Ortaçağ Bozkır Devletlerinde Hayvancılık Üzerine Yasalar Tangut Devleti Örneği

Bu çalışma 11-14. Yüzyıllar arasında Orta Asya, Tibet, Çin ve İç Asya bozkırı arasında önemli bir geçiş bölgesi ve aynı zamanda merkez olan Tangut Devletinde Tiansheng Yasaları adı ile basılan yasaların Çince nüshası incelenerek hayvancılık üzerine yasalarını ele almaktadır. Tangut devletinde hayvan öldürme, kullanma, hayvan ve hayvancılık ürünleri satma üzerine devletin tekel kurma ve üretim, tüketim ve ticareti kendi kontrolüne alma girişimi devleti kuran Li Yuanhao tarafından ilan edilen bu yasalar üzerinden incelenerek bu dönemdeki Tangut hayvancılık politikasının ana esaslarının yanı sıra bunun çevredeki boylara etkileri de incelenmektedir. Aslen Tibetli göçebe bir kavim olmakla birlikte geride çok sayıda yazılı eser bırakan ve göçebelere ait Cengiz yasasından daha öncesine ait yazılı kanunlar bırakan Tangutlar, yaşadıkları Ordos bölgesi haricinde Gansu Uygurları, Moğol Bozkırı, Tibet Platosunun kuzey bölgeleri ve hatta Karahanlılar üzerinde de etkili olmuşlardır. Bu bağlamda bu yasaların incelenmesi hayvancılık alanında diğer göçebe devletlerin yaklaşımına da ışık tutacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Tangutlar, göçebeler, Xi Xia

Laws On Livestock And Husbandry In The Tangut State

Bu çalışma 11-14. Yüzyıllar arasında Orta Asya, Tibet, Çin ve İç Asya bozkırı arasında önemli bir geçiş bölgesi ve aynı zamanda merkez olan Tangut Devletinde Tiansheng Yasaları adı ile basılan yasaların Çince nüshası incelenerek hayvancılık üzerine yasalarını ele almaktadır. Tangut devletinde hayvan öldürme, kullanma, hayvan ve hayvancılık ürünleri satma üzerine devletin tekel kurma ve üretim, tüketim ve ticareti kendi kontrolüne alma girişimi devleti kuran Li Yuanhao tarafından ilan edilen bu yasalar üzerinden incelenerek bu dönemdeki Tangut hayvancılık politikasının ana esaslarının yanı sıra bunun çevredeki boylara etkileri de incelenmektedir. Aslen Tibetli göçebe bir kavim olmakla birlikte geride çok sayıda yazılı eser bırakan ve göçebelere ait Cengiz yasasından daha öncesine ait yazılı kanunlar bırakan Tangutlar, yaşadıkları Ordos bölgesi haricinde Gansu Uygurları, Moğol Bozkırı, Tibet Platosunun kuzey bölgeleri ve hatta Karahanlılar üzerinde de etkili olmuşlardır. Bu bağlamda bu yasaların incelenmesi hayvancılık alanında diğer göçebe devletlerin yaklaşımına da ışık tutacaktır.

___

  • Bodart-Bailey, B. M. (2006). The Dog Shogun: The Personality and Policies of Tokugawa Tsunayoshi. Honolulu: University of Hawaii Press.
  • Cai, M. (2011). 辽金元史十五讲 [Liao Jin Yuan Shi Shiwu Jiang]. (H. Chen ve J. Shu, Ed.). Beijing: Zhonghua Publishing House.
  • Chen, X. (Ed.). (2017). 西夏研究论文集 [Xixia Yanjiu Lunwenji]. Nanjing: Fenghuang Chubanshe.
  • Cheng, C. (2014). Ethical Treatment of Animals in Early Chinese Buddhism: Beliefs and Practices. New Castle: Cambridge Scholars Publishing. tangut adresinden erişildi.
  • Dunnell, R. W. (1994). The Hsi Hsia. D. C. Twitchett, H. Franke ve J. K. Fairbank (Ed.), The Cambridge History of China: Alien Regimes and Border States, 907-1368 içinde , Cambridge Histories (C. 6). New York: Cambridge University Press.
  • Grinstead, E. (1971). The Tangut Tripitaka. International academy of Indian culture.
  • Hozumi, F. (1942). 先秦経済思想史論 [Senshin Keizai Shisō Shiron]. Tokyo: Yuhikaku.
  • Kychanov, E. I. (2013). Очерк Истории Тангутского Государства [Ocherk İstorii Tangutskogo Gosudarstva: A Brief History Of The Tangut State]. Moscow: Ripol Klassik.
  • Liu, H. ve Yang, Y. (Ed.). (1994). 中国珍稀法律典籍集成: 西夏天盛律令[Zhongguo Zhenxi Falü Dianji Jicheng: Xixia Tiansheng Lüling]. (J. Shi, Çev.) (C. 5). Beijing: Kexue Chubanshe.
  • McGrath, M. ve Wyatt, D. J. (2008). Frustrated Empires: The Song-Tangut Xia War of 1038–1044. Battlefronts Real and Imagined: War, Border, and Identity in the Chinese Middle Period içinde , The New Middle Ages. New York: Palgrave Macmillan. Okazaki Seito. (1972). タングート古代史研究 [Tangu-to Kodaishi kenkyuu] (C. 27). Kyoto: Toyoshi Kenkyukai.
  • Shi, J. (1993). 天盛律令略论 [Tiansheng Lüling Luelun]. Ningxia: Ningxia Shehui Kexue Chubanshe.
  • Shiba, Y. (1983). Song Foreign Trade, Its Scope and Organization. M. Rossabi (Ed.), China among Equals: The Middle Kingdom and Its Neighbors, 10th-14th Centuries içinde . Berkeley: Univ of California Press.
  • Standen, N. (2007). Unbounded Loyalty: Frontier Crossings in Liao China. Honolulu: University of Hawaii Press.
  • Zhao, G. ve Ren, L. (2012). 茶在元朝政治经济中的地位与角色——《元史》中茶史料研究 [Cha zai Yuanchao Zhengzhi Jingjizhong de Diwei yu Jiaose- Yuanshi zhong Cha Shiliao Yanjiu]. Nongye Kaogu, (05), 249-255.