Farklı Branş Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerine ve Beden Eğitimi ve Spor Dersine Yönelik Algılarının Metaforik Analizi

Bu çalışmanın amacı, farklı branş öğretmenlerinin beden eğitimi ve spor (BES) öğretmenlerine ve beden eğitimi ve spor (BES) dersine yönelik algılarını ortaya çıkarmaktır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden biri olan fenomenoloji (olgu bilim) kullanılmıştır. Çalışma grubunu 2018-2019 eğitim-öğretim yılında İstanbul’da liselerde görev yapan 346 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma verileri öğretmenlerin “Beden eğitimi ve spor öğretmeni …… gibidir. Çünkü …...” ve “Beden eğitimi ve spor dersi …... gibidir. Çünkü …...” cümlelerini tamamlamaları ile elde edilmiştir. Verilerin analizi “adlandırma, tasnif etme, kategori geliştirme, geçerlik ve güvenirliği sağlama ve verileri bilgisayar ortamına aktarma” aşamalarından oluşmuştur. Çalışmaya katılan toplam 346 öğretmen, BES öğretmeni için 215, BES dersi için 191 farklı metafor üretmişlerdir. Araştırmada BES öğretmeni için ve BES dersi için % 97 oranında olumlu yönde metafor üretilmiştir. Üretilen metaforların ait olduğu kavramsal kategoriler incelendiğinde katılımcıların BES öğretmenleri için en çok “sağlık ve huzur kaynağı”, “rehber”, “öğretici” kategorilerine ait metaforlar üretirken, BES Dersi için en çok “sağlık ve huzur kaynağı”, “değer ve duyguların ifadesi”, “tabiatla ilgili” kategorilerine ait metaforlar ürettikleri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni, Beden Eğitimi ve Spor Dersi, Metafor

Metaphoric Analysis of Perceptions of Different Branch Teachers towards Physical Education and Sports Teachers and Physical Education and Sports Course

The aim of this study is to reveal the perceptions of different branch teachers on physical education and sports (PES) teachers and physical education and sports (PES) course. In this study, one of the qualitative research designs, phenomenology, has been used. The study group consists of 346 teachers working in the high schools of İstanbul in the 2018-2019 academic year. Research data has been obtained from the completion of the sentences such as; “PES teacher is like….. Because…..” and “PES course is like …. Because….” The analysis of the data is composed of naming, classification, category development, ensuring validity and reliability and transferring data to computer. A total of 346 teachers generated 215 different metaphors for PES teachers and 191 for PES course. In the study, 97% positive metaphors were produced for physical education and sports teacher and for physical education and sports course. When the conceptual categories belonging to the metaphors generated are examined, teachers have generated metaphors for PES teachers mostly belonging to the categories below: as A Health and Peace Source, as a guide, as An Instructor. They generated metaphors for PES course mostly on the following categories: as a health and peace source, as an expression of values and emotions and in relation with nature.

Keywords:

Physical education and sports teacher, physical education and sports course, metaphor.,

PDF

___

Aktamış, H. & Dönmez, G. 2016. Ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersine, bilime, fen bilimleri öğretmenine ve bilim insanına yönelik metaforik algıları, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 7- 30.
Alparslan, S. (2008). Ortaöğretim öğrencilerinin beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin sergilediği öğretim davranışlarına ilişkin algıları ve öğrencilerin bu derse karşı geliştirdikleri tutumlar. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretme ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (6), 461522.
Dumanlı, E. (2014). Aktif öğrenmede bir teknik; metafor uygulaması, Türkçe öğretmen adaylarının Türkçe dersi algıları üzerine. International Journal of Language Academy. 2 (4), 68-85.
Fidan, N. & Erden, M. (1991). Eğitime giriş, Ankara: Feryal Matbaacılık.
Karaca, S. Y., & Ada, S. (2018). Öğrencilerin matematik dersine ve matematik öğretmenine yönelik algılarının metaforlar yardımıyla belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 789-800.
Karaşahinoğlu, T., & İlhan, E. L. (2019). Beden eğitimi öğretmeni algısına yönelik öğrenci çizimlerinin incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 24(1), 1-15.
Koç, M., Murathan, F., Yetiş, Ü. & Murathan, T. (2015). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin spor kavramına ilişkin algıları, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(9), 294- 303.
Marton, F. (1981). Phenomenography describing conceptions of the world around us. Instructional Science (10), 177-200.
Mertol, H., Doğlu, M. & Yılar, B. (2013). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin sosyal bilgiler dersine ilişkin metaforik algıları. Journal of Gifted Education Research, 1 (3), 176-183.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. Thousand Oaks, California: Sage Publications.
Namlı, A., Temel, C. & Güllü, M. (2016). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine ilişkin ürettikleri metaforlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(2), 479-496.
Oğuz, A. (2009). Öğretmen adaylarına göre ortaöğretim öğretmenlerini temsil eden metaforlar. Milli Eğitim Dergisi, 182, 36-56.
Pehlivan Z. (1998). Nitelikli beden eğitimi ve spor öğretmeni yetiştirme. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Spor Bilimleri Kongresi. Erzurum, 7–23.
Polat, S. (2010) İlköğretim 6-7 Sınıf öğrencilerinin matematik kavramına ilişkin kullandıkları metaforlar, Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 14(55), 459-496.
Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Sofı, G. D. (2015). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ile ilgili algılarının metaforik değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
Soysal, D. & Afacan, Ö. (2012). İlköğretim öğrencilerinin fen ve teknoloji dersi ve fen ve teknoloji öğretmeni kavramlarına yönelik metafor durumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 287-306.
Şengül, S., Katrancı, Y. & Cantimer, G. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin matematik öğretmeni kavramına ilişkin metafor algıları. The Journal of Academic Social Science Studies, 25(1), 89-111.
Tamer, K. & Pulur, A. (2001). Beden eğitimi sporda öğretim yöntemleri. Ankara: Ada Matbaacılık Ltd. Sti., 3.
Tunç, A. (1999). Beden eğitimi ve spor bilimine giriş. Ders Notları, Niğde, 6-84.
Türker, M. (2009) Mevlana’nın Mesnevi’sinde metaforun yeri, Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
Umuzdaş, S. & Umuzdaş, M. S. (2013). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin müzik dersine ilişkin algılarının metafor yoluyla belirlenmesi, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 10(1), 719-729.
Ünlü, H. & Aydos, L. (2007). Öğretmen görüşlerine göre; beden eğitimi derslerinde öğretmenlerin ve öğrencilerin tercih ettikleri öğretim yöntemleri. Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8 (2) 71-81.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, 8. Basım, Ankara; seçkin yayınevi.