Bir Oryantalizm ürünü olarak İstanbul'un frenk ve Levanten Mahalleleri seyahatnamesinde ''Doğu'' ve Batı'' imgeleri

Batı, çok eski çağlardan beri Doğu uygarlığına ilgi duymuştur. 17. ve 18. yüzyıla gelindiğinde ise toplumsal, siyasal, ekonomik ve bilimsel gelişmelerin de etkisiyle Batının söz konusu ilgisi kimi çevrelerce "Doğubilim", "Şarkiyatçılık" ya da "Oryantalizm" olarak adlandırılmaya başlanmıştır. Buna göre Doğu ve Batı birçok karşıtlıklar ve farklılıklar çerçevesinde değerlendirilmiş, roman, seyahatname, sinema, reklâm ve tanıtım filmleri gibi ürünler aracılığıyla bunlara ilişkin çeşitli imgeler üretilmiştir. Söz konusu ürünlerde çoğunlukla Batı "olumlu" yönleriyle temsil edilirken, Doğu ise "olumsuz" özellikleriyle ele alınmıştır.Buradan hareketle çalışmada Edward Said'in oryantalizm düşüncesi çerçevesinde, kitle iletişim araçlarının yeni oluşmaya ve yaygınlık kazanmaya başladığı 18. ve 19. yüzyıllarda önemli bir iletişim aracı olarak nitelenebilecek seyahatname aracılığıyla oluşturulan "Doğu" ve "Batı" imgelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, Bertrand Bareilles'in "İstanbul'un Frenk ve Levanten Mahalleleri" adlı seyahatnamesi incelenmiştir. Çalışmada öncelikle oryantalizmin göstergeleri belirlenmiştir. Ardından söz konusu seyahatnamede, bu göstergelerin temsili ve bunların doğası incelenmiştir. Yapılan çözümlemeler sonucunda oryantalizmin birçok göstergesinin eserde yer aldığı tespit edilmiştir. Buna göre söz konusu seyahatnamede "Doğu"ya "Doğulu"ya ilişkin imgelerin ise; "vahşi", "despot", "tehlikeli", "geri kalmış", "tembel", "pis" şeklindedir. "Batı" ve "Batıh'"ya dair imgeler ise "uygar", "ileri", "barışçıl", "adaletli", "yardımsever" olarak tasarlandığı belirlenmiştir.

Images of ''The East'' and ''The West'' in The travel book ''Istanbul's European and Levantine neighborhoods'' As a product of orientalism

West has always been interested in the East civilizations since the prehistoric periods. With the effects of social, political, economical and scientific progress in 17. and 18. Centuries, West's interest in question started to be named as ' Orientalism'. According to this, East and West were evaluated as part of oppositions and differences and some images related to them were produced through products such as novels, travel books, cinema, advertisement and trailers. While 'West' is represented with Its 'positive' sides in the products in question, 'East' is undertaken with It's 'negative' properties.From this point, as part of Edward Said's orientalism thought, in this study it is aimed to determine the images of' The East' and 'The West', which are formed through the travel book that can be qualified as an important mean of communication in 18. and 19. Centuries when the mass media was newly developing and became widespread. In this aim in the study, Bernard Braeilles' travel book called "İstanbuF's European and Levantine Neighbourhoods" was examined. First, the indicators of orientalism were determined. Then, the representations of the indicators and their nature were studied. As a result of the analysis it was found that most of the indicators of orientalism exist in the book. According to this, the images of 'The East' and 'Easterner' are like ' barbarian', 'despotic', 'dangerous', 'underdeveloped', 'idle', 'filthy' whereas 'The West' and "The Westerner' images are designed as 'civilized', 'advanced'* 'pacifist', 'fair', 'benevolent'.

___

  • Adiloğlu, F. (2005). 20. Yüzyıl Sinemasında Türk İmajı. Özlem Kumrular (Derleyen), Dünyada Türk îmgesi (ss. 205-222). İstanbul: Kitap Yayınevi.
  • Alarslan, B. (2005). Türk İmajının Görsel Yansımaları. Özlem Kumrular (Derleyen), Dünyada Türk İmgesi (ss. 129-162). İstanbul: Kitap Yayınevi.
  • Boztemur, R. (2002). Marx, Doğu Sorunu ve Oryantalizm. Doğu Batı Dergisi, 20 (I), 135-150.
  • Bareilles, B. (2003). İstanbul 'un Frenk ve Levanten Mahalleleri. Ali Berktay (Çeviren). İstanbul: Güncel Yayıncılık.
  • Hentsch, T. (1996J. Hayali Doğu. Aysel Bora (Çeviren). İstanbul: Metis Yayınları. (Orijinal kitabın basım yılı. 1988).
  • Keyman, F., ve Mutman, M.&Yeğenoğlu, M. (1999). Dünya Nasıl Dünya Oldu. Fuat Keyman, Mahmut Mutman & Melda Yeğenoğlu (Derleyen), Oryantalizm, Hegemonya ve Kültürel Fark (ss.7-23). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Konty, O. (2002). Üçgenin Tabanını Yok Sayan Phthagoras. Doğu Batı Dergisi, 20(1): 117-131.
  • Mardin, Ş. (2002). Oryantalizmin Hasıraltı Ettiği. Doğu Batı Dergisi, 20(1): 111-116.
  • Mutman, M. (1999). Oryantalizmin Gölgesi Altında: Batı'ya Karşı İslam. Fuat Keyman, Mahmut Mutman& Melda Yeğenoğlu (Derleyen), Oryantalizm, Hegemonya ve Kültürel Fark (ss.25-69). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Mutman, M. (2004). Şarkiyatçılık, Oryantalizm. Uygur Kocabaşoğlu (Derleyen), Modem Türkiye'de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık (ss. 189-211). İstanbul:İletişim Yayınları.
  • Root, D. (1999). Çölde Talihsiz Serüvenler. Fuat Keyman, Mahmut Mutman&Melda Yeğenoğlu (Derleyen), Oryantalizm, Hegemonya ve Kültürel Fark(ss. 161-181). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Said, E. (1995). Oryantalizm. Nezih Uzel (Çeviren). İstanbul: İrfan Yayınları.
  • Sezer, B. (1998). Doğu-Batı Ayrımı. Doğu Batı Dergisi, 2: 31-37.
  • Tuna, B. B. (2002). Şarkiyatçılığı Anlamak, Edward Said'in Üzerine Notlar. Doğu Batı Dergisi, 20 (I): 211-232.