Evcil Ruminantlarda Anoplocephalose

Ruminantların Anoplocephalidae familyasından olan şeritleri bütün dünyada yaygındır. Bu şeritler, rostellum ve çengellerin olmamasi, genellikle segmentlerin eninin ·boyundan fazla olması ile karakterizedir. Yumurtaları ·üçgen . ve dörtgen şeklinde olup, armut · biçiminde bir yapı ile çevrili 6 çengelli embriyo içerir. Bu şeritlerin biyolojisinde arakonakçı rolünü genellikle serbest yaşayan akarlar oynar. Enfektif sistiserkoidler 6-16 haftalık bir periyotta akarlarda gelişir. Enfeksiyon, enfekte akarların alınması ile oluşur ve prepatent süre 5 hafta kadardır. Ruminantlardaki şeritlerin patojenitesi konusu tartışmalıdır. Tüm araştırıcılarca, hafif bir enfeksiyonun özellikle yaşlı hayvanlarda herhangi ciddi klinik bir etki oluşturmadığı genel görüşü benimsenmektedir. Ancak bazı araştirıcılarca, genç hayvanlarda az sayıdaki parazitlerin bile sindirim bozuklukları, diyare, büyümede gerilik, kusma, ödem, anemi ve önemli yün kayıplarına yolaçtığı kabul edilmektedir. Ölüm şeritlerin biriken etkilerinden ötürü veya çırpınmalar sonunda aniden ya da akut toksemi sonu olmaktadır. Teşhis, dışkıdaki veya anüsten sarkan sarımsı halkaların gözlenmesi, dışkı yoklamalarında da tipik yumurtaların saptanması ile yapılır. Şerit enfeksiyonlarından korunmada; rutin sağaltım uygulamalarının yanı sıra arakonakçı akarların populasyonunu azaltmak için meraların tarıma ayrılması ve sürülmesi önemli olmaktadır. Niclosamide, bithionol, resorantel, bazı benzimidazol bileşikleri, bunamidine ve praziquantel sağaltımda kullanılabilen uygun ilaçlardır.

Anahtar Kelimeler:

Evcil Ruminantlar, Ruminant, Anoplocephalose, Ruminantlarda Anoplocephalose, Ayşe BURGU, Feyzullah GÜÇLÜ, 1990, Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi

Anoplocephalose in ruminansts

The spread of Anoplocephalid tapeworms of ruminants is worldwide. This group tapeworms are characterized by the absence of a rostellum and hooks, and the segments usually are w ider . than long. The eggs are triangular or rectangular in shape and contain hexacanth embryo surrounded by a pyriform apparatus. · Life cycle of Anoplocephalid tapeworms generally involves freeliving mites as intermediate host. After a period of 6 to 16 weeks, infective · cysticercoids develop in the mites. lnfection occurs by ingestion of the mites and the prepatent period is approximately 5 weeks. The pathogenicity of Anoplocephalid tapeworms of ruminants has Jang been debated. In generally all authors agree that light infections, especially in older animals do not cause any serious elinical effect. However, one group of authors maintain that in younger animals even a small number parasites are reputed to be associated with digestive disturbances, diarrhoea, stunting of growth, emaciation, oedema, anaemie and considerable Ioss of wool. Death has been reported either as a result of the cumulative effects of tapeworms or suddenly after a period of convulsions or acute toxaemie. Diagnosis may be made on the basis of presence of the yellowish proglottid in the faeces or protruding from the anal opening or the demostration of the typical eggs on fecal examination. For the control of tapeworın infection regular treatment should be institued, and permaiıent postures should be cultivated and reseeded to reduce the population of oribatid mites. Niclosamide, bithionol, resorante!, some benzimidazole compounds, bunamidine and praziquantel are available for the treatment of Anoplocephalids of ruminants.

