Ankara Yöresi Sığır ve Tiftik Keçilerinde Hypoderma Spp. (Nokra)'nın Yayılışı
Ankara yöresi sığırlarında Hypoderma bovis Linneaus, 1758
Hypoderma lineatum De ville, 1786 ve keçilerimizde Przhervalskiana
silenus (Brauer), l858, türleri görüldü.
Sığırlarda enfestasyon oranı Mart .ayında % 68.0, hayvan başına
düşen ortalama nokra sayısı 5,2 hesap edildi. Ancak, hayvan
başına düşen ortalama nokra sayısı Şubat ayında 7,6 bulundu.
Bu' Çalışmamızda, Kasım-Nisan ayları arasında sığırlarda L2
dönem, Ocak-Haziran aylarında L3 dönem hypoderma larvaları
saptandı. Ocak ayında sığırların sırt derisi altında ortalama larva
. sayısının ,arttığı görüldü. Şubat ayının son ·haftasında larvaların deriyi
delmeğe başladığı, Mart ayından itibaren; açtikları delikten çıkarak,
toprağa düşmeğe başladıkları gözlendi. Hypodermosis'e da
ha çok genç ve.besiİi hayvanların yakalandığı ·görüldü.
Keçilerde Ekim ayında, larvalar sırt derisi altında bulunama.
dı . Kasım ayının son haftalarındia, deri altında çok az sayıda nokra
şişlikleri .görüldü. L2 dönem hypoderma larvalarının sayısı Aralık
ortalarından sonra artmağa başladı. Şubat ayında en yüksek
oranda % 92.9 ensidens· tesibit edildi. L3 donemi larvalar Şubat ayının
ortasından sonra görülmeğe başladı. Bu ayda deride deliklerin
açıldığı ve ortalama nokra sayısının 7.3 olduğu gözlendi. Mezbaha
çalışmalarında Ocak ayında hayvan başına düşen nokra sayısı 8.3
bulundu. Şubat ayından sonra, nokra sayısı ve nokralı keçi sayısında
azalma başladı. Nisan ayından sonra nokralı keçi görülemedi.
La repartition Hypoderma spp. (Varron) chez les bovins et chez les chevres dans la region d' Ankara
Dans la regıon d'Ankara on a trouve les especes Hypoderma
chez les bovins Hypoderma bovis Linneaus, 1758., Hypoderma Lineatum
De ville, 1786 .et chez les chevres Przhevalskiana silenus
(Brauer), 1858.
Taux d'infestation chez les bovins avait ete de 68.0 :% .au mois
de Mars. Mais le nombre des nodules (varron) par tete avait atteigne
une moyenne 5.2. Au mois de Fevrier ce nombre avait ete de 7,6.
Dans notre etude nous avons constate pour le mois de Novembre-
Avril evolution au second stade L2, pour le mois JanvierJuin
des larves Hypoderma au troisieme stade L3. Nous avons aussi
remarque une augmentation du nombre de larves sous-cutanees.
Dans la dernier semaine du mois de Fevrier nous avons remarque
une petite orifice de La peau par ces larves. Au mois de Mars les
larves nous avans observe que les larves quittaient l'animal. L'hypo·
dermose atteint surtout les animaux jeunes et bien constitues.
Chez les chevres en Octobre on ne peut pas trouver les nodules
sous-cutanes. Mais dans la derniere semaine du mois de Novembre
nous avans trouve un petit nombre des nodules (varron). Des Larves
hypoderma du stade L2 on a constate une augmentatioın vers le
milieu du mois de Descembre. Un taux record d'une incidence de
92.9 .% a ete mesure en Fevrier. A partir de la fin du mois de
Fevrier des larves au stade L3 sont apparues. Nous ,avons constate des orifices sur la peau et le nombre moyenne de nodul atteignait
7,3. En Jenvier aux abattoirs le nombre moyenne de nodul etait de
8,3 D'apres ·en Fevrier le nombre des nadules sous-cutanes et de
chevres contaminees a commence a ,dimunier. Apres le mois d'Avril
il n'y en avait plus.
___
- 1 _ BESSLEY, W.N. (1974) : Economic and progress of warb fly eradication in
Britain. Veterinary Medical review 4: 324-347.
- 2 - BOULARD, C., THORBERRY, H. ·(1984) : Economic aspects of control of
bovine hypodermosis in ltaly. Coordination of Research on Animal Pathology
Brussels. 33-37. 16 ref.
- 3 - CELEP, A., GÜRSOY, S. (1987) : Samsun ve Amasya yöresi sığırlarında
Hypodermosis'in yayılış nisbeti, nokra larvalarının dönemlerine •göre sığırlarda
kalış zaman ve sürelerinin tesbitine dair araştırmalar. Etlik Vet. Microb.
Derg. 6 (1) pp 143-150.
- 4- KALKAN, A. (1981) : Türkiye ·ll Tarım Kongresi (19-22 Ekim) pp. 320.
- 5 - KURTPINAR, H. (1947) : Anadolu ehli hayvanlarında görülen Hypoderma
nev'ileri, iktisadi önemi ve mücadelesine daır en uygun tedbirler üzerinde
araştırmalar. Ankara Y.Z.E. Çalışmalar, 153-160,
- 6 - MERDİVENCİ. A (1963) : Türkiye'de sığır (Bos taurus)'larda Hypoderma lineatum
De Ville, 1789'un varlığı. A.Ü. Veteriner Fakültesi Derg. Cilt X (12);
206-212.
- 7 - MERİC. İ ve KORKUT, F. (1960) : Orta Anadolu sığırlarına arız olan Hypoderma
türleri ve bunların zararlarından 'korunmada Neguvon'un etkisi. La Johan
Zoo. Araşt. ·Enst. Derg. 8: 69-80,
- 8 - NEVEU, LEMAIRE , (1938) : Traıte D 'Entomologıe Medicale et Veterinaıre .
Vıgot Freres, Edıteurs. pp. 874-884.
- 9. - SAYIN, F .MiMiOGLU, M., MERİÇ, .i.. DiNÇER, Ş. , SiNCER. N .• ÖRKiZ. M.
(1973) : Ankara keçisi hypodermosis'i üzerinde araştırmalar. 1. Przhevalskiana
·siienus (.Sraueq in biyolojisi. A.Ü. Vet. Fak. Derg, XX 190 -203.
- 10 - SAYIN, F .MiMiOGLU, M MERiC . i., DiNÇER, Ş .. SiNCER. N .• ÖRKiZ, M.
(1973) : Ankara ·keçisi .hypodermosis'i üzerinde araştırmalar. lll. ı P . silenus ' un
yayılış durumu. A.Ü. Vet. Fak. Derg. XX. 321-326,
- 11 - SAYIN, F.(1982) : Türkiye'de bulunan Hypoderma türlerinin hayvan sağlığı
· ve Ekonomik bakımından önemleri, bunlarla savaşmak icin gerekli önlemler.
Tamim.
- 12 - SAYIN, .F. (1987) : Türkiye'de sığırlarda Hypodermosis. Rapor. pp,1-49, Yayınlanmadı
- 13 - ÖZKOC. Ü. (1986) : Türkiye'de sığırlarda Hypodermosis ve eradikasyonu.
17-18 Eylül 1986. Rapor.
- 14 - ZEYBEK. H. •(1987) : Tiguvon'un Tiftik keçilerinde gelişme dönemindeki Hypoderma
spp . larvalarına karşı dökme metodla etkinliğinin saptanması. Etlik
Vet. Microb. Derg . Cilt 6 (1) . 61-67.