HURRİ’LERİN SİYASİ ORGANİZASYONLARI

Hurriler neredeyse Kalkolitik Çağdan itibaren tüm Tunç ve Demir devri boyunca Anadolu‟nun doğusunda, güneydoğusunda, Batı İran‟da, Kuzey Suriye‟de ve Kuzey Irak‟ta var olmuş bir toplumdur. Hurri toplumu kalabalık olmalarının avantajlarını iyi kullanarak tüm bu zaman dilimi içinde bazen krallık, bazen beylik olarak ve aynı anda birkaç farklı siyasi organizasyon içinde yaşayabilmişlerdir. Hititler başta olmak üzere, Assur devletini muazzam ölçüde etkileyerek, onlarla aynı kültürel seviyede ve hatta ilerde olduklarını göstermişlerdir. Bu çalışma derli toplu bir Hurri siyasi tarihi oluşturmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Hurri, Krallık, Siyasi Tarih, Kalkolitik Çağ, Tunç Çağ, Demir Çağ

HURRIAN ARE POLITICAL ORGANIZATIONS

Hurrians from the chalcolithıc and Iron Age Bronze From almost all of Anatolia, and Iran to the East, in the Southeast, along the Western and Northern Iraq, Northern Syria in existed in society in. The advantages of using a good crowd to all Hurrian society in sometimes at the same time as the Kingdom, sometimes several different political organizations in domain. The Hittites, the enormous degree of Aşşur State, affecting the same cultural level, and even that they have demonstrated in the future. This study aims to create a neat Hurrian political history.

Keywords:

Hurrian, Kingdom, Political History, Chalcolithic, Bronze Age, Iron Age,

PDF

___

ALPMAN Adil, “Hurriler”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, C.14, S. 25, Ankara, 1981, s.283-313
BALKAYA Tuncer, Hurri-Mitanni Devleti, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 200 BELLİ Oktay, “Urartular”, Anadolu Uygarlıkları, Görsel Yayınları, C.1, Ankara, 1982, s.140-209
BİTTEL K., Ön Asya Tarih Öncesi Çağları: Mısır, Filistin, Suriye, (Çev.) Halet Çambel, İstanbul, 1945.
BURNEY C.A ve D.M. LANG, “The Peoples of the Hills: Ancient Araratof Caucasus, London, 1975.
BURNEY C.A, “Eastern Anatolia in the Chalcolithic and Early Bronze Age”, Anatolian Studies VIII, 1958.
ÇİLİNGİROĞLU Altan, Urartu Tarihi, İzmir, 1994.
DYSON R.H., “The Archaeological Evidence of the second Millennium B.C. on the Persian Plateau”, CAH II, 1968, s.14-16
DZHAPARİDZE O.M., “The Culture of Early Agricultural Tribes in The Territory of Georgia”, VII. International Congressmof Anthropological and Ethnological Sciences, Moscow, 1964, 2 vdd.
ERDEM Aylin Ümit, Doğu Anadolu‟da Demir Çağı Yivli Keramik Geleneği, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, İzmir, 2009.
ERKANAL Armağan, “Panaztepe Kazısının Tarihsel Açıdan Değerlendirilmesi”, Türk Tarih Kongresi X, Ankara, 1990, 139-146.
ERZEN Afif, Doğu Anadolu ve Urartular, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 199 KINAL Füruzan, “Amarna Çağında Mısır‟ın Ön Asya Münasebetleri”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, C.2, S.1, Ankara, 1943, s.99-106.
Kınal, Füruzan, “Ugarit Krallarının Tarihi”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, C.8, S.14, Ankara, 1963, s.1-15.
KINAL Füruzan, “Yamhad Krallığı”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, C.5, S. 8, Ankara, 1967, s.196-211.
KINAL Füruzan, Eski Anadolu Tarihi, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1998. KOZBE Gülriz, “Van Dilkaya höyüğü Erken Transkafkasya Keramiği”, VII. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 1990, s.533-554.
KÖROĞLU Kemalettin, Urartu Krallığı Döneminde Elazığ ve Çevresi, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 1996
KÖROĞLU Kemalettin, Eski Mezopotamya Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2006
KRUPNOV F.I., “The Most Archaic Culture of the Caucasus and the Caucasian Community”, Soviet Anthropology and Archaelogy and Archeology III, 1964, s.31-42.
LANG D.M., Armania: Cradle of Civilization, London, 1970.
LOYD S, Early Anatolia, London, 1956.
MACQUEEN J.G., Hititler ve Hitit Çağında Anadolu, (Çev.) Esra Davutoğlu, İstanbul, 2009.
MELLART J., “The End of the Early Bronze Age in Anatolia and Aegan”, AJA 62/1, New Jersey, 1958, s.9-33
MEMİġ Ekrem, Eskiçağ Türkiye Tarihi, Konya, 2011.
ÖKSE Tuba, ALP Oğuz, İNAL Necdet, “Ilısu Barajı Salat Tepe 2000-2002 Yılı Kazıları”, 25. Kazı sonuçları toplantısı I, Ankara, 2004, s.331-338.
ÖZ Hikmet, Tarsus Tarihi, Ankara, 2007.
ÖZÇELİK Nazmi, İlkçağ Tarihi ve Uygarlığı, Ankara, 2010.
PEHLİVAN Mahmut, “Karaz Kültürü ve Hurriler”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi S.1 C.1, Van, 1990,s.168-175.
PİOTROVSKİİ B.B., “The Aeneolithic Culture of Trans-Caucasian in the Third Millennium B.C.” VI. International Concress of Prehistoric and Protohistoric Sciences, Moscow, 1962, 7
ROAF Michael, Atlaslı Büyük Uygarlıklar Ansiklopedisi Mezopotamya ve Eski Yakındoğu, (Çev.) Zülal Kılıç, İstanbul, 1996.
SEVER Erol, Assur Tarihi, İstanbul, 2008.
SEVİNÇ Fatma, “Hititlerin Anadolu‟da Kurdukları Ekonomik ve Sosyal Sistem”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.17, Isparta, 2008, s.11-32.
TAMER Serihan, Hurri Siyasi Tarihi ve Kültürü, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2010.
TARHAN M. Taner, “Urartu Devleti'nin Kuruluş Evresi ve Kurucu Krallarından “Lutipri=Lapturi Hakkında Yeni Görüşler”, AnAr 8, İstanbul, 1980, 69-114.
ÜNAL Ahmet, Hititler Devrinde Anadolu I, İstanbul, 2002.
ÜNAL Ahmet, “Eski Çağlarda Çukurova‟nın Tarihi Coğrafyası ve Kizzuwatna (Adana) Krallığının Siyasi Tarihi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.15, S.3 (Arkeoloji Özel Sayısı), 2006, s.15-18.
ÜNSAL Veli, “Karaz Kültürünün Kuzey Sınırı”, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, S.16, Erzurum, 2006, s.127-142.
YENER K. Aslıhan, “Alalakh (Aççana Höyüğü) 2006 Yılı Çalışmaları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 29/2, Ankara, 2008, s. 171-186
YİĞİT Turgut, “Hurrilere İlişkin Hititçe Çivi Yazılı Belgelerdeki İlk Kayıtlar”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, C.24, S. 38, Ankara, 2005, s.55-69.
YİĞİT Turgut, “Tarih Öncesi ve Hitit Döneminde İşuwa Bölgesi”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, C.17, S.28, Ankara, 1995, s.233-251
WİLHELM Gernot, The Hurrians, (Çev.) Jennifer Barnes, Warminster, ArisPhilips, 1986.