Kayseri İlinde Farklı Kayısı Çeşitlerinin Bazı Meyve ve Yaprak Özellikleri
Türkiye’nin farklı ekolojik koşullara sahip olduğu için çeşitli meyve türlerinin yetiştirilmesine olanak sağlamaktadır. Bu meyveler arasında kayısı (Prunus armeniaca L.), güzel rengi, tadı ve aroması, yüksek A vitamini ve diyet lif içeriği ile en çok tüketilen meyvelerden biridir. 2021 yılında gerçekleştirilen bu çalışmada Kayseri ilinde yetiştirilen 9 farklı kayısının (8 çeşit ve 1 genotip) yaprak ve meyve özellikleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda çeşitler arasında incelenen parametreler açısından önemli farklılıklar gözlenmiştir. Özellikle SEO (Stark Early Orange) ve Rakowsky çeşitleri diğer çeşitlere göre hem yaprak hem de meyve özellikleri açısından öne çıkmıştır. Yaprak uzunluğu değerleri 64,77 mm ile 82,79 mm arasında değişirken, yaprak genişliği değerleri 46,42 ile 75,02 mm arasında değişmektedir. Her iki parametre için de sırasıyla Castle Bright ve Seo çeşitleri en düşük ve en yüksek değerleri üretmiştir. Yaprak sapı uzunluğu açısından en öne çıkan çeşit, yaprak genişliği ve yaprak uzunluğu gibi 35.99 mm ile SEO olmuştur. En düşük yaprak sapı değeri ise 21.54 mm ile Palstein çeşidinde bulunmuştur. Yaprak sapı kalınlık değerinde en yüksek değeri Seo çeşidi vermiştir. Özetle bu çalışma ile kayısı yetiştiriciliği için önemli olan adaptasyon sürecinin Kayseri ekolojisindeki durumu ilk kez değerlendirilmiş ve bundan sonraki çalışmalara büyük katkı sağlanması hedeflenmiştir.
Some Fruit and Leaf Characteristics of Different Apricot Cultivars in Kayseri
Since Turkey has different ecological conditions, it allows the cultivation of various fruit species. Among these fruits, apricot (Prunus armeniaca L.) is one of the most consumed fruits with its beautiful color, taste and aroma, high vitamin A and dietary fiber content. In this study which was carried out in 2021, leaf and fruit characteristics of 9 different apricots (8 cultivars and 1 genotype) grown in Kayseri province were determined. As a result of the study, significant variations were observed in terms of the parameters examined among the cultivars. Especially SEO (Stark Early Orange) and Rakowsky cultivars became prominent in terms of both leaf and fruit characteristics compared to other cultivars. Leaf length values varied between 64.77 mm and 82.79 mm, while leaf width values differ from 46.42 to 75.02 mm. Castle Bright and Seo varieties produced the lowest and highest values for both parameters, respectively. In terms of petiole length, the most prominent variety was SEO with 35.99 mm, like leaf width and leaf length. The lowest petiole value was found in Palstein cultivar with 21.54 mm. In the petiole thickness value, the SEO cultivar produced the highest value (1.84 mm). As a result of the study, the performances of the apricot cultivars included in the study was evaluated in Kayseri for the first time which is important for farmers and breeders. The obtained results will contribute scientific knowledge and apricot growing in practice.
___
- Akin, E. B., Karabulut, I., Topcu, A. 2008. "Some Compositional Properties of Main Malatya Apricot (Prunus armeniaca L.) Varieties ", Food Chemistry, 107(2), 939-948.
- Al-Rawi, W. A., Helmi, I. M., Jasim, N. A. 2011. "Effect of Winter Pruning and Enfaton on Yield and Carbohydrates Content of Branches of Apricot ", Iraqi Journal of Agricultural Science, 42(2).
- Altan, H. 2019. "Bazı Melez Kayısı Genotiplerinin Fenolojik, Morfolojik Ve Meyve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi" (Yayınlanmamış, Yüksek Lisans Tezi), Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Hatay.
- Asma, B.M. 2012. "New Apricot Selections for Dried and Table Consumption in Eastern Anatolia- Turkey ", XV International Symposium on Apricot Breeding and Culture, Acta Horticulturae 966, 291-294.
- Asma, B. M., Karaat, F. E., Cuhacı, C., Dogan, A., Karaca, H. 2017. "Apricot Breeding Studies and New Varieties in Turkey ", Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 5(11), 1429-1438.
