NÜFUS SAYIMI VERİLERİ KULLANILARAK SAYIMLAR ARASI HAYATTA KALMA ORANLARINDAN YAŞAM ÜMİDİ DEĞERLERİNİN BELİRLENMESİ VE ÖNGÖRÜSÜ

Bir toplumdaki bireylerin yaşa özel ölüm hızlarına ve yaşam ümitlerine ilişkin bilgilerin özet halinde sunulduğu yaşam tablolarının hazırlanması için veri temelinde ölüm miktarlarına ihtiyaç duyulur. Ancak ölüm istatistiklerinin doğru ve eksiksiz olarak tutulamadığı ülkelerde ard arda yapılan sayımlara dayanarak, sayımlar arası hayatta kalma oranlarından ülkelerin yaşam ümidi değerlerine ilişkin bilgi edinmek mümkündür.Bu çalışmada, sayımlar arası hayatta kalma oranlarından yaşam ümidi değerlerinin belirlenmesi kısaca açıklanmış ve yaşam ümidi öngörülerinin yapılması üzerinde durulmuştur. Uygulama aşamasında ise 1965-2000 dönemine ait genel nüfus sayımları Eskişehir ili verileri kullanılarak ve sayımlar arası hayatta kalma oranlarından yararlanılarak cinsiyet bazında 2015 yılına kadar Eskişehir’in 5 yaş ve 10 yaş nüfusu için yaşam ümidi öngörüleri yapılmıştır.

IDENTIFIYING AND FORECASTING LIFE EXPECTANCY FROM THE INTERCENSAL SURVIVORSHIP PROBABILITIES BY USING THE DATA OBTAINED FROM CENSUSES

Data on deaths are needed to prepare life tables showing the age specific deadh rate and life expectancies as a summary for any population. However, in some countries in which mortality statistics can not be exactly and correctly recorded, it is possible to estimate the life expectancy by using indirect techniques, namely intercensal survivorship probabilities based on the data related to two consecutive census. In this research, forecasting life expectancy obtained from the intercensal survivorship probabilities is explained briefly. As an application, life expectancy at the age of five and ten forecasted in the base of gender for Eskişehir up to 2015 by using general census data of Eskişehir between 1965-2000 and intercensal survivorship probabilities.

___

  • Alpay, A., 1971, Türkiye’nin Seçilmiş Bölge ve Şehirleri İçin Cinsiyete Göre Kısaltılmış Hayat Tabloları, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, No:D-13, Ankara, 87-112
  • Cerit, S., 1989, Türkiye’de Nüfus, Doğurğanlık, Ölümlülük, Yeniçağ Basın Yayın, Ankara, 160
  • Demeny, P. and Shorter, F.C., 1968, Estimation Turkish Mortality, Fertility and Age Structure, İstanbul Üniversitesi Yayınları, No:1306, İstanbul, 55
  • D.İ.E0., 1969, 24 Ekim 1965 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, D.İ.E. Yayınları, No:568, Ankara, 707
  • D.İ.E., 1971, Türkiye Hayat Tabloları, D.İ.E. Yayınları, No:623, Ankara
  • D.İ.E., 1977, 25 Ekim 1970 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, D.İ.E. Yayınları, No:756, Ankara, 222
  • D.İ.E., 1982, 26 Ekim 1975 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, D.İ.E. Yayınları, No:988, Ankara, 163
  • D.İ.E., 1984, 12 Ekim 1980 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, D.İ.E. Yayınları, No:1072, Ankara, 156
  • D.İ.E., 1989, 20 Ekim 1985 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, D.İ.E. Yayınları, No:1369, Ankara, 173
  • D.İ.E., 1993, 1990 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, D.İ.E. Yayınları, No:1616, Ankara, 190
  • D.İ.E., 2001, 2000 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri –Eskişehir, D.İ.E. Yayınları, No:2511, Ankara, 209
  • Dinçer, S., 1988, Eskişehir ve Türkiye’de 1970-1986 Yılları Yaşam Ümidi Değişiminin İncelenmesi, Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi), Eskişehir, 114
  • Fidan, H., 2002, Nüfus Sayımları Verileri Kullanılarak Eskişehir Nüfusunun 1930-2000 Dönemi Yaşam Ümidi Değerlerinin Belirlenmesi ve Gelecek Yıllara İlişkin Öngörüsü, Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), 291
  • Goldberg, D., and Adlakha, D., 1971, Ankara Yöresinde Yapılmış Küçük Araştırmalara Dayalı Bebek Ölümü Tahminleri, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, No:D-13, 136-148
  • Gürtan, K., 1966, Demografik Analiz Metotları, İstanbul Üniversitesi Yayınları, No:1479, İstanbul, 464
  • Gürtan, K., 1977, İstatistik ve Araştırma Metotları, İstanbul Üniversitesi Yayınları, No:2265, İstanbul, 831
  • Halli, S.S. and Rao, K.V., 1992, Advanced Techniques of Population Analysis, Plenum Press, New York, 226
  • Hancıoğlu, A., 1991, Estimation of Levels and Trends in Mortality from Information on the Survival Status of a Close Relative: Turkey 1970-1985,
  • Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 407
  • Hoşgör, Ş., 1991, Türkiye’de Nüfus Sayımlarından Hesaplanan Ölüm Seviyeleri Trendi (1930-2005), Yayınlanmamış D.İ.E. Uzmanlık Tezi, Ankara, 236
  • Hoşgör, Ş., 1992, Estimation of Post Childhood Life Tables Using Age and Sex Distributions and Intercensal Growth Rates, Turkey (1930-1990),
  • Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi), Ankara, 175
  • Hoşgör, Ş., 1997, Estimation of Post Childhood Life Tables of Provinces and Regions in Turkey, by Using Age and Sex Distributions and Intercensal
  • Growth Rates, (1985-1990), Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 508
  • Mendenhall, W. and Reinmuth, J.E., 1978, Statistics for Management and Economics, Duxbury Press, California, 789
  • Özsoy, A., 1970, Türkiye İçin Ölüm Tabloları, Ordu Yardımlaşma Kurumu Yayınları, No:1, Ankara, 116
  • Shyock, H.S., Siegel, J.S. and Ass., 1976, The Methods and Materials of Demography, Academic Press Inc., New York, 557
  • Toros, A., 2000, Life Tables for the Last Decade of XX. Century in Turkey, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, No:22, 57-110
  • United Nations, 1983, Inderect Techniques for Demographic Estimation, Population Studies, No:81, New York, 303
  • Ünalan, T. ve Tungul, B., 1995, Türkiye’de Yapılan Nüfus Sayımlarında Kapsam ve Cevaplama Hataları, D.İ.E. Araştırma Sempozyumu’95, Ankara, 165-169