Yağışların Trend Analizi

Bu çalışmada Gümüşhane, Erzincan, Bayburt gibi iklimsel olarak birbirine yakın olan bölgeler çalışma alanı olarak seçilmiştir. Son zamanlarda yoğun su kullanımının artması ve bunun beraberinde su kaynaklarının sınırlı olması, kaynakların optimum şekilde kullanılması gerektiğini ortaya koymuştur. Yağış yapısının birbirine paralel olduğu bu şehirlerde 1978-2018 yılları arasındaki 3 istasyondan alınmış veriler ile bölgedeki yağış trendlerinin tespiti amaçlanmıştır. Trend varlığını belirlemede Şen eğilim testi, Spearman Rho, Mann-Kendall ve Mevsimsel Mann-Kendall testleri kullanılmıştır. Bu testler sonucunda yaz döneminde belirli aylarda yağışlarda azalış, kış döneminde belirli aylarda ise yağışlarda artış olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Yağış Trend Analizi, Şen Eğilim Testi, Spearman Rho, Mann-Kendall

Trend Analysis of Precipitation

In this study, Gümüşhane, Erzincan and Bayburt, which have nearly same climatic conditions, were selected as case study area. In recent years, increasing the intensive water usage and limited water resources necessitated that water resources had to be used in optimum way. In this cities, which have similar precipitaiton pattern, trend analysis was aimed by using the precipitaiton data from 3 meteorological stations between the years 1978-2018. Şen Trend Test, Spearman Rho Test, Mann-Kendall Test and Seasonal Mann-Kendall Test were used to determine the trend of precipitaitons in these stations. As a result of these tests, it has been founded that precipitation decreases in certain months in summer and increases in in certain months in winter.

Keywords:

Trend Analysis Şen Trend Test, Spearman Rho Test, Mann-Kendall Test, Seasonal Mann-Kendall Test,

PDF

___

1. Adarsh S. ve Reddy J. (2013) ‘Trend analysis of rainfall in four meteorological subdivisions of southern India using nonparametric methods and discrete wavelet transforms’ , İnternational Journal Of Climatology,(35-6),1107-1124.2. Altın, B.R., Barak, B., Altın, B.N. (2012) ‘Change in Precipitation and Temperature Amounts over Three Decades in Central Anatolia, Turkey’, Atmospheric and Climate Sciences, (2)107‐125.3. Ay, M. Ve Kişi, Ö. (2017) ‘Kızılırmak Nehrinde Bazı İstasyonlardaki Akımların Trend Analizi’, İMO Teknik Dergi, 7779-7794, Yazı 573.4. Aydın F. Ve Topaloğlu F. (2010) ‘Türekiye Buharlaşma Verilerinin Gidiş Analizi’, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, (22), 173-184.5. Bacanlı, Ü. G. Ve Tanrıkulu A. (2017) ‘Ege Bölgesinde Buharlaşma Verilerinin Trend Analizi’, AKÜ FEMÜBİD , 980-987.6. Bahadır M. (2011) ‘Acıgöl Havzası’nda yağışın trend analizi ve haritalanması’ Türk Coğrafya Dergisi’, (57).7. Bari H. S. ,Rahman M. T. ,Hoque A. M. ,Hussain M. M. (2016) ‘Analiysis of Seasonal and Annual Rainfall Trends in the Northhern region of Bangladesh’ Atmosperiv Research, (176-177), 148-158.8. Bayazıt, M. Ve Cığızoğlu H. K. Ve Önöz B. (2002) ‘Türkiye Akarsularında Trend Analizi’, TMH, 420-421-422, 4-5-6.9. Cığızoğlu H. K. Ve Bayazıt M. Ve Önsöz B. (2004) ‘Trends in the Maximum, Mean, and Low Flows of Turkish Rivers’, Journal of Hydrometeorology, 280-290.10. Gönençil B. ve İçel G. ( 2010) ‘Türkiye’nin Doğu Akdeniz kıyılarında yıllık toplam yağışlarda görülen değişimler (1975-2006)’, Türk Coğrafya Dergisi, (55) , 1-12.11. Helsen D. Ve Hirsch R. (1992) ‘An Assessment of Trends of Monthly Contributions to Seasonal Rainfall in South-Eastern Zimbabwe’ , American Journal of Climate Change , (3-1).12. Kahya E. Ve Kalaycı S. (2004) ‘Trend Analysis Of Streamflow in Turkey’, Journal of Hydrology, 289, 128-144.13. Karakuş C. B. (2017) ‘Trend Analysis Methods for Hydro-Meteorological Parameters’, International Journal of Scientific and Technological Research, 22-32.14. Karpouzos, D., Kavalieratou, S., Babajimopoulos, C. (2010) ‘Trend Analysis of Precipitation Data in Pieria Region (Greece)’, European Water Publications, (30), 31-40.15. Kişi Ö. Ve Ay M. (2014) ‘Comprasion of Mann-Kendall and innovative trend method for water quality parameters of the Kızılırmak River, Turkey’, Journal of Hidrology, 513, 362-375.16. Mekis, E., Vincent L. A. (2011) ‘An Overview of the Second Generation Adjusted Daily Precipitation Dataset for Trend Analysis in Canada’ Athmosphere-Ocean, (49), 163-177.17. Partal T. Ve Kahya E. (2006) ‘Trend Analysis in Turkish Precipitation Data’, Hydrological Processes , 13 .18. Saplıoğlu K. Ve Çoban E. (2013) ‘Karadeniz Yağış Serilerinin Trend Analizi’, VII. Ulusal Hidroloji Kongresi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, 500-512.19. Soydan N. G. ,Gümüş V. ,Şimşek O. ,Gerger R. Ve Ağun B. (2016) ‘Seyhan Havzası aylık ortalama akım ve yağış verilerinin ternd analizi’, Mühendislik Dergisi, 7, (2), 319-328.20. Tabari H. ,Marofi S. ,Aeini A. ,Talaee H. P. ,Mohammadi K. (2011) ‘Trend Analysis of Reference Evapotranspiration in the Western Half of Iran’, Agricultural and Forest Meteorology, (151), 128-136.21. Tekkanat, İ. S. (2017) ‘Porsuk Çayı Üst Kesiminde Ortalama Akımların Şen Trend Metodu Kullanılarak Araştırılması’, Coğrafi Bilimler Dergisi, CBD 15 (1), 49 – 57.22. Tuna H. ,Malkoç F. ,Yılmaz Ö. (2009) ‘Çoruh havzasında Spi ile Kuraklık Analizi ve Çevresel Etkileri’ Doğu Karadeniz Bölgesi Hidroelektrik Enerji Potansiyeli ve Bunun Ülke Enerji Politakalırındaki Yeri, Trabzon , 114-129.23. Yerdelen C. (2013) ‘ Susurluk Havzası Yıllık Akımların Trend Analizi ve Değişim Noktasının Araştırılması’ DEÜ Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi , (15), 77-87.