- Bayram, E., Kirici, S., Tansi, S., Yılmaz, G., Kizil, O. A. S., Telci, İ. 2010. "Tibbi ve Aromatik Bitkiler Üretiminin Arttirilmasi Olanaklari ", TMMOB Ziraat Mühendisleri Odasi, Ziraat Mühendisligi VII. Teknik Kongresi, 11-15.
- Bilgin, N. A., Misirli, A. 2016. "Bazı Kayısı (Prunus Armeniaca L.) Çeşitlerinin Farklı Ekolojilerdeki Fenolojik Özelliklerinin Belirlenmesi ", Nevşehir Bilim Ve Teknoloji Dergisi, 5, 179-188.
- Calabrese, F., Barone, F., Farina, V. 2010. "Two New Apricot Varieties ", XIV International Symposium on Apricot Breeding and Culture. Acta Horticulturae, 862, 119-122.
- Guo, L., Dai J., Wang, M., Xu, J., Luedeling, E., 2015. "Responses of Spring Phenology in Temperate Zone Trees to Climate Warming: A Case Study of Apricot Flowering in China" Agricultural and Forest Meteorology, 201, 1–7.
- Hormaza, J. I., Yamane, H., Rodrigo, J. 2007. "Apricot", In Fruits and Nuts (Pp. 171-187). Springer, Berlin, Heidelberg.
- Milošević, T., Milošević, N., Glišić, I., Krška, B. 2010. "Characteristics Of Promising Apricot (Prunus armeniaca L.) Genetic Resources İn Central Serbia Based on Blossoming Period and Fruit Quality", Horticultural Science, 37(2), 46-55.
- Moustafa, K., Cross, J. 2019. "Production, Pomological and Nutraceutical Properties of Apricot" Journal of Food Science and Technology, 56(1), 12-23.
- Özkarakaş, İ., Ercan, N., Gürnil, K., Tokmak, S., Küçük, E. 2008. "Bazı Önemli Kayısı (Prunus armeniaca L.) Çeşitlerinin Ege Bölgesi Koşullarında Değerlendirilmesi", Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 18(1), 30-48.
- Pınar, H., Bircan, M., Yılmaz, C., Yıldız, A., Paydaş Kargi, S., Kaşka, N., Yıldız, A., Son, L. 2010. "The Performance of Some Apricot Cultivars in The Mersin Ecological Conditions", XIV International Symposium on Apricot Breeding and Culture, Acta Horticulturae, 862, 109- 112.
- Rezaei, M., Heidari, P., Khadivi, A. 2020. "Identification of Superior Apricot (Prunus armeniaca L.) Genotypes Among Seedling Origin Trees", Scientia Horticulturae, 262, 109062.
- Son, L. 2018. "Bazı Sofralık Kayısı Çeşitlerinin Silifke/Mersin Ekolojik Koşullarındaki Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Araştırmalar", Çukurova Tarım Ve Gıda Bilimleri Dergisi, 33(2), 17-22.
- Son, L., Bahar, A. 2018. "Investigations On Yield and Quality Characteristics of Some Early Table Apricot (Prunus armeniaca L.) Cultivars in Manavgat (Antalya) Ecological Conditions", Mediterranean Agricultural Sciences, 31(1), 1-4.
- Yaman, M., Uzun, A. 2020. "Evaluation of Superior Hybrid Individuals With Intra and Interspecific Hybridization Breeding in Apricot", International Journal of Fruit Science, 20(Sup3), S2045-S2055.
- Yaman, M., Uzun, A. 2021. "Farklı Tozlayıcıların Precoce De Tyrinthe Kayısı Çeşidinin Bazı Meyve Özellikleri Üzerine Etkisi ". Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 36(1), 93-100.
- Yaman, M., Pınar, H. 2021. “The Effect of Different Pollinators on Fruit Set and Fruit Quality Parameters of Some Foreign Apricot Varieties in Kayseri Ecological Conditions (Central Anatolia, Turkey).” Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 9(8): 1589-1592.
- Yılmaz., K.U. 2008. "Bazı Yerli Kayısı Genotiplerinin Fenolojik, Morfolojik ve Pomolojik Özellikleri İle Genetik İlişkilerinin Ve Kendine Uyuşmazlık Durumlarının Moleküler Yöntemlerle Belirlenmesi", (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Adana.
- Zhou, W., Niu, Y., Ding, X., Zhao, S., Li, Y., Fan, G., Liao, K. 2020. "Analysis of Carotenoid Content and Diversity in Apricots (Prunus armeniaca L.) Grown in China ", Food Chemistry, 330, 127223.