Varlık barışı kanunu ve kod listesi uygulamasının vergi adaleti ve uyumuna etkileri üzerine bir değerlendirme

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi sorumluluğu kapsamında dürüst olmayan mükelleflerin idareyi yanıltmasını ve vergi kaybını engellemek amacı ile kod listesi uygulamaktadır. İyi niyetle başlatılan uygulama dürüst mükellefleri cezalandırır bir hale dönüşmüştür.Varlık barışı uygulaması, ilgili kanunun değiştirilmiş hali ile 2009 yılı sonuna kadar yurt dışından getirilen varlıklar ile yurt içinde bulunup sermayeye dâhil olmayan varlıkların sermayeye dâhil edilmesi halinde düşük oranlı vergilendirilmesini ve geçmişe yönelik sorgulama yapmamayı öngörmektedir.Varlık barışı uygulamasının sonuna yaklaşıldığında gelir idaresi mükelleflere kod listesinde yer alan mükelleflerden yapmış oldukları alışları açıklamaları, indirimden çıkarmaları veya teminat vermelerini ya da varlık barışından yararlanmaları hususunda uyarıcı yazılar göndermektedir.Görünüşte iyi niyetli olan bu uygulamalar birlikte ele alındığında vergide eşitlik ve adaleti bozan ve vergi uyumunu zorlaştıran bir mahiyet almaktadır.

An evaluation of asset reconciliation law and code list implementation and results

Ministry of Finance Revenue Administration applies the code application, in order to prevent the dishonest tax payers to mislead the administration and tax loss. The application, which was put in to effect by goodwill, is now taking a form that punishes honest tax payers.Assets Peace Application through the related code introduces that assets that are brought from abroad or domestic assets that are added to the capital until the end of 2009 will be taxed at a lower rate and inquiry about previous terms will be avoided.While getting close to the end of the application, revenue department asked tax payers to explain the purchases from the tax payers in the code list, deduct the VAT amounts from the deduction lists or give assurance, otherwise benefit from the Assets Peace Application.The implementation process which seemed to start in good will turn into a form that damages tax equity and justice and complicate tax accordance.

PDF

___

Alpaslan, M.(2009), "Vergi İncelemeleri, Koda Giren Şirketler ve Yeni Varlık Barışı", Yaklaşım Dergisi, Sayı:2000.
Anderoni, J. Vd. (1998), "Tax Compliance", Journal of Economic Literature, 36(2), p:818-860.
ATO, "Aflar Tarihi Raporu", (2004), http://www.atonet.org.tr/yeni/index.php?p= 198&M. (02.02.2010).
Bayraklı, H. H. Vd., (2004) "Vergi Kaçırmayı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Vergi Kaçaklarının Önlenmesi: Anket Çalışmasının Bulgulan", Türkiye 'de Vergi Kayıp ve Kaçakları, Önlenmesi Yollan konulu 9. Türkiye Maliye Sempozyumu, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara.
Bayram, S., (2009), "5811 Sayılı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandınlması Hakkında Kanun Uygulamasının Vergi İncelemeleri Karşısındaki Durumu", Vergi Dünyası Dergisi, Sayı: 330.
Budak, Y., (2009), "Kısmi Vergi Affı", Vergi Dünyası Dergisi" Sayı: 330.
Çetin, G., (2009), "Vergi Aflarının Vergi Mükelleflerinin Tutum ve Davranışları Üzerindeki Etkisi", Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14(2), s.171-187.
Çoban, H. ve Sezgin, S., (2004), "Vergi Mükelleflerinin Davranışları Üzerine Ampirik Bir İnceleme: Denizli Örneği", Türkiye 'de Vergi Kayıp ve Kaçakları, Önlenmesi Yolları konulu 9. Türkiye Maliye Sempozyumu, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara.
Doğrusöz, B., (2009a), 'Yeni Varlık Barışının Sağladığı Avantajlar" Referans Gazetesi, 09.07.2009.
Doğrusöz, B., (2009b), "Varlık Barışı Üzerine Değerlendirmeler" Yaklaşım Dergisi, Sayı:200.
Duran, İ., (2009), "5811 Sayılı Varlık Barışı Kanunu'nda Süre Uzatımı ve Yapılan Değişiklikler", Yaklaşım Dergisi, Sayı: 204.
İleri, Y., (2009), "Varlık Barışı ve Takdir Komisyonu Kararlan", Yaklaşım Dergisi, Sayı:204.
İpek, S., (2009), "Vergi Uyumu Açısından Vergilemede İstikrar", Yaklaşım Dergisi, Sayı: 204.
Küçük, S., (2009), "Varlık Barışı Kanunu Kapsamında Yapılan Beyanların Vergi İncelemelerine Etkisi", Yaklaşım Dergisi, Sayı:203.
Leonard, H. B.; Zeckhauser, R. J., (1987), "Amnesty, Enforcement and Tax Policy", Tax policiy and Economy, Lavrance H. Summers (Ed.) NBER and MIT Pres Journals, Vol: 1.
Maliye Bakanı'nın Basın Duyurusu, http://www.milliyet.com.tr/Ekonomi/SonDakika.aspx ?aType=SonDakika &ArticleID= 1181616
Myles, G. D., (2000), "Wasteful Government, Tax Evasion and The Provision of Public Goods", European Journal of Political Economy, Vol: 16.
Oralat, O., (2010), "Varlık Barışı Sonuçlan Ne Diyor?" Dünya Gazetesi, 27.01.2010,http://www .duny agazetesi .com.tr/yazar. asp? authld= 17&id=7 3720.
Ömürbek, N. Vd. (2007), "Yergi Bilinci Üzerine Bir İnceleme: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Yapılan Bir Anketin Bulguları" Maliye Dergisi, Sayı: 153.
Referans Gazetesi, (2010),"Varlık Banşı'ndan Sonra Vergi Barışı Önerisi",27.01.2010,http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_ KOD=l 35428.
Saraçoğlu, F„, (2008), "Çevre, Adalet Algısı Suçun Algılanış Biçimi ile Vergi Kaçakçılığına İlişkin Tutumlar Arasındaki İlişkiler", Eskişehir Osmangazi ÎİBF Dergisi, 3(1).
Sarıgül, B, (2009), "Varlık Barışının Süresinin Uzatılması ve Vergi İnceleme Boyutu", Yaklaşım Dergisi, Sayı: 201.
Susam, N. ve Oktayer, N., (2007), "Türkiye Ekonomisinde Genel Bütçe Vergi Gelirleri İçinde Dolaysız ve Dolaylı Vergiler (1995-2005)", İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2).
Taş, F., (2007), "Vergi Mükelleflerinin Kayıt Düzenine İlişkin Ödevleri", Maliye Dergisi, Sayı: 152, 2007.
Turanlı, D. A., (2009), "Kod Listesine Alınmış Mükelleflerle Ticari İlişkide Bulunan Mükelleflerin Dikkat Etmesi Gereken Hususlar", Yaklaşım Dergisi, Sayı 204.
Turhan, S., (1993), "Vergi Teorisi ve PolitikasıFiliz Kitapevi, İstanbul.
Yetkiner, E., (2009), 'Yeni Bir Vergi Affı: 5811 Sayılı Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun" Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:330.
Yurtsever, H., (2009), "Kritik Kontrol Noktası Analiziyle Sahte Belge ve Yanıltıcı Belge Ayrımı", Maliye Dergisi, Sayı: 156.