uygulanan hastalarda ileri derecede anlamlı bir azalma gösterdi.Bu azalmanın, kanserli hastalarda immünolojik yapının deprese olması, radyoterapinin T lenfositleri azaltması, hiç değilse bir bölümü parotiste lokal olarak üretilen tükürük IgA'sının tükürük bezlerinin radyasyondan zarar görmesi sonucu yeterli miktarda yapılamaması sonucu olabileceği kanısına varıldı.SUMMARYIn our investigation, the total IgA and PH values of nonstimulated mixed saliva of 15 patients who have been treated by radiation with at least 5000 rad., because of oropharyngeal malign tumors and 10 patients who haven't started radiotherapy yet and 10 healty individuals were measured.The total salivary IgA values were determined with Radial Immunodiffusion Plaques which prepared from sensitized rabbit serum by Behring Institute.The major salivary glands and a big part of oral mucosa were included in radiation area in all of the patients.The PH values have decreased in radiotherapied patients (Average 6.0).The patients with malign tumor of oropharyngeal region and hadn't started radiotherapy yet didn't exhibit significant difference in total salivary IgA values than controls while as the radiotherapied patients have shown.It was assumed that above mentioned decreased values were partly due to depressed immunologic structure of the patients with malign tumor, and partly because of decreasing effect of radiotherapy for T-lenfocyts and insufficient amount of salivary IgA which is locally produced in damaged salivary glands by radiation.