Sayısal Ayak İzi Ders Tasarımının Öğrencilerin Sayısal Vatandaşlık Konusundaki Akademik Başarılarına Etkisi

Bu araştırmada önemi günden güne artan, Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi öğretim programlarına da eklenen ve internet ortamında yapılan her türlü faaliyeti kapsayan sayısal ayak izi konulu bir ders tasarlanmıştır. Araştırmanın amacı sayısal ayak izi konulu ders tasarımının öğrencilerin sayısal vatandaşlık konusundaki akademik başarılarına etkisini incelemektir. Çalışma grubu 2016-2017 Eğitim-Öğretim yılında özel bir ortaokulun 5. ve 6. sınıflarında öğrenim gören 49 öğrenciden oluşmaktadır. Tasarlanan sayısal ayak izi konulu dersin uygulaması Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi kapsamında ilk hafta ön test, 7 hafta ders anlatımı ve son hafta son test olmak üzere toplam 9 hafta sürmüştür. Uygulama öncesi ve sonrası bir farklılık olup olmadığını test etmek amacıyla öğrencilerin ön test ve son test puanları ilişkili örneklemler t testi ile sınanmıştır. Yapılan analizin etki büyüklüğünü incelemek için ise Cohen's d değeri hesaplanmıştır. Araştırmanın sonucunda ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir fark olduğu ve son test puanlarının ön test puanlarına göre çok geniş etkili bir artış gösterdiği görülmüştür. Bu sonuçlara göre, sayısal ayak izi ders tasarımının öğrencilerin sayısal vatandaşlık konusundaki akademik başarılarına olumlu yönde bir etkisinin olduğu ve bu etkinin anlamlı olduğu söylenebilir. Elde edilen bulgular ve sonuçlar ışığında araştırmaya ve uygulamaya yönelik birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Sayısal ayak izi, sayısal ayak izi ders tasarımı, sayısal vatandaşlık, akademik başarı

The Effect of Digital Footprint Course Design on Students’ Academic Achievement about Digital Citizenship

In this research, a lesson was designed about the digital footprint. The importance of digital footprint, which covers all kinds of activities carried out in the internet environment, is increasing day by day. So, the digital footprint is added to the curriculum of the Information Technologies and Software course. The aim of this research is to examine the effect of the digital footprint course design on students’ academic achievement about digital citizenship. The research group consisted of 49 students in the 5th and 6th grades of a college during the 2016-2017 academic years. The implementation of the designed digital footprint course lasted for a total of 9 weeks, including the first-week pre-test, 7-week implementation process, and last week post-test within the scope of the Information Technologies and Software course. In order to test whether there is a difference between before and after the implementation process, the data obtained from pre-test and post-test scores of the students were tested by paired samples t-test. Cohen's d value was calculated to examine the effect size of the analysis performed. It was observed that there is a meaningful difference between pre-test and post-test scores in the result of the research, and post-test scores showed a substantial effective increase compared to pre-test scores. According to these results, it can be said that the design of the digital footprint course has a positive effect on the academic achievement of digital citizenship, and this effect is meaningful. In light of the findings and results obtained, some suggestions were made for research and further implementation.

Keywords:

Digital footprint, digital footprint curse design, digital citizenship, academic achievement,

