Bu çalışmada; Türkçe öğretmen adaylarının sınıf düzeylerine ve cinsiyetlerine göre Okuma Stratejileri Bilişsel Farkındalık düzeyleri incelenmiştir. Bu yönüyle çalışma, tarama modelinde hazırlanmış betimsel nitelikte bir araştırmadır. Çalışma, İnönü Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Bölümünden 350 öğrenciyle yapılmıştır. Araştırmada amaca ulaşabilmek için veri toplama aracı olarak Karatay (2009) tarafından geliştirilen, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış 32 maddelik “Okuma Stratejileri Bilişsel Farkındalık Ölçeği” kullanılmıştır. “Okuma Stratejileri Bilişsel Farkındalık Ölçeği” öğretmen ve öğrencilere öğretim sürecinin her düzeyinde okuduğunu anlama stratejileri ile ilgili bilişsel farkındalık düzeyini belirlemeye yönelik üç boyutlu 32 maddelik– okumayı planlama (9 madde), düzenleme (14 madde) ve değerlendirme (9 madde) stratejilerine ilişkin - kullanışlı, geçerli ve güvenilir bir ölçme ve değerlendirme aracıdır. Araştırmaya katılan öğrencilerin “planlama”, “düzenleme”, “değerlendirme” düzeyleri ile “genel farkındalık” düzeyi orta olarak saptanmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin planlama, düzenleme, değerlendirme, genel farkındalık puanları ortalamalarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan t-testi sonucunda grup ortalamaları arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmamıştır (p>0,05). Cinsiyetin okuma stratejilerine ilişkin bilişsel farkındalık düzeyinde etkili rol oynamadığı belirlenmiştir.  

In this study, Metacognitive Awareness of Reading Strategies level of the candidate Turkish teachers according to their grade level and gender is analyzed. From this aspect, this study is prepared using the descriptive survey model. “Awareness Inventory of Reading Strategies” developed by Karatay (2009) consisting of 32 items, whose validity and reliability examination completed, was used to achieve the goal in this study. “Awareness Inventory of Reading Strategies” consisting of 32 items – planning to read (9 items), editing (14 items) and evaluation (9 items) - is a three dimensional, practical, valid and reliable assessment and evaluation instrument for the students and teachers to determine the metacognitive awareness of reading strategies at every level of studying. In assessing the data the scores 1-1,80 was coded as “very poor” while 1,81-2,60 “poor”, 2,61-3,40 “fair”, 3,41-4,20 “good” and 4,21-5,00 was coded as “very good”. It is found that the level of “planning”, “editing”, “assessment” of the students participated in this study as well as that of “general awareness” is fair. After the t-test was implemented in order to determine whether the average scores of the students, who participated in this study, show a significant difference in planning, editing, assessing and general awareness in terms of the gender variation, the difference among the average group scores is not found statistically to be significant (p>0,05). It is concluded that gender does not have an effective role in the metacognitive awareness concerning the reading strategies.