PDF

___

ALKOV, M.V. (1975) : Life span of oribatids infected by Moniezio larva . Acad . Nauk. Litovsk. SSR, lnst. Zool. Parasit., 57-58. (Ref: Helminth. Abst., 1979, 48, 4893).
BANKOV, D. (1975) : Anoplocephalid infections of· sheep. Vet. Sbir., Sof., 73: 23-27 (Ref: Helminth. P;bst., 1976, 45, 4982).
BOCH, J. und SUPPERER, R. (1983) : Veterinörmedizinische Parasitologie. 3 Auflage, Verlag Paul Parey, .Berlin und Hamburg.
CALHOUN. M.C., SHELTON, M. and BERRY, B.V. (1973) : Effect of diethyistilbestrol (DES) anthelmintic ·treatments and fringed tapeworm infestation on wather lambs. Progres Report. Tex. Agric. Exsp. ·Stn., PR 3184: 18-.21 (Ref:Helminth. Abst. 1976, 45, 352).
CANTORAY, R. (1979) : Elazığ bölgesinde Moniezia expansa (Rudolphi . (1805) Blanchard, 1891'nın biyolojisi üzerine araştırmalar. Doçentlik Tezi. Fırat üniv . Vet. Fak., Elazığ.
DOKTOROV, Y.S. and GUSAROV, G.N. (1975) : A study of the intermediate hosts of Moniezla in the Ul'yanovsk region. Materialy 8 nauchnoi konferentsii parazitologov . uiSSR. lzdotel'stvo «Noukova Dumka», 153-154, (Ref: Helmint Abst., 1979, 48. 1246).
ELLIOT, D.C. (1986) : Tapeworm (Moniezia expansa) and its effect on sheep prod.ucUon: Tıhe .evidence reviewed. N.Z. Vet. J., 34: 61-65.
ENYENIHI, U.K., OKON, E.D. and FABIYI. J.P. (1975) : Tapeworm infections of smail ruminants in Nigeria. Bull. :Anim. Hlth. Prod. Afr., 23: 289-295 (Ref: Helminth. Abst., 1977, 46, 3559).
ERKUT, H.M. ve KAHYAOGLU, T. (1965) : Ege bölgesinde gevişgetiren hayvanların bazı iç parazitlerden meydana gelen hastalıkları üzerine araştırmalar.Bornova· Vet. Araşt. Enst. ıDerg., 6: 14-23.
GUILHON, J. and MARCHAND, A. (1975) : Donger of the introduction of fareing helminths (Thysanosomo actinioides) to the French fauna through the importing of sheep. Bull. Acad. Vet. Fr., 48: 229-235. (Ref: Helmint Abst.. 1976, 45, 2287).
GÜRALP, N. (1981) : Helmintoloji. 2. baskı, A.Ü. Vet. Fak. Yayın. , 368/266. A.Ü. Basımevi , Ankara.
GÜRALP. N. ve OGUZ, T. (1967) : Yurdumuz tiftik kecilerinde görülen parazit türlerı ve bunların yayılış oranı. A.Ü. Vet. Fak. Der.g., 14: 55-64.
GÜRALP, N. ve OGUZ, T. (1S71) : Cihanbeyli ilcesinde kuzularda görülen Moniezia enfeksiyonlarına karşı değişik antelmentiklerle .yapılan ·sağıtma deneyleri ve alınan sonuçlar. A.Ü. Vet. Fak. Derg., 18: 65-74.
GÜRALP, N. ve OGUZ; T. (1971) : Resorantel'in kuzulardaki Meniezia' lara etkisi ·üzerinde yapılan araştırmalar ve sonuçları. · A.Ü. Vet. Fak: Derg., 18: 393-389.
GÜRALP, N., SAYIN, F., TiGiN , V. ve TINAR, R. (197·5) : Texel, merinos ve kıvırcık koyunları ile bunların .melezlerinde görülen parazit türleri, bunların enfeksiyon oranı ve savaş çareleri. A.Ü. Vet. Fak.Derg., . 22: 1-18.