PDF

___

Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları: Sık kullanılan istatistiksel analizler ve açıklamalı SPSS çözümleri. İstanbul: İdeal Kültür & Yayıncılık.
Baştürk Akca, E., Sayımer, İ., Balaban Salı, J. ve Ergün Başak, B. (2014). Siber zorbalığın nedenleri, türleri ve medya okuryazarlığı eğitiminin önleyici çalışmalardaki yeri. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOIR), 2, 17-30.
Akkoyunlu, B., ve Yılmaz Soylu, M. (2010). Öğretmenlerin sayısal yetkinlikleri üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 748-768.
Akkoyunlu, B. (2016). Sayısal ayak izim. Erişim adresi: http://www.bilimiletisimi.com/show.php?id=2832
Alpar, R. (2014). Spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
Belsey, B. (2007). Cyberbullying: a real and growing threat. ATA Magazine, 88(1), 14-21.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. (2016). İnternetin riskleri ve zararları. Erişim adresi: http://internet.btk.gov.tr/internetin-riskleri-ve-zararlari-detay-61.html
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem A Yayınları: Ankara.
Council of Europe. (2018). What is Digital Citizenship Education? Erişim adresi: https://www.coe.int/en/web/digital-citizenship-education/what-is-dce
Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Boston: Pearson.
Çubukçu, A., ve Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de sayısal vatandaşlık algısı ve bu algıyı internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı ile artırma yöntemleri. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 148-174.
Digital Citizenship Adventures. (2017). Managing your digital footprint. Erişim adresi: https://sites.google.com/site/digcitizenshipadventures/managing-your-digital-footprint
Dilan, T. (2014, 26 Nisan). Bir Sanal Zorbalık Hikayesi [Video]. Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=N87aNk5Uohg
Epaydas (2011, 19 Temmuz). Çevrimiçi dünyada güvenli bir şekilde gezmek [Video]. Erişim adresi: https://www.youtube.com/channel/UC6nhug9-6In4Jph9HYDFUoQ
eTwinning (2016). Dijital vatandaşlık. eTwinning yoluyla aktif vatandaşlığın geliştirilmesi. Erişim Adresi: https://www.etwinning.net/eun-files/book2016/TR_eTwinningBook.pdf
Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS (2nd ed.). London: Sage Publications.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: McGram-Hill Companies.
Hewson, K. (2013). What size is your digital footprint? Phi Delta Kappan, 94(7), 14-22. doi: 10.1177/003172171309400704
Hollandsworth, R., Dowdy, L., & Donovan, J. (2011). Digital citizenship in K-12: It takes a village. Tech Trends: Linking Research and Practice to Improve Learning, 55(4), 37-47. doi: 10.1007/s11528-011-0510-z
Hengstler, J. (2017). Managing your digital footprint: Ostriches v. eagles. Education for a Digital World, 2(1), 89-139.
Keşf@ Bilinçli İnternet Hareketi. (2015, 2 Kasım). Keşf@ Projesi - Dijital Yurttaşlık Kuralları [Video]. Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=5ew2Nxb-b98&t=2s
Keşf@ Bilinçli İnternet Hareketi Projesi. (2017). Bilgi Notları. Erişim adresi: http://www.kesfetprojesi.org/kesfet/iceriklist/kesfet-projesi/bilgi-notlari
Kuehn, L. (2012). Manage your digital footprint. Our Schools / Our Selves, 21(2), 67-69.
Livingstone, S., Bober, M., & Helsper, E. (2005). Internet literacy among children and young people: Findings from the UK children go online project. London: LSE Research Online.
Madden, M., Fox, S., Smith, A., & Vitak, J. (2007, Aralık). Digital footprints: Online identity management and search in the age of transparency. PEW Research Center Internet & Technology. Erişim adresi: http://www.pewinternet.org/2007/12/16/digital-footprints/
Malhotra, A., Totti, L., Meira, W., Kumaraguru, P., & Almeida, V. (2012). Studying user footprints in different online social networks. Proceedings of the 2012 International Conference on Advances in Social Networks Analysis and Mining (ASONAM 2012), 1065-1070. doi: 10.1109/ASONAM.2012.184
McKillup, S. (2012). Statistics explained: An introductory guide for life scientists (2nd ed.). United States: Cambridge University Press.
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2012). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı.
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2017). Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi (Ortaokul 5. ve 6. sınıflar) Öğretim Programı.
Milosevic, T. (2016). Social media companies’ cyberbullying policies. International Journal of Communication, 10, 5164–5185.
Mossberger, K., Tolbert, C., & S. McNeal, R. (2007). Digital citizenship: The internet, society, and participation. London, England: The MIT Press.
O'Keeffe, G. S., Clarke-Pearson, K., & Council on Communications and Media. (2011). The impact of social media on children, adolescents, and families. Pediatrics, 127(4), 800-804. doi: 10.1542/peds.2011-0054
Odabaşı, F., Varank, İ., Yıldırım, S., Koyuncu, F., Dönmez, O. ve Şumuer, E. (2015). Bilinçli internet kullanım araştırması. Erişim adresi: http://www.kesfetprojesi.org/source/Bilincli_internet_Kullanim%20Arastirmasi.pdf
Özdamar, K. (2004). Paket programlarda istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Patchin, J. W., & Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the school yard. A preliminary look at cyberbullying. Youth Violence and Juvenile Justice, 4(2), 148–69. doi: 10.1177/1541204006286288
Ribble, M., & Bailey, G. (2004). Digital citizenship: focus questions for implementation. Learning & Leading with Technology, 32(2), 12-15.
Sawilowsky, S. S. (2009). New effect size rules of thumb. Journal of Modern Applied Statistical Methods, 8(2), 597-599. doi: 10.22237/jmasm/1257035100
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). United States: Pearson Education.
Tamayo, P. D. (2016). Digital citizenship recommendations. (Report to the legislature). Erişim adresi: http://www.k12.wa.us/LegisGov/2016documents/2016-12-DigitalCitizenship-LegislativeReport.pdf
Thompson, T. L. (2012). I’m deleting as fast as I can: Negotiating learning practices in cyberspace. Pedagogy, Culture & Society, 20(1), 93-112. doi: 10.1080/14681366.2012.649417
Tutaysalgır, H. (2012, 21 Temmuz). İnternette siber tuzaklar [Video]. Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=8uWQ9nBdaK4 Türkiye İstatistik Kurumu (2017). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2017. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24862
We are Social (2017). Digital in 2017: Global overview. Erişim Adresi: https://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overview
Yang, H., & Chen, P. (2010). Exploring teachers’ beliefs about digital citizenship and responsibility. In K. Elleithy, T. Sobh, M. Iskander, V. Kapila, M. A. Karim, & A. Mahmood (Eds.). Technological Developments in Networking, Education and Automation. pp. 49-54. doi: 10.1007/978-90-481-9151-2_9