İmam Şâfiî’nin Fıkıh Usulünde Sünnet Vahiy İlişkisi

Bu makale, İmam Şâfiî’nin Hz. Peygamber’in Sünnetini vahiy olarak kabul etmesi konusunu ele almaktadır. O Sünnetin vahiy olduğunu iddia eder, çünkü Kuran bunu ifade etmekte ve inananlara da peygambere uymayı emretmektedir. Sünnet, vahiy aracılığıyla Kuran ayetlerini açıklar. Bu Sünnetin görevidir. Bundan başka Sünnet Kuran’da “Hikmet” olarak da ifade edilmiştir. Hikmet ise vahiydir. Bu durumda Sünnet de vahiy olmaktadır. Özellikle çağdaş âlimler bu konuda İmam Şâfiî’yi eleştirmektedirler. Biz bu çalışmamızda onlara cevap vermeye çalıştık.

The Relationship of the Sunnah and Revelation in the Methodology of Imam Al Shafi’i in İslamic Jurisprudence

This article studies on Imam Sâfiî’s arguments about Sunnah of the Prophet. According to his argument, the Sunnah of the Prophet is revelation. He claims that it is Quranic order because the Quran orders the be-lievers to obey the Prophet. The Sunnah of the Prophet explains the Quranic verses with revelation. This is mission of the Sunnah. Apart from that the Sunnah is mentioned in the Quran as “Hikme”, it is revelation. So the Sunnah is revelation. Especially contemporary scholars criticize his ar-gument. We try to answer these critics in this article.

___

  • Ahmet Keleş, Hadislerin Kuran’a Arzı, İnsan Y., İstanbul 2003.
  • Ahmet Keleş, Hz. Muhammed’in Namazı, Fidan Mat., Kayseri 2009
  • Ahmet Keleş, Sünnet: Yeni Bir Tanım Denemesi, İnsan Y., İstanbul 2005 (ikinci baskı).
  • Ahmet Keleş, Sünnet-Vahiy İlişkisi, Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Diyarbakır 1999, C.1, S. 1; s. 151–194.
  • Ahmet Şakir, er-Risale’nin tahkiki.
  • Celaleddin es-Süyûtî, Miftâhu’l-Cenneti Fi’l-İhticâci bi’s-Sünneti, Dâru Sadri’t-Tıbâati.
  • Ebû Dâvud, Süleyman b. El-Eşâs es-Sicistânî, Sünen, Humus 1969.
  • Erol Göka, Abdullah Topçuoğlu, Yasin Aktay, Önce Söz Vardı Yorumsalcılık Üzerine Bir Deneme, Vadi Y., 1996.
  • George Makdisî, Şâfiî’nin Hukuki Teoloji Anlayışı: Usul-i Fıkhın Kökenleri ve Önemi, s. 19–20. Bu makale, orijinal olarak, Studia İslamica, LIX (1984), s. 5–47 de yayınlanmıştır.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Sünen, Dâru İhyai’t-Türâsi’l-Arabî 1975.
  • M. Hayri Kırbaşoğlu, Şâfiî’nin er-Risale’deki Hadisçiliği
  • M. Hayri Kırbaşoğlu, “Sünni Paradigmanın Oluşumunda Şâfiî’nin Rolü” Kitabiyat, Ankara 2000.
  • M. Hayri Kırbaşoğlu, İslam Düşüncesinde Sünnet Eleştirel Bir Yaklaşım, Ankara Okulu Y., Ankara 1996
  • Muhammed Âbid el-Câbirî, Arap-İslam Aklının Oluşumu, Kitabevi Y., İstanbul 2000.
  • Muhammed el-Hudarî Bek, Usûlü’l-Fıkh, Mısır 1969.
  • Muhammed İdris eş-Şâfiî, er-Risale, Beyrut tsz., s. 89. Ahmed Şakir’in tahkikli neşri.
  • Muhmammed Âbid el-Câbirî, Bünyetü’l-Akli’l-Arabî, Beyrut 2000.
  • Nasır Hamid Ebû Zeyd, İmam Şâfiî ve Orta Yol İdeolojisinin Tesisi, trc. Salih Özer, bu makale, M. Hayri Kırbaşoğlu’nun “Sünni Paradigmanın Oluşumunda Şâfiî’nin Rolü” adlı eserinin bir bölümünde yer almaktadır
  • Osman Bilen, Çağdaş Yorum Bilim Kuramları, Kitâbiyât Y., Ankara 2002.
  • Osman Taştan, Merkezileşme Sürecinde İslam Hukuku: Bölgeselliğe Veda veya Şâfiî Faktörü, bu makale, M. Hayri Kırbaşoğlu’nun “Sünni Paradigmanın Oluşumunda Şâfiî’nin Rolü” adlı eserinin bir bölümünde yer almaktadır, s. 149–161.
  • Rıdvan es-Seyyid, Şâfiî ve er-Risale, s. 74. Bu makale, “eş-Şâfiî ve er-Risale” başlığıyla, Mecelletü’l-İctihad, III (1411/ 1990) yayınlanmıştır.
  • Richard E. Palmer, Hermenötik, (trc. İbrahim Görener), Anka Y., İstanbul 2002.
  • Tirmizî, Ebû Îsa, Sünen, Beyrut tsz.
  • Wael b. Hallak, Şâfiî Hukuk İlminin Baş Mimarı mıydı?, Bu makale, International Journal of Middle East Studies, (25–1993).