Modern Dünyada Kültürel Bir İnşa Olarak Noel

Tarihin en eski çağlarında insanın kendi varlığını ve evreni anlama çabasının ürünü olarak ortaya çıkan mitler, modern dönemde arkaik bir dünyanın parçası olarak ele alınmıştır. Dünyanın “büyülü” evreninin sekülerleşme etaplarında aşamalı olarak ortadan kalkacağı öngörüsüne rağmen dinsel inançlar ve çeşitli mitolojik tasavvurlar, modern dünyada da yeni form ve işlevlerle varlığını sürdürmüştür. Bu kapsamda Hristiyan Batı dünyasının en yaygın ritüellerinin başında Noel ve onun etrafında yeniden inşa edilen kültler gelmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Din Sosyolojisi, Modernite, Noel, Mit, Kültürel İnşa

Christmas as a Cultural Construct in the Modern World

As the products of diligent human effort in understanding his own existence and the universe myths have come to be regarded as part of an archaic world in the modern age. In spite of the foresight that the ‘enchanting’ conception of the world would gradually disappear during the process of secularization, religous beliefs and mythological concepts have sustained themselves in the modern world with renewed forms and functions. In this context, the most common rituals of the Western Christian world are Christmas and the cults rebuilt around it.

Keywords:

Sociology of Religion Modernity, Christmas, Myth, Cultural Construction, Fakelore,

PDF

___

Adorno, Theodor W. Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi. İstanbul: İletişim Yayınları, 2011.
Adorno, Theodor W. - Horkheimer, Max. Aydınlanmanın Diyalektiği. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 1995.
Asad, Talal. Sekülerliğin Biçimleri Hristiyanlık İslamiyet ve Modernlik. İstanbul: Metis Yayınları, 2007.
Baudrillard, Jean. Tüketim Toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1997.
Bauman, Zygmund. Akışkan Hayat. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2018.
Belk, Russell. “Materialism and the Making of the Modern American Christmas”. Unwrapping Christmas. ed. Daniel Miller, 319-344. Oxford University Press, 1993.
Berger, Peter L. Melekler Hakkında Söylenti: Modern Toplumda Tabiatüstünün Yeniden Keşfi. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2012.
Chadwick, Owen. A History of Christianity. New York: Thomas Dunne Books, 1995.
Cumont, Franz. The Mysteries of Mithra. çev. Thomas McCormack. New York: Cosimo Classics, 2007.
Çiğdem, Ahmet. Aydınlanma Düşüncesi. İstanbul: İletişim Yayınları, 2012.
Demirci, Kürşat. “Hıristiyanlık”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 17/328-340. İstanbul: TDV Yayınları, 1998.
Debord, Guy. Gösteri Toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2005.
Dorson, Richard M. “Folklor ve Fake Lore”. Folklorun Sahtesi Fakelore. haz. Selcan Gürçayır Teke, 11-23. Ankara: Geleneksel Yayınları, 2018.
Dundes, Alan. Folklore Matters. Knoxville: The University of Tennessee Press, 1989.
Dürüşken, Çiğdem. Antikçağ’da Yaşamın ve Ölümün Bilinmezine Yolculuk Roma’nın Gizem Dinleri. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2000. https://doi.org/10.20480/lbr.2016115457
Eagleton, Terry. Tanrı’nın Ölümü ve Kültür. İstanbul: Yordam Yayınları, 2014.
Eliade. Mircea. Kutsal ve Dindışı. çev. Mehmet Ali Kılıçbay. Ankara: Gece Yayınları, 1991.
Eliade. Mircea. Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi II. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2000.
Eliade. Mircea. Mitlerin Özellikleri. İstanbul: Alfa Yayınları, 2016.
Erkilet, Alev. “Mahremiyetin Dönüşümü: Değer, Taklit ve Gösteriş Tüketimi Bağlamında ‘İslami Moda Dergileri’”. Birey ve Toplum. 2/2 (2012), 27-40.
Featherstone, Mike. Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2005.
Fox, William S. “Folklor ve Fakelore: Bazı sosyolojik Düşünceler”. Folklorun Sahtesi Fakelore. haz. Selcan Gürçayır Teke, 35-50. Ankara: Geleneksel, 2018.
Hancock, Philip-Rehn, Alf. “Organizing Christmas”. Organization 18/6 (2011), 737-745. https://doi.org/10.1177/1350508411428214
Hillerbrand, HJ. “Christmas”. Encyclopedia Britannica, 17 Haziran 2021. https://www.britannica.com/topic/Christmas.
Hobsbawm, Eric. “Gelenekleri İcat Etmek” Geleneğin İcadı. ed. Eric Hobsbawm-Terence Ranger, 1-18, çev. Mehmet Murat Şahin. İstanbul: Agora Yayınları, 2005.
Işık, Hidayet. “Dini Kökeni Açısından Noel ve Yılbaşı”. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (1997), 447-468. https://doi.org/10.51121/akif.2021.13
Katar, Mehmet. “Hristiyanlık’ta İsa’nın Doğumu ile İlgili Kutlamaların Ortaya Çıkışı”. İslamiyat 3 (2000), 115-131.
Lavenda, Robert H. ve Schultz, Emily A. Kültürel Antropoloji. İstanbul: Doğubatı Yayınları, 2019.
Marcuse, Herbert. Tek Boyutlu İnsan. İstanbul: İdea Yayınları, 1990.
Marx, Karl. 1844 El Yazmaları. İstanbul: Birikim Yayınları, 2013.
Mauss, Marcel. Sosyoloji ve Antropoloji. İstanbul: Doğubatı Yayınları, 2011.
Mckay, George A. “Consumption, Coca-Colonisation, Cultural Resistance--and Santa Claus”. Christmas, Ideology and Popular Culture. ed. Sheila Whiteley, 50-70. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2008. https://doi.org/10.3366/edinburgh/9780748628087.003.0004
Miles, Clement A. Christmas Customs and Traditions, Their History and Significance. New York: Dover Publications, 2011.
Miller, Daniel. “A Theory of Christmas”. Unwrapping Christmas. ed. Daniel Miller, 3-37. Oxford: Oxford University Press, 1993. https://doi.org/10.7146/ta.v0i29.117914
Öztürk, Sevcan. “Felsefi Teolojide Antrosentrik Dönüş: Teolojik Antropolojiye Bir Giriş”. Beytülhikme Int J Phil 10/4 (2020), 1383-1404. https://doi.org/10.18491/beytulhikme.1642
Pimlott, J. A. R. The Englishman’s Christmas. Hassocks: Harvester Press, 1978.
Ritzer, George. Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2010.
Şenay, Bülent. “Noel”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 33/201-202. İstanbul: TDV Yayınları, 2007.
Wallerstein, Immanuel. Tarihsel Kapitalizm. İstanbul: Metis Yayınları, 2006.