HIEPE, T. (1985) : Lehrouch der .Parasitologie. Band 3. Veterinarmedizinische Hehminthologie: Gustav Fischer Verlag, Stuttgart.
KABILOV, T. (1978) : Experimental study of the role of Scarabaeus· sacer in the eiimination of Thysaniezia giardi ova ( Cestoda: Avitellinidae) . Parazitologiya,12: 418-421 (Ref: Helminth. Abst., 1979, 48, 2780).
KALKAN. A. (1977-1978) : Güneydoğu Anadolou'yu temsilen Diyarbakır koyun ve kuzularında paraziter fona tespiti çalışmaları. Etlik Vet. Mikrobiol. Enst. Derg., 4: 64-78.
KHUDOSHIN, V.I. (1974) : Monieziasis of sheep in the northern zone of the Lower .Povolsh'ya. Trudy .Sarotov. nauchno-issled. Vet. Sta., 9: 163-172 (Ref: Heilminth. Abst., 1973, 48, 2151) .
KHUDOSHIN, V.l. (1974) : The occurrence of Moniezio automnalio in sheep. Trudy Saratov. nauohno-issled. Vet. Sta., 9: 183-185 . (Ref: Helminth. Abst .. 1979, 48, 2153).
KOZAKIEWICZ, B. (1976) : lnvestigations on the spread of Moniezia sp. on large farms. Wiad. Parazyt., 22: 161-164.
KRAMNOI. V.Y. (1973) : Development times of Moniezia benedeni from cattle in the intermediate host in the Amur region. Sb.nauch. Trud.blogov sel' -khoz lnst., 19-20 (Ref: Helminth·. Abst., 1976, 45, 3832)
KURTPINAR, H. (1956) : Erzurum, Kars ve .Ağrı vilayetleri sığır, koyun ve keçilerinin yaz aylarına mahsus parazitleri ve bunların doğurdukları. hastalıklar. Türk Vet. Hek Dern. Derg., 26: 3226-3232. ·
KURTPINAR, H . (1S57) : Erzurum, Kars ve Ağrı vilayetleri sığır, koyun ve keçilerinin yaz aylarına mahsus parazilleri ve bunların doğurdukları hastalıklar. Türk Vet. Hek. Dern. Derg., 27: 3320-3325.
LAMMLER, G. YOKOGAVA, M. and GÜRALP, N. (1981) : Therapy in Platyhelminth infections 1. general review. Adv. Parasit., Warszawa, 481-497.
LESIN'SH, . K.P.(1973) : The influence Of the type of pasture on Moniezia infection in sheep. Vil'nyus, akad. Nauk Litovsk. SSR, lnst. Zool., Parazit.. 88-100 (Ref: Helminth Abst., 1976, 45, 1414
YlN, YX, ·HO, Y.C. and SUNG, Y.L (1975) : Studies on the epidemiology of monieziasis (M .expansa) and the biology of its natural vectors. Acta Zool. Sin., 21: 141-154 (Ref: Helminth. Abst.,1976·, 45; 1416).
LYASHENKO, I.S. (1974) · : Effect of monieziasis on meat and wool yields of sheep. Byull Usescyuz lnst. Gelminth : K.I. Skryabina,14: 34:41 (Ref:. Helminth Abst, 1976. 45, .628)
MERDiVENCi, A. (1958) : Evcil koyun (Ovis ,aries), keci (Capra hircus) ve sığır (Bos taurus)'larımızda Thysaniezia giardi· Moniez, 1879'nin mevcudi .- yeti. Türk Vet. Hek. Dern. Derg., 28 : 52-60
MERDiVENCi, A. ve BUYURMAN, Ü.(1965) : Türkiyede koyun,keci, sığır ve mandalarda Anoplocephalata infeksiyonları üzerinde araştırmalar. Bornova Vet. Arşt. Enst. Derg., 6: 79-100
NARSAPUR, V.S. (1976): Laboratory infections of Scheloribates spp (oribatid mites) with .Moniezia expansa and M.benedeni. J. Helminth., 50: 153-156.
NARSAPUR, V.S. (1978) : First report on the development of Moniezia expansa in juvenile stages of oribatid mites. Folia Parasit., 25: 210. ('Ref: Helminth : Abst. 1979, 48, 2782).
OYTUN, H. Ş (1937) : Anadolu koyunlarının endoparaziter hastalıkları, bilhassa helmenth hastalıklarınln önemi ve kesin teşhislerinin deneci. · Y. Z. E: Çalışmaları, No: ·43.
PETISCA, J.L.N ., FAZENDEIRO, M.l., FERREIRA, M.L. and MATOS, V. (1974): Hepatic Stilesia infection in Mozambique. Revta. Cienc. Vet, 7: 1-27. (Ret:Helminth .Abst.. 1979, 4·8, 1630) .
PFISTER, K (·1979) : Epidemiological studies ot endoparasites of sheep, 1. coprological studies. Schweizer Arch. Tierheilk., 121: 127-136. (Ref: Vet. Bull., 1979, 49, 5358) ,
PROKOPIC, J .. BLAZEK, K., MORAVEC, F. and AMiN, A. (1976) : Cestodes of ruminants in Afghanistan. Folia Parasit., 23: 127-129. (Ref: Helminth. Abst., 197'8, 4'5, 5581).
RAINA, M.K. (1973) : Incidence of infection of sheep and goat with Aviteliina Gouhghi, 1911, Stilesia Railliet, 1893, and Moniezia Blanchard, 1891 in Kashmir.J. Sci. Kashmir Univ., 1: 59-62, lndia. (Ret: Helminth. Abst., 1977, 46, 4115).
SAYIN, F., MERiÇ, i., DiNÇER, Ş . and ÖRKİZ, M. (1972) : The efficiency of mansonil in removing Moniezia species from Angora kids. A.Ü. Vet. Fak. Derg., 19: 21-26.
SHAHLAPOUR, A.A. (1977) : A note on the identification of Stilesia vittata (Railliet. 1896) -and S.hepatica (Wollfhuegel, 1903) in sheep and goats in Iran. Archs. lnst. Razi, 29:· 87-90. (Ref: Helminth. Abst., 1979, 48, 65). ·
SPASSKII; A.A (1951) : Anoplocephalate Tapeworms of Domestic and Wild Animals. Ed: Skryabin, KI., Essentials Cestodology. Volume 1., The Academy of Sciences of the USSR, Moscow.
STETTER, R. (1936) , : . 1935 yılında Ankara'da koyunlar üzerinde yapılan otopsi muayeneleri neticesi. Y.Z.E. Çalışmaları, No: 19.
TÜZDiL, A.N. (·1936) : Mezbahalara Mahsus Parazitolloji Ahmet ihsan Basımevi ·Ltd., istanbul.
VARDAR, E. ve BELLi. · M.. (1948.) : Ağrı ve Erzurum illeri koyunlarında geçen kış görülen telefatın sebepleri üzerindeki incelemelerimiz. Türk Vet. Hek Dern. Derg., 18: 6-11. ·
VURAL, A. (1970) : Trakya bölgesi koyunlarındaki helmint invazyonlarının durumunun tespiti ve bunlara karşı etkili kombine bir tedavi sisteminin geliştirilmesi Pendik Vet Kontr. Arşt. Enst. Derg., 3: 33-35.
VURAL. A., DOGRU, C., ONAR, E. ve ÖZKOÇ, Ü. (1979) : istanbul bölgesi koyunlarında paraziter fona tespiti ve parazitlerin et verimine olan etkisi. Pendik Vet. MikrobioJ.. Enst. Derg., 11: 61 -97.
YAMAGUTI, S. (1959) : Systema Helminthum. Volume 2., The Cestodes of Vertebrates. interscience Publishers, Inc., New York- London.
ZEYBEK,- H. · (1980) : Samsun yöresi koyun ve kuzularında paraziter fauna saptama çalışmaları . A.Ü. Vet. Fak. Derg., 27: 215-236