Ali Cevat Yürekli ve Yaş Destanları

Yaşnâme geleneği XI. Yüzyıldan günümüze kadar gelmiş bir destan geleneğidir. Hoca Ahmed Yesevî' nin 88 dörtlükten oluşan hikmetleri, edebiyatımız da ilk gerçek yaşnâme sayılmaktadır. Âşık Edebiyatındaki ilk yaş destanı örneği ise XVI. yüzyılda yaşayan Kurbanî'ye aittir. İnsan hayatının safhalarını konu edinen bu destan, be-beklikten 100 yaşına kadar ki insan ömrünü ele almıştır. Günümüzde ise yaşnâme geleneğinin en önemli temsilcilerinden biri Ali Cevat Yürekli'dir. Yapmış olduğumuz araştırmalar neticesinde Yürekli, yazmış olduğu üç yaşnâme ile günümüzde en fazla yaş destanı örneği veren şair olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Yaş destanı, yaşnâme, Ali Cevat Yürekli

Ali Cevat Yürekli and Age Epics

Yasname is an epic tradition which is carried through recent day since the 11th century. Hoca Ahmed Yesevi's wisdoms which are being constituted of 88 quatrains are considered as the first authentical yaşnâme. The first pattern of Age epic belongs to Kurbanî who lived in the 16th century. This epic treats with human life stages, from childhood to the age of 100. In the present day, Ali Cevat Yürekli became one of the most important representatives of the yaşnâme tradition. At the and of our researches it is became clear that Yürekli, with his three yaşnâmes, is the author who wrote the most yaşnâmes in the recent time.

Keywords:

Age Epic, Yaşnâme, Ali Cevat Yürekli,

PDF

___

ÇELEBİOĞLU, Âmil; “Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, Türk Edebiya- tında Yaşnâmeler, İstanbul, 1998.
ÇİFTÇİ Ramazan, Arapgirli Halk Şairi Fehmi Gür Hayatı- Sanatı- Bütün Şiirleri 1, Malatya Belediyesi Kültür Yayınları 2,Malatya,2000.
HÂCİB, Yusuf Has; “Kutadgu Bilig I”, çeviren: Reşit Rahmeti Arat, TDK Yayınları: 458, Ankara, 1979.
İVGİN, Hayrettin; “Halk Şiirinde Yaş Destanları”, Çağrı Dergisi, Nisan 1980.
İVGİN, Hayrettin; “Âşık Şenlik’in Yaşnâmesi”, Âşık Şenlik Sempozyum Bildirgeleri, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2000.
KAYA Doğan, Yaşnâmeler, Ankara,2004.
SEVENGİL Refik Ahmet, Çağımızın Halk Şairleri, İstanbul,1967.
TAN, Nail; “Yaş Destanları ve Yunus Emre’nin Bir Şiiri Üzerine”, Türk Dili Dergisi, S: 561, 1998.
TURAN Fatma Ahsen, Ezgi Bolçay (edt.), Sazın ve Sözün Sultanları Yaşa- yan Halk Şairleri V (Özlem Ünalan, Ali Cevat Yürekli), Anka- ra,2011.
YÜREKLİ Ali Cevat, Ozanın Gönül Defteri, Ankara,